بحران سیاسی طولانی‌مدت افغانستان روز جمعه زمانی وارد مرحله‌ی جدید شد که متحدان کلیدی عبدالله عبدالله، رییس اجرائیه، تهدید کردند حمایت‌شان را از حکومت خواهند گرفت، مگر این‌که رییس‌جمهور غنی در چند هفته مانده به انقضای موافقت‌نامه‌ی تقسیم قدرت بین این دو مرد به خواست‌های کلیدی رسیدگی کند. این توافق که جان کری وزیر خارجه‌ی امریکا در آن پادرمیانی کرد، به‌دنبال انتخابات جنجالی سال 2014 حاصل شد که در آن هردو نفر ادعای پیروزی کردند و نتیجه‌ی آن حکومت وحدت ملی این دو رهبر افغان شد که در آن عبدالله با اکراه نقش ثانوی را پذیرفت. در حالی‌که این توافق به پایانش در ماه آینده نزدیک می‌شود، حامیان عبدالله می‌گویند که او دیگر به حاشیه رانده شدن توسط رییس‌جمهور را تحمل نخواهد کرد که برای سه ماه یک به یک با او ملاقت نکرده است.
سرخوردگی خود عبدالله روز پنج‌شنبه زمانی علنا به جوش آمد که او گفت غنی برای ریاست‌جمهوری مناسب نیست. روز جمعه، یکی از حامیان بلندپایه‌اش به رسانه تیلفون کرد تا بگوید که غنی از دست دادن همکاری عبدالله و حامیانش را ریسک می‌کند، مگر این‌که اصلاحات ذکر شده در جدول زمانی دوساله‌ی حکومت وحدت ملی را معرفی کند.
در اصل انتظار می‌رفت که حکومت وحدت ملی ماه آینده منقضی شود – تاریخی که براساس این فرضیه بنا شده بود که یک سلسله اقدامات دیگر، از جمله اصلاحات انتخاباتی، انتخابات پارلمانی و تغییر در قانون اساسی به هدف تغییر پست عبدالله به نخست‌وزیری حکومت وحدت ملی را منسوخ خواهد کرد. تعداد اندکی از این اقدامات روی دست گرفته شده‌اند و غنی، با حمایت کری، تاکید کرده است که حکومت وحدت ملی تاریخ انقضا ندارد.
امرالله صالح، رییس پیشین امنیت ملی که اکنون رییس روند سبز افغانستان است، به اسوشتید پرس گفت که متحدان عبدالله محکم روی خواسته‌های خود ایستادند. صالح گفت که آن‌ها به‌دنبال اصلاحات فراگیر هستند و از غنی می‌خواهند به «انحصار» حکومت و «تحکیم قدرت شخصی‌اش» پایان بدهد. او گفت که اردوگاه آن‌ها همچنین غنی را متهم می‌دانند که عبدالله را از روند تصمیم‌گیری به حاشیه رانده است. صالح گفت: «اگر رییس‌جمهور فکر می‌کند که او (عبدالله) این را تحمل خواهد کرد، او نخواهد کرد». روابط میان غنی و عبدالله از زمانی که آن‌ها حکومت وحدت ملی را تشکیل دادند پرتنش بود و هر کدام انتخاب اعضای کابینه توسط دیگری را ویتو می‌کردند. تاخیر در انتصاب‌ها بهانه‌هایی برای عدم رعایت شرایط توافق‌نامه‌ی حکومت وحدت ملی شد.
جاوید فیصل، معاون سخن‌گوی عبدالله، گفت که باوجودی که رییس‌جمهور و رییس اجرائیه باهم در جلسات ظاهر شده‌اند، اما آن‌ها برای سه ماه جلسات رودررو نداشتند. صالح گفت «بی‌تفاوتی» غنی نسبت به عبدالله دیگر «قابل قبول» نیست. او هشدار داد که اگر اردوگاه عبدالله از حکومت خارج شود، «پیامدهای آن برای کشور خوب نخواهد بود».
