خبرنگاران افغانستان

افزایش ۲۶ درصدی خشونت علیه خبرنگاران؛ خودسانسوری افزایش یافته است

کمیته‌ی مصئونیت خبرنگاران افغان می‌گوید که میزان خشونت علیه خبرنگاران در جریان سال گذشته‌ی میلادی (۲۰۲۰) در مقایسه با سال ۲۰۱۹، ۲۶ درصد افزایش یافته است.

در گزارشی که امروز (پنج‌شنبه، ۱۶ دلو) از سوی کمیته‌ی مصئونیت خبرنگاران افغان به نشر رسیده، آمده است که در جریان سال ۲۰۲۰ میلادی، ۱۳۲ مورد خشونت علیه خبرنگاران در کشور به ثبت رسیده است. این موارد شامل قضایای قتل، مجروحیت، لت‌وکوب، تهدید، اختطاف، برخوردهای غیرقانونی، لت‌وکوب و توهین و بدرفتاری می‌شود.

کمیته‌ی مصئونیت خبرنگاران افغان توضیح داده است که از مجموع این موارد، هفت مورد شامل قضایای قتل خبرنگاران می‌شود. پنج خبرنگار و کارمند رسانه‌ای در نتیجه‌ی ترورهای هدفمند و دو نفر دیگر آنان نیز در نتیجه‌ی انفجار ماین کشته شده‌اند.

متباقی قضایا شامل ۱۸ مورد مجروحیت، ۱۰ مورد لت‌وکوب، ۴۷ مورد تهدید، ۲۸ مورد بدرفتاری، توهین و تحقیر، ۱۳ مورد برخوردهای غیرقانونی توسط مدیران و مالکان رسانه‌ها و هفت مورد اختطاف می‌شود. همچنان دو مورد دیگر نیز شامل سرقت وسایل کاری خبرنگاران و کارمندان رسانه‌ای بوده است.

در گزارش با اشاره به عامل این قضایا نیز گفته شده است که بیشترین خشونت‌ها و تهدیدات علیه خبرنگاران توسط گروه‌های طالبان و داعش در سال ۲۰۲۰ میلادی صورت گرفته است. براساس این گزارش حکومت نیز در جایگاه دوم عاملان این خشونت‌ها قرار دارد.

در گزارش خاطرنشان شده است که ماهیت تهدیدها و خشونت‌های اعمال‌شده توسط مسئولین حکومتی اغلباً خفیف بوده، در حالی که تهدیدها و خشونت های طالبان و داعش معمولاً خشن و خونین بوده است: «منسوبین حکومتی بیشتر تهدیدهای لفظی و حمله‌ی فزیکی را اعمال می‌کنند، در حالی که داعش و طالبان اغلب به حملات مستقیم بر رسانه‌ها و خبرنگاران متوسل می‌شوند.»

در همین حال، نجیب شریفی، رییس کمیته‌ی مصئونیت خبرنگاران افغان گفته است که افزایش حملات مستقیم و ترورهای زنجیