نتیجهی ابتدایی چهارمین انتخابات ریاستجمهوری براساس تقویم کمیسیون انتخابات قرار است تا سه هفته دیگر (۲۷ میزان) اعلام شود، هرچند مشارکت مردم در این انتخابات بسیار پایین بود. پیشبینی میشود حدود دو میلیون رایدهنده در روز انتخابات به پای صندوقهای رای رفته باشند. کمیسیون انتخابات آمار سههزار و 736 مرکز رایدهی را دو میلیون و 196 هزار و 436 رای اعلام کرده است. نظر به این آمار میزان مشارکت مردم در انتخابات نسبت به دورهی قبلی پایین بوده است. به همین دلیل، این انتظار وجود دارد دستکم نتیجهی ابتدایی انتخابات زودتر اعلام شود. اما مسألهی اصلی در شرایط حال این است که از همین اکنون هواداران نامزدان انتخابات اعلام پیروزی میکنند. با آماری که از سوی طرفداران نامزدان در فضای مجازی دستبهدست میشود، از یک طرف نشاندهندهی این است که همهی طرفها برای پذیرش نتیجهی انتخابات اصلا آماده نیستند و ممکن است آگاهانه برای بهوجودآمدن یک بحران زمینهسازی کنند و از سوی دیگر، اعلام پیروزی پیش از وقت است. در ضمن اعلام نتیجه، وظیفهی کمیسیون انتخابات است. خوب است افراد وابسته به نامزدان یا هوادارانشان بهجای پیشداوری برای پذیرش نتیجهی انتخابات آماده شوند. بدون شک انتخابات یک برنده دارد، اما فضا بهگونهای است که گویا هیچ کسی بازندهی این انتخابات نباشد. بنابراین روایتسازی به این سبک و سیاق، بدون شک احتمالِ به جنجال کشیدهشدن پذیرش نتیجهی انتخابات را بسیار بالا میبرد. منظور این نیست که نباید نگران سلامت انتخابات بود. شفافیت در انتخابات یک مسألهی جدی و بنیادی است. نامزدان انتخابات ریاستجمهوری حق دارند نگران سلامت انتخابات و آرایشان باشند. مضاف بر اینکه حق نگرانی دارند، وظیفه دارند که از سلامت انتخابات و آرای مردم پاسداری کنند. اما فرق زمینهسازی برای بحران و نگرانی از پاسداری از رای در همین است که هیچ کسی نمیتواند از همینحالا خود را پیروز میدان قلمداد کند، ولی میتواند با میکانیزم روشن که وجود دارد، از سلامت انتخابات و ارای خود پاسداری کند. هیچ کس نمیتواند ادعا کند که برندهی انتخابات ریاستجمهوری چه کسی خواهد بود. کمیسیون اعلام کرده است هنوز روشن نیست چه کسی برندهی انتخابات خواهد بود. از اینرو اگر تمام نامزدان از همینحالا خود را پیروز میدان حساب کنند، طبیعی است که پذیرش نتیجهی انتخابات با چالش همراه خواهد بود. پذیرش نتیجهی انتخابات در گذشته همیشه با چالش همراه بوده است. به عبارت دیگر، متأسفانه در افغانستان فرهنگ پذیرش شکست در رقابت دموکراتیک در ذهنیت و رفتار سیاستمداران ما نهادینه نشده است. معمولا سیاستمداران ما با منطق بازی برد-برد به امر انتخابات مینگرند و ظرفیت پذیرش شکست را در خود ایجاد نکردهاند. مردم روز شنبه زیر سایهی بلند تهدیدهای امنیتی به پای صندوق های رای رفتند، بنابراین، زمینهسازی برای بحران به هیچوجه سزاوار مردم نیست و باید نامزدان انتخابات افغانستان آمادهی پذیرش نتیجهی انتخابات در پی اعلام کمیسیون انتخابات باشند.
نامزدان، هوادارانشان و افراد وابسته به آنان وظیفه دارند بهجای اعلام پیروزی و ذهنیتسازی برای خلق جنجال پساانتخاباتی، روی میکانیزمهای روشن تمرکز کنند. بهعنوان مثال کمک به جمعآوری شواهد و اسناد تقلب و شریککردن آن با کمیسیون شکایتهای انتخاباتی درستترین کار است. تیمهای انتخاباتی باید فرضیات، پیشبینیها و برآوردهای خود را کنار گذاشته و منتظر اعلام نتیجهی کمیسیون و آمادهی گردننهادن به فیصلهی نهادهای انتخاباتی باشند. اصرار بر پیشبینیها و برآوردهای شخصی، مشکلساز و برای مردم افغانستان خطرناک است. به هیچ عنوان نتیجهی برآوردهای شخصی تیمهای انتخاباتی با فیصلهی نهادهای انتخاباتی تطابق پیدا نمیکند. در غیر این صورت و در چنین شرایط، هر نوع برخورد ناسنجیده، روند انتخابات را به بحران میبرد. پس اجازه دهید نهادهای مسئول کار خود را انجام دهند و با نظارت از کار آنها، منتظر نتیجه بمانیم.