افغانستان با طالبان در حال جنگ است که اکنون در پانزدهمین سالش است، جنگی که در هفته‌های اخیر در ولایت جنوبی هلمند تشدید شده است. ارتش، با پشتیبانی امریکایی‌ها، حمله‌ی تهاجمی کلانی را علیه گروه دولت اسلامی در ولایت شرقی ننگرهار در امتداد مرز پاکستان پیش می‌برد. حکومت در زمینه‌ی ایجاد شغل و جلب سرمایه‌گذاری‌هایی که بتواند موتور اقتصاد در حال مرگ را روشن کند، ناکام بوده است. همچنین غنی مجبورا با اتهامات بالقوه بی‌ثبات‌کننده‌ی تبعیض از سوی اقلیت هزاره‌ها سروکار داشته باشد. حامیان عبدالله شامل جنگ‌سالاران منطقه‌یی و زورمندانی چون اسماعیل‌خان، والی پیشین ولایت غربی هرات، عطا محمد نور، والی ولایت شمالی بلخ و دیگرانی است که نیروها را علیه تهاجم شوروی و پنج سال حاکمیت وحشیانه‌ی طالبان رهبری کرده‌اند. بسیاری از آن‌ها اعضای حزب سیاسی جمعیت اسلامی است، هرچند صالح گفت که آن‌ها از یک پایگاه گسترده‌تر نمایندگی می‌کنند. صالح گفت: «ما از یک حوزه‌ی انتخاباتی مخالف طالبان هستیم که در دوران انتخابات ریاست‌جمهوری از داکتر عبدالله حمایت کردیم». تعدادی از حامیان او شورای حراست و ثبات افغانستان، حزب مخالف، را تحت رهبری فرماندهی عبدالرب رسول سیاف تشکیل دادند که گفت هدف آن اعمال فشار بر حکومت در زمینه‌ی اصلاحات انتخاباتی و همچنین بهبود اقتصاد و امنیت است. در همین حال، حامد کرزی، رییس‌جمهور پیشین، به‌طور منظم با حامیان خودش دیدار می‌کند و هرچند او اتهامات مبنی بر تضعیف حکومت غنی را رد می‌کند، در سخنرانی‌هایش [غنی] را مورد انتقاد قرار می‌دهد. بسیاری از ناظران در کابل منتظر مخالفان غنی بوده‌اند تا نیات‌شان را پیش از انقضای حکومت وحدت ملی فاش کنند.
روز پنج‌شنبه، عبدالله در اظهار نظرهایش که از تلویزیون‌ها نشر شد و نشانه‌یی از سرخوردگی خودش و همچنین فشارهایی که او برای ایستادگی در برابر غنی با آن‌ها مواجه است، گفت که حکومت «فلج» است، چون غنی به‌جای این‌که به وزیران گوش فرا بدهد سخنرانی می‌کند. او گفت: «اگر کسی حوصله‌ی [بحث] را ندارد، لیاقت ریاست‌جمهوری را ندارد». سخنان او صرف نشانه‌ی خستگی به‌خاطر به حاشیه رفتن از کار و بار حکومت نیست که چندین ماه است همگان می‌دانند، بلکه اشاره‌یی است به درخواست‌های فزاینده‌ی حامیانش که از کنترل انحصاری حکومت توسط غنی برآشفته شده‌اند. دفتر غنی روز جمعه در واکنش به سخنرانی عبدالله بیانیه‌یی را صادر کرد و گفت که حکومت وحدت ملی به «دستاوردهای قبال توجه» دست یافته است و اظهارات عبدالله علیه «روحیه‌ی حکومت داری» است. صالح گفت: «غنی باید بداند که این کشور او نیست و حکومت با یک دسته یا گروه ممکن نیست. ما زیاد خویشتن‌داری کرده‌ایم اما امیدواریم موافقت‌نامه‌ی سیاسی حکومت وحدت ملی به‌طور کامل عملی شود».
بحران در حکومت افغانستان، همزمان با بن‌بست سیاسی
اسوشیتید پرس
ترجمه: حمید مهدوی