گفت‌وگوی شبکه جامعه مدنی و حقوق بشر با نفس‌گل جامی، از زنان تاجر هرات
یکی از مشکلاتی که در کشوری چون افغانستان، طیف‌های مختلف جامعه با شغل‌های گوناگون را متأثر می‌کند و همواره به‌عنوان یکی از اساسی‌ترین موانع پیشرفت شهروندان شناخته شده، ناامنی است. زنان تاجر هرات از جمله شهروندانی‌اند که به‌دلیل وجود این معضل، با موانعی در زندگی کاری‌شان روبه‌رویند.
نفس‌گل جامی، یکی از زنان تاجر هرات، در گفت‌وگویی با شبکه جامعه مدنی و حقوق بشر (از این به بعد «شبکه») می‌گوید ناامنی گاهی جرأت فعالیت را از زنان تاجر می‌گیرد: «زنانی که در بخش مواد غذایی یا قالین‌بافی کار می‌کنند، نمی‌توانند به روستاها بروند و زنان روستا نمی‌توانند تجارت‌های خود را به شهر انتقال دهند.»
بانو جامی می‌افزاید زنان تاجر امکانات مردان تاجر را ندارند و نمی‌توانند برای پیش‌بردن فعالیت‌های اقتصادی‌شان از یک ولایت به ولایت دیگر بروند.
شبکه: در کنار این‌که تاجر هستید، دیگر چه فعالیت‌هایی می‌کنید؟
جامی: من نزدیک به 15سال است که در بخش‌های مختلف مربوط به زنان کار می‌کنم. در حال حاضر مسئول یک شرکت هستم که 20 تا 25 کارمند دارد و سالانه نزدیک به صد تن از فعالیت‌های آن بهره می‌برند. تلاش ما این است که بتوانیم از این راه، به زنان کمک کنیم. پیش از این مسئولیت نزدیک به هشتاد زن را که در بخش‌های مواد غذایی، صنایع دستی، قالین‌بافی، خیاطی و سوزن‌دوزی کار می‌کردند به عهده داشتم.
شبکه: جدا از مشکلات امنیتی، زنان تاجر هرات دیگر با چه مشکلاتی روبه‌رویند؟
جامی: ساختار سنتی جامعه و ذهنیت منفی مردان در مورد اشتغال زنان، از موانع بزرگ پیشرفت زنان تاجر در هرات است. هنوز برای مردها ذهنیت‌سازی نشده است که زنان را به‌عنوان یک انسان بشناسند و بپذیرند که زنان هم مانند مردان می‌توانند تجارت کنند، آنان هم استعداد و توانایی دارند و می‌توانند برای بهبود اقتصاد خانواده و کشور خود کار کنند.
به گفته‌ی بانو جامی، مشکل دیگر زنان تاجر این است که دولت به وعده‌هایی که به آنان داده، عمل نکرده و به همین دلیل شرایط برای پیشرفت آنان هنوز آماده نیست. وی می‌افزاید زنان تاجر از نگاه اقتصاد و امکانات در شرایط خوبی نیستند و بازار مناسبی نیز برای کار آنان وجود ندارد.
شبکه: به‌عنوان یک تاجر، دیدگاه‌تان در مورد توافق صلح با طالبان چیست؟
جامی: صلح آرزوی تمام شهروندان، به‌ویژه زنان است. اگر این صلح، فراگیر و پایدار باشد و آرامش، اقتصاد خوب و حق تحصیل و کار از نتایج آن باشد، ما همه خواهان آن هستیم و امیدواریم به‌زودی محقق شود.
شبکه: خواست زنان تاجر هرات از گفت‌وگوهای صلح چیست؟
جامی: آرامش و صلح سرتاسری مهم‌ترین خواسته‌ی زنان تاجر است؛ زیرا زمانی که صلح برقرار باشد، زنان تاجر در کارشان پیشرفت خواهند کرد.
بانو جامی با اشاره به ترکیب تیم مذاکره‌کننده و حضور کمرنگ زنان در آن، می‌گوید زنان افغان در هر عرصه، توانایی خوبی دارند و از این رو باید در هر بخش به آنان سهم مساوی با مردان داده شود.
شبکه: به‌عنوان یک شهروند، پیشنهاد شما در رابطه با روند صلح چیست؟
جامی: دولت، جامعه‌ی جهانی و تمام کسانی که در بخش صلح کار می‌کنند، باید متوجه باشند که مردم قربانی این موضوع نشوند. ما خواهان صلحی پایداریم که باعث برقراری امنیت شود تا دیگر شاهد خشونت و ضربه‌های اقتصادی نباشیم.
از سویی به گفته‌ی این تاجر زن، دولت باید به زنان تازه‌کار تاجر که سرمایه‌ی کافی ندارند و دچار مشکلات اقتصادی هستند، توجه بیشتر داشته باشد تا زمینه‌ی پیشرفت برای آنان نیز فراهم شود.
نوت: این مصاحبه توسط شبکه جامعه مدنی و حقوق بشر تهیه شده و امتیاز و مسئولیت آن به این شبکه برمی‌گردد. این سلسله مطالب براساس یک تفاهم تجاری در اطلاعات روز نشر می‌شود.