شماری از ساکنان تپه سلام در کابل مدعیاند که از ساختوسازهای غیرقانونی و ساخت بلندمنزلهای خودسرانه به ستوه آمدهاند. آنان میگویند مدتهاست که به هر دری رفته کسی صدای آنها نشنیده است. معترضان به اطلاعات روز میگویند بارها با ارائهی مکتوب از وزارت داخله، حوزهی سوم امنیتی و شهرداری کابل خواهان رسیدگی به این مشکل شدهاند. به گفتهی معترضان حدود سه ماه است ساکنان تپه سلام به ساخت بلندمنزل اعتراض دارند. مردم میگویند با افزایش اعتراض، مالکان ساختمانها بهطور ۲۴ ساعته کار میکنند.
گفته میشود در روزهای نزدیک کار ساخت بلندمنزلها در تپه سلام متوقف شده است. نگرانی مردم اما این است که این توقف مثل گذشته موقتی نباشد. قبلا نیز گاهی برای چند روز محدود روند کار متوقف شده است، اما به ادعای مردم دوباره مالکان ساختمانها با دادن پول کار خود را از سر گرفتهاند. شهرداری کابل تأیید میکنند برخی از بلندمنزلهایی که در تپه سلام در حال ساخت بودند، جواز کار را نداشتند.
نتیجهندادن شکایتها
معترضان به ساخت بلندمنزل در منطقهی تپهی سلام میگویند افراد زورمند پشت ساختوساز بلندمنزل در این منطقه قرار دارند. به خواست خود معترضان در این گزارش از نام مستعار استفاده میشود.
رفیع از ساکنان تپه سلام به اطلاعات روز میگوید ماههاست که هر دری را زده است، اما بهجای اینکه صدای آنها شنیده شود، بلندمنزلهای بیشتری قد کشیده است: «از هر کوچه چه مردم متمول چه متوسط هیچ کس نمیخواهد کسی بیاید و بر روی زمینی ۱۳ منزل اعمار کند. در دور و بر ما ساختمانهای خودسر جور شده است در مجاورت ما زمین کنده شده است و وقتی میپرسیم که چند منزل جور میکنی میگویند ۱۳ منزل و روبهروی ما هم ۵ منزل ساخته شده است و قرار است باز هم منزلهای دیگری بسازند.»
مطابق کارشیوهی شهرداری در مناطق رهایشی، مالکان فقط اجازهی ساخت چهار طبقه به همراه یک تهکوی و اتاق تخنیکی را دارند. اما در بسیاری از نقاط رهایشی کابل علاوه بر منطقهی تپه سلام ساختمانهای زیادی با بیشتر از چهار طبقه به چشم میخورد. با باور شهروندان ساختمانهای چندطبقه و بلندمنزلهای لوکس در حال افزایش است.
رفیع که سالهاست در این منطقه سکونت دارد با اشاره به وضعیت فعلی تپه سلام میگوید بارها به وزارت داخله، شاروالی کابل و قوماندانی امنیه و همچنین کنترل ساختمانها شکایت کردهاند که راه به جایی نبرده است. به گفتهی رفیع اولین شکایت به وزارت داخله داده شد که با هدایت این وزارت به فرماندهی پولیس کابل و سپس حوزهی سوم امنیتی ساخت بلندمنزلها همچنان ادامه یافت. این معترض میگوید در مرحلهی دوم مردم به بخش کنترل ساختمانها شکایت کردند و خواستار توقف کار بلندمنزلهای غیرمعیاری شدند، اما همچنان کسی صدای آنها نشنید. به گفته رفیع از آغاز اعتراض تا اکنون که نزدیک به سه ماه میگذرد، یکی از ساختمانها اکنون به منزل پنجم رسیده است و بر روی دیگر زمینها نیز کار جریان دارد.
احمد یکی دیگر از ساکنان تپه سلام به روزنامه اطلاعات روز میگوید طی چند سال گذشته شمار بلندمنزلها بسیار افزایش یافته است، اما در بسیاری موارد به علت تخلفات ساختمانی خارج از مجوز، مالکان با افزایش شمار کارگران و سرعت زیاد ساختمان را میسازند که از نظر ایمنی و کیفیت، ساختمان استحکام لازم را ندارد: «سه منزل در ظرف دو هفته ساخته میشود. این در حالی است که کانکریت است و سمنت باید خشک شود.» احمد با اشاره به آلودگی آب و هوای شهر کابل میافزاید با توجه به مجوزهای ساختمانی برای خانههای رهایشی باید ۴۰ درصد زمین به ساحهی سبز اختصاص داده شود که این موضوع عملا از سوی مالکان نقض میشود. احمد با انتقاد از مسئولان میگوید سه ماه پیش که هنوز ساختمانهای کهنه تخریب نشده بود مردم محل برای جلوگیری از روند ساخت غیرقانونی دست به اعتراض زدند، اما از دفتر معاونت اول رییسجمهور تا وزارت داخله و ریاست جنایی مردم اداره به اداره میروند اما اقدامی از سوی مسئولان صورت نمیگیرد: «وقتی که ناحیه میرویم میگویند پولیس همکاری نمیکند. پیش کنترل ساختمانها میرویم میگویند ما خبر نداریم. مالکان ساختمانها هم خانه به خانه میروند و مردم را میترسانند.»
مهران که خود مهندس ساختمان و از ساکنان تپه سلام است میگوید ساخت بلندمنزلها با توجه به افزایش نفوس و تراکم جمعیت تبعات بسیاری در پی دارد. او میگوید در دو سال اخیر در منطقهی تپه سلام بلندمنزلهای زیادی ساخته شده است و در حال حاضر بیش از ده تعمیر در حال ساخت است. مهران با اشاره به ساختوساز سریع ساختمانها که حتا در نیمهشب مشغول کارند، میگوید آنها روزانه کمتر اما تا نیمههای شب کار میکنند که موجب آزار و اذیت همسایهها میشود. او میافزاید وجود بلندمنزلها در مجاورت خانههای دیگر موجب نقض حریم خصوصی شده و حتا آنها را از آفتاب محروم کرده است: «همسایههایی که در چهار طرفاش هستند، حتا آسمان را نمیتوانند ببیند/ در مجاورت ما نیز دو زمین را برای ساخت بلندمنزل آماده کردهاند. مکتب برای شاگردان نمانده است. فاضلاب را در جوی میریزند و بوی نامطبوعی فضا را پر کرده است. تراکم نفوس بر مشکلات مردم افزوده است.»
مهران مدعی است که کنترلی در کار نیست و زمانی که مردم به حوزه تماس میگرفتند چند نفر میآمدند و از صاحبان بلندمنزلها پول میگرفتند و میرفتند.
معرفی ۵۰۰ متخلف به پولیس
سمیرا رسا، سخنگوی شهرداری کابل با اشاره به شکایات رسیده از ساکنان سهراهی تپه سلام به روزنامه اطلاعات روز میگوید شهرداری کابل میداند که برخی از ساختمانهای در حال ساخت در تپهی سلام تخلف کردهاند. خانم رسا میگوید شهرداری کابل در حال بررسی است و لیستی از ساختمانهای که تخلف کردهاند، آماده شده است. شهرداری کابل میگوید تا کنون این ریاست بیش از ۵۰۰ مورد تخلف در ساختمانسازی را به نهادهای امنیتی سپرده است.
شهرداری کابل میگوید وظیفه این نهاد تنها شناسایی افراد متخلف است. رسیدگی به تخلفات مسئولیت نهادهای امنیتی است. اما چندی پیش مسئولیت جلوگیری از اعمار بلندمنزلهای غیرقانونی در کابل به شهرداری و تحقیقات جنایی واگذار شد. قبلا مسئولیت و مکلفیت رسیدگی و جلوگیری از ساختوساز بلندمنزلهای غیرقانونی در شهر کابل را پولیس به عهده داشت. امرالله صالح اما گفته است که این موضوع پولیس را از مسئولیتهای اصلیاش که «تأمین نظم، امنیت و همکاری با مردم و جامعه است» باز میدارد.
طارق آرین، سخنگوی وزارت داخله میگوید جلوی ساختوساز تمامی ساختمانهای غیرقانونی ساختهشده و یا در حال ساخت از سوی شهرداری گرفته خواهد شد، اما اگر مالکان متخلف از قانون سرپیچی کنند براساس خواست شهرداری، پولیس با آنها برخورد خواهد کرد. سخنگوی وزارت داخله میافزاید وظیفهی پولیس نظارت از تخلفات ساختمانی و تخریب ساختمان نیست، اما اگر شهرداری لیست متخلفان را با آنها شریک کند، برای جلوگیری از آنها اقدام خواهند کرد. آقای آرین میافزاید در حال حاضر دفتر معاون اول بر روی طرحی کار میکند که جریمههای کمرشکنی در مورد متخلفان در نظر گرفته خواهد شد و حتا ساختمانهایی که در حال کار است و یا بهطور کلی ساخته شدهاند، ممکن است توسط خود مالکان آن تخریب شود.