رییسجمهور اشرف غنی میگوید که زمان برای برقراری صلح در افغانستان فرارسیده و این کشور نباید این فرصت را از دست بدهد.
آقای غنی که امروز (چهارشنبه، 19 سرطان) در کنفرانسی تحت عنوان «پنجمین کنفرانس سالانهی اتحادیه اروپا پیرامون مبارزه علیه فساد» صحبت میکرد، افزود که مردم صلح میخواهد و حکومت تحت هر شرایطی آن را تأمین خواهد کرد. او در عین حال به برگزاری بهموقع انتخابات ریاستجمهور تأکید کرد.
رییسجمهور غنی گفت که هرچند رسیدن به صلح کار ساده نیست و تا رسیدن به آن راه دشواری در پیش است ولی بهرغم تمام این چالشها حکومت سعی میکند که صلح را تأمین کند: «این وطن صلح میخواهد و ما آن را تأمین میکنیم. در این نه شک است و نه شبهه. راه صلح، راه اسفالتشده نیست و ما مرسدس بنز نیستیم. صلح کپرک دارد. مشکلات موجود است. اما ارادهی جدی نیاز دارد که از کپرک بگذرد و به صلح برسد.»
آقای غنی بر توافق صلحی تأکید میکند که تمام دستآوردهای 18 سال گذشته در آن در نظر گرفته شود و افغانستان رو به جلو حرکت کند، نه به عقب: «باید یقین داشته باشیم که به عقب برنمیگردیم. به عقبرفتن برای این ملت نه قابل قبول است و نه ممکن. ما فقط به جلو حرکت میکنیم.»
آقای غنی بار دیگر به قطعنامهی لویهجرگهی مشورتی صلح که در ماه ثور امسال در کابل برگزار شد، اشاره کرد و گفت که گام به گام آن را عملی میکند.
بر بنیاد این قطعنامه، آتشبس میان حکومت و طالبان، تنظیم جدول زمانی خروج نیروهای خارجی از افغانستان، تقویت و حمایت نیروهای امنیتی و دفاعی کشور، حفظ دستآوردهای ۱۸ سال گذشته، حفظ قانون اساسی، تعدیل و اصلاح قانون اساسی، حفظ نظام جمهوری اسلامی، حفظ حقوق و آزادیهای زنان، حفظ دستآوردهای حقوق بشری، آزادی بیان، حفظ حقوق معلولان و شهدا، حفظ ارزشهای دینی و فرهنگی از پیشنهادهای عمدهی لویهجرگهی مشورتی صلح در بحث مذاکره با طالبان است.
آقای غنی افزود، دولت افغانستان گامهای عملی و مهمی در راستای صلح برداشته است. او به اعلام آمادگی برای مذاکرهی بیقید و شرط با طالبان اشاره کرد: «ما از طالبان خواستیم که بدون قید و شرط مذاکرات را آغاز کنند. تا به یک صلح پایدار برسیم.»
رییسجمهور غنی با بیان این موضوع که ابعاد جنگ و صلح در کشور پیچیده است و افغانستان اولین کشوری نیست که برای دستیابی به صلح تلاش میکند گفت که نیاز است دولت و مردم افغانستان از تجربههای موفق و ناموفق جهان برای دستیابی به صلح درس بگیرد. بنابراین مشارکت جامعهی بینالمللی، بهخصوص اتحادیه اروپا در روند صلح افغانستان حیاتی است.
به اعتقاد رییسجمهور غنی، نوع پیمان صلح نوع حکومتداری را تعیین میکند. آقای غنی با اشاره به پیمان صلح بالکان گفت، درحالیکه این پیمان صلح از طرف جامعه بینالمللی تضمین شده بود، اما فاسدترین دولت را به میان آورد.
آقای غنی تأکید کرد که دولت و مردم افغانستان باید در پی صلحی باشد که افغانستان را از وابستگی به کمکهای خارجی آزاد کند و کمک کند که افغانستان به خودکفایی برسد: «این پروسهی صلح نباید وسیله شود که ما وابستهتر شود، بلکه منتج به صلحی شود که ما را از وابستگی به کمکهای خارجی آزاد کند.»
