اطلاعات روز: یافته‌های یک تحقیق تازه در افغانستان نشان می‌دهد که نقش زنان تاکنون در روند صلح نمادین بوده است. این تحقیق می‌گوید مشارکت زنان در تلاش‌های ملی صلح باثبات در افغانستان حیاتی است و مستلزم نقش فعال دولت و جامعه‌ی بین‌المللی در حمایت از کرسی زنان در میز مذاکره و مشارکت موثر آن‌ها.
«مشارکت زنان در پروسه صلح افغانستان: مطالعه‌ی موردی» تحقیقی است که امروز (دوشنبه، 31 سنبله) از سوی واحد تحقیق و ارزیابی افغانستان در کابل رونمایی شده است. اورزلا نعمت، رییس این نهاد در آغاز این تحقیق نوشته است که صلح پایدار در صورتی امکان‌پذیر است که صدای زنان و دیدگاه آن‌ها در روند شامل باشد از همین رو مشارکت زنان در این روند و حمایت از تلاش‌های ملی صلح اهمیت حیاتی دارد.
در این تحقیق با زنان و مردان در ولایت‌های کابل، بامیان، بلخ و ننگرهار مصاحبه شده است. در مجموع 77 مصاحبه شامل هشت بحث گروهی در این تحقیق به کار رفته است. نویسندگان تحقیق گفته‌اند که این مطالعه در فاصله‌ی زمانی ماه می سال 2019 تا اواخیر ماه اکتبر این سال انجام شده است.
در بخشی از این تحقیق آمده است: «مصاحبه‌ها نشان می‌دهد که نقش زنان تاکنون اساسا نمادین بوده است. اما زنان روش‌های خلاقانه‌ای برای به حداکثر رساندن آنچه می‌توانند در محدوده‌ی فعالیت خود انجام دهند، پیدا نمودند. این امر شامل آگاهی‌دهی ابتدایی در مورد صلح و نیز مشارکت در گفت‌وگوهای مستقیم با عناصر ضد دولت، ایجاد شوراهای محلی غیردولتی برای صلح و مشارکت زنان در تلاش‌های صلح و حل منازعه اساسا در قضایای مرتبط با خشونت خانوادگی و خشونت علیه زنان و سایر موضوعات خانوادگی می‌گردد.»
تحقیق مشارکت زنان در روند صلح نشان می‌دهد که موانع اساسی در مشارکت سیاسی زنان را خشونت‌های فراوان اجتماعی علیه زنان از جمله موانع عقیدتی و هنجارهای فرهنگی تشکیل می‌دهد که به‌صورت آشکار زنان را از فضاها و نقش‌های سیاسی و اجتماعی محروم کرده است.
در این تحقیق آمده است: «استدلال‌هایی که در مقابل مشارکت سیاسی زنان مطرح می‌شود، اغلبا از بُعد دین مطرح می‌گردد اما یافته‌های مصاحبه‌ها با علمای دینی نشان می‌دهد که هیچ محدودیت دینی برای مشارکت زنان در تلاش‌های صلح وجود ندارد.»
نویسندگان این تحقیق آورده‌اند که بسیاری از پاسخ‌دهندگان ترس و عدم اعتماد خود را در مورد طالبان و نگرانی خود در مورد عدم تعهد جامعه بین‌المللی به حقوق زنان و مشارکت زنان در تلاش‌های صلح را بیان کرده و گفته‌اند که زنان هنوز هم دارای مشارکت موثر، صلاحیت تصمیم‌گیری و حقوق مساوی مانند مردها نیستند.
حبیبه سرابی، عضو هیأت مذاکره‌کننده‌ی دولت افغانستان با گروه طالبان در مراسم رونمایی این تحقیق گفت که چهار زن شامل عضو تیم مذاکره‌کننده حضور دارند اما این به معنای این نیست که این چهار نفر اقلیت‌اند. خانم سرابی گفت پس از اعلام هیأت مذاکره‌کننده‌ی صلح، حدود 40 جلسه در کابل و ولایات برگزار شد و پیشنهادات و خواسته‌های آنان در روند صلح جمع‌آوری شده است. او گفت: «آنچه مهم بود، تقریبا خواسته‌ها مشابه بود. همه مشارکت و عدالت می‌خواستند. برای این‌که بتوانیم صدای زنان و اقشار مختلف را در روند صلح داشته باشیم، روی یک میکانیزم کار کرده‌ایم.»
این تحقیق به دولت افغانستان پیشنهاد کرده است که در مشارکت سیاسی زنان «باید یک برنامه اولویت ملی با تعریف مشخص از منابع و بودجه وجود داشته باشند. این برنامه باید بتواند چالش‌های زنان از سراسر ولایات را مطرح کرده و مشارکت سیاسی آن‌ها را در سطوح ملی و زیر مجموعه‌ی آن تقویت کند.»
در بخشی از سفارش‌های این تحقیق آمده است: «دولت باید به‌صورت فعال از مشارکت واقعی و موثر زنان در تلاش‌های ملی صلح حمایت نماید. مشارکت حداقل 33 درصدی زنان در تیم مذاکره‌کننده را تضمین کند و زنانی را در این پروسه انتخاب کند که تعهد قوی به حقوق تمام افغان‌ها داشته باشند نه این‌که تنها در یک ساحه مشخص مانند حقوق زنان تمرکز نمایند.»
این تحقیق همچنان خواستان شامل شدن زنان در سطح شورای عالی مصالحه ملی شده و گفته است که حداقل دو معاون این شورا باید زن باشد. همچنان این تحقیق از جامعه بین‌المللی خواسته است که از شمولیت صدا و حقوق زنان در روند صلح حمایت کنند.