گفتوگوی شبکهی جامعهی مدنی و حقوق بشر با بصیر احمد دانشیار، فعال مدنی و استاد دانشگاه
از آغاز گفتوگوهای صلح تا کنون، در کنار امیدواریها برای برقراری صلح و آتشبس همیشگی، بیم و هراسهایی در مورد احتمال وضع محدودیتهایی در رابطه با حقوق زنان از سوی طالبان، در میان زنان و فعالان جامعهی مدنی به وجود آمده است. این افراد میگویند اگر چنین موضوعی از سوی تیم طالبان مطرح شود، تیم مذاکرهکنندهی دولت به هیچصورت نباید آن را بپذیرد.
بصیراحمد دانشیار، فعال مدنی و استاد دانشگاه، در گفتوگویی با شبکهی جامعهی مدنی و حقوق بشر (از این به بعد «شبکه») میگوید، یکی از موضوعهای مهم مورد بحث در مذاکرات صلح، موضوع حقوق زنان است که باید به درستی مورد تمرکز قرار گیرد و هیچنوع محدودیتی در مورد آن پذیرفتنی نیست: «کار و تحصیل زنان و حضور آنان در حوزههای سیاسی، مدنی و اجتماعی از موضوعهایی است که هیچ نوع محدودیتی در آن قابل قبول نیست. دستآوردهای زنان در بخشهای مختلف باید سیر صعودی داشته باشد و برای تقویت آن کوشش شود.»
شبکه: به نظر شما نفس حضور زنان در مذاکرات صلح تا چه اندازه بر موقف طالبان تأثیرگذار است؟
دانشیار: به نظر من طالبان از حضور بانوان در تیم مذاکرهکننده و حتا زنان خبرنگار در گفتوگوهای صلح راضی نیستند و این برایشان خوشایند نیست. همچنین حضور زنان در حکومت پس از توافق صلح نیز برای آنان قابل قبول نیست، اما بهدلیل فشار جامعهی جهانی، طالبان تقریبا مجبورند که به این موضوع تن بدهند و حضور زنان را بپذیرند.
شبکه: حضور طالبان در قدرت چه تأثیری بر فعالیتهای جوامع مدنی خواهد داشت؟
دانشیار: به باور من طالبان دیگر نمیتوانند آزادیهای مدنی و آزادی اندیشه و بیان را از شهروندان بگیرند یا حتا قادر نخواهند بود دادخواهیهای فعالان مدنی را محدود کنند. ممکن است به مرور زمان اصطکاکهایی به وجود بیاید که آن هم با توجه به درایتی که فعالان مدنی و اجتماعی دارند، رفع خواهد شد و فعالیتهای آنان ادامه خواهد یافت.
شبکه: چطور میتوان از گفتوگوهای صلح به عنوان یک فرصت برای زنان افغانستان استفاده کرد؟
دانشیار: فکر میکنم در حال حاضر چالشهای زیادی بر سر راه زنان وجود دارد. یکی از عمدهترین این چالشها نبود امنیت است؛ این مشکل باعث شده است که زنان نتوانند در فضایی مصون فعالیتهای مدنی و آموزشی خود را به پیش ببرند. گفتوگوهای صلح میتواند این چالشها را به فرصت تبدیل کند. موضوع دوم اینکه، با تحقق صلح دختران و زنانی که در حال حاضر از آموزش محروماند، میتوانند از حق تعلیم و تحصیل برخوردار شوند.
آقای دانشیار، با اشاره به نگرانیها در مورد احتمال عدم پابندی طالبان به تعهداتشان در صورت امضای توافقنامهی صلح میگوید، ضمانت اجرای این توافقنامه را باید سازمان ملل و جامعهی جهانی عهدهدار شود.
نوت: این مصاحبه توسط شبکه جامعه مدنی و حقوق بشر تهیه شده و امتیاز و مسئولیت آن به این شبکه برمیگردد. این سلسله مطالب براساس یک تفاهم تجاری در اطلاعات روز نشر میشود.