آقای غنی از جامعهی بینالمللی و مشخصا اتحادیه اروپا خواست که دولت افغانستان را برای رسیدن به حکومتداری خوب کمک کند، زیرا بدون آن تأمین صلح و ثبات در کشور ناممکن است.
آقای غنی در حالی از طالبان میخواهد با دولت افغانستان بهطور مستقیم مذاکره کند که طالبان این دولت به رهبری اشرف غنی را دستنشاندهی امریکا میخواند و هرگونه مذاکره با این دولت را رد میکند.
رویکرد طالبان در بحث صلح این است که ابتدا این گروه روی خروج نیروهای خارجی از افغانستان با امریکا مذاکره میکند. طالبان تأکید میکنند پس از آنکه نیروهای خارجی از افغانستان خارج شد و به گفتهی آنان اشغال به پایان رسید، با طرفهای داخلی منازعه افغانستان که چهرههای سیاسی و رهبران سنتی هستند، روی شیوهی حکومتداری و نظام و دیگر مسایل مثل حقوق زنان، حقوق اقلیتهای دینی، مذهبی و نژادی مذاکره خواهند کرد.
رییسجمهور غنی اما با اشارهی تلویحی به نشستهای که از چند ماه به این سو میان نمایندگان طالبان و شماری از چهرههای سیاسی در مسکو و قطر برگزار شد، گفت که مفاهمه و مذاکره باید از هم تفکیک شود: «مفاهمه یک پروسهی همهجانبه است، درحالیکه مذاکره باید بین دولت جمهوری افغانستان و طالبان باید صورت بگیرد. یک طرف جنگ دولت افغانستان و طرف دیگر طالبان است؛ ما باید با عقلانیت راه حل پیدا کنیم.»
«فساد اختطاف دولت و دولتداری است»
آقای غنی یک بار دیگر به مبارزهی جدی با فساد تأکید کرد و گفت که «فساد اختطاف دولت و دولتداری است» که نتیجهی آن بیاعتمادی ملت نسبت به دولت است: «تهداب و اساس مبارزه با فساد گذاشته شده است. استقلالیت بانک مرکزی در سطح منطقه بینظیر است. استرمحکمه کاملا مستقل است. حتا یک روز حکومت در کار استر محکمه مداخله نکرده است.»
آقای غنی تأکید کرد که اگر مردم و دولت افغانستان در پی دستیابی به یک صلح پایدار است، باید ارادهی ملی برای مبارزه با فساد وجود داشته باشد.
آقای غنی با اشاره به هزینه و پیامدهای ناگوار اجتماعی و مادی جنگ گفت که از کودتای هفتم ثور 1357 تا پروسهی بن، براساس تخمین بانک جهانی، 240 میلیارد دالر به افغانستان خساره وارد شد. او همچنین اضافه کرد در این مدت شمار افرادی که در اثر جنگ آواره شدهاند، به حدود شش میلیون نفر میرسد و همینطور حدود یک میلیون تن دیگر در اثر جنگ معلول و معیوب شدهاند.
درحالیکه اینروزها بحث صلح بر انتخابات میچربد، رییسجمهور غنی بر برگزاری بهموقع انتخابات ریاستجمهوری تأکید میکند.
آقای غنی امروز گفت که انتخابات بدون شک و شبهه، باید در زمان معین آن برگزار شود تا مردم افغانستان طبق قانون اساسی آیندهی خود را رقم بزنند.
آقای غنی در حالی به برگزاری بهموقع انتخابات تأکید میکند که چندی قبل مایک پمپئو در سفری که به کابل داشت، گفت که احتمال اینکه تا کمتر از سه ماه دیگر (تا اول سپتامبر) با طالبان به یک توافق صلح دست یابند، وجود دارد؛ امری که اگر عملی شود، بحث انتخابات را منتفی خواهد کرد.