اعضای جدید کمسیون مستقل انتخابات دو روز پیش در حضور رییس جمهور کرزی سوگند وفاداری یاد کردند و روز گذشته نیز هیأت اداری این کمیسیون را انتخاب نمودند. اعضای جدید این کمسیون محمد یوسف نورستانی را به عنوان رییس، عبدالرحمن هوتکی معاون و گلالی اچکزی را به حیث منشی این کمسیون انتخاب نمودند. دو روز پیش، آقای کرزی در مراسم سوگند آنها گفت که نه وی و نه حکومت در امور کمسیون دخالت نمیکند. آقای کرزی تأکید نمود که اعضای کمسیون کاملا آزاد بوده و میتوانند آزادانه و فارغ از دخالتهای حکومت و دیگر نهادها کارش را به پیش برند. آقای کرزی خطاب به خارجیها نیز گفت که نباید در امور انتخابات مداخله کنند.
بدون تردید، تصویب قانون ساختار و اختیارهای کمسیون مستقل انتخابات و معرفی اعضای جدید این نهاد براساس پیشنهاد کمیتهی گزینش، صرف نظر از مسایلی که در روند گزینش آنها مطرح میباشد، برای قانونمندی کمسیون مستقل انتخابات، گامی به پیش است. اولا این که وجود قانون ساختار و اختیارات کمسیون، دخالتهای عریان و مستقیم حکومت را در امور کمسیون قطع میکند. بعد از این حکومت نمیتواند همانند گذشته امور کمسیون را با فرمانهای حکومتی، لوایح و دستورالعملهای خودش به پیش برد و در عزل و نصبها، تدوین پالیسیها و سیاستگذاریهای این نهاد به صورت مستقیم دخالت نماید. در طول یازده سال گذشته برای نخستین بار است که امور کمسیون مستقل انتخابات تحت یک چتر قانونی مدون و معتبر قرار میگیرد. دوم این که برای نخستین بار است که چهرههای تازه از سوی یک کمیتهی غیرحکومتی و بیطرف برای عضویت در کمیسیون مستقل انتخابات به رییس جمهور معرفی میشوند. معرفی این افراد از سوی یک کمیتهی غیرحکومتی به رییس جمهور تأثیرپذیری مستقیم و تبعیت بیچون و چرای آنها از فرمانهای حکومت را کاهش میدهد. وجود قانون ساختار و اختیارات کمسیون و اعضای منتخب، به استقلال کمسیون و برگزاری انتخابات سالم و شفاف کمک مینماید. خودارادیت اعضای ارشد کمیسیون برای سلامت و شفافیت انتخابات فوقالعاده حیاتی است. بههیچوجه از افرادی که مستقیما از سوی رییس جمهور انتخاب و منتصب گردیده باشند، انتظار رفتار مستقلانه در امور انتخابات نمیرود. دخالت حکومت در امور کمسیون بههیچوجه قابل قبول نیست. در گذشته دخالتهای مستقیم و غیرمستقیم حکومت در امور انتخابات، منجر به بحرانهای سیاسی و بنبستهای سختی در کشور شده است. دادگاه اختصاصی رسیدگی به شکایتهای انتخاباتی و سایر جنجالهای انتخابات پارلمانی گذشته که نزدیک یک سال کشور را به بحران فرو برد، تجلی عینی دخالتهای مستقیم و غیرمستقیم حکومت و قوهی قضائیه در امور کمسیون مستقل انتخابات بود. بنابراین، حکومت باید از گذشته درس گرفته باشد و از هرگونه دخالتهای پیدا و پنهان در امور کمسیون اجتناب ورزد.
موضوع مهم دیگر، دخالت و نظارت سازمان ملل و سایر نهادهای خارجی مسوول در این زمینه میباشد. بدون شک، همانگونه که دخالتهای نامشروع حکومت یا هرنهاد دیگر در امور کمسیون مذموم و غیر قابل قبول است، دخالت نامشروع خارجیها نیز نکوهیده میباشد؛ اما نباید دخالت به ابزاری برای جلوگیری از نظارت خارجیها از روند انتخابات تبدیل گردد. نظارت نهادهای مسوول داخلی و خارجی از شرطهای اساسی انتخابات سالم و شفاف میباشد که در قانون انتخابات نیز آمده است. تنها در سایهی نظارت فعال و همهجانبهی بینالمللی از روند انتخابات است که نتیجهی آن مورد قبول مردم قرار میگیرد. اکنون، ترسی که وجود دارد این است که نشود حکومت به بهانهی جلوگیری از مداخله، مانع نظارت سازمان ملل و سایر نهادهای ناظر بر روند انتخابات گردد.
انتخاب راحت و بدون سر و صدای هیأت اداری کمسیون، گامی مثبت برای کمسیون است. هنوز از جزئیات و چگونگی این انتخابات چیزی در دست نیست. یوسف نورستانی از نظر تخصص و کاردانی در میان نه تن دیگر، شخصیت شایستهای به نظر میرسد. وی هم سابقهی مدیریتی بیشتر دارد، هم صلاحیت علمی بالا و هم از مقبولیت خوب برای اغلب جناحهای سیاسی داخلی و کشورهای خارجی برخوردار میباشد؛ اما نگرانی که وجود دارد این است که وی بهشدت به رییس جمهور کرزی نزدیک است و این امر احتمال این را که تحت تأثیر دیدگاهها و نظرهای رییس جمهور قرار گیرد را، بیشتر میسازد. شاید آقای نورستانی کمتر در برابر خواستها و دخالتهای حکومت ایستادگی نماید و با وجود وی، راه برای اعمال فشار و تحمیل نیات حکومت بر امور کمسیون، هموارتر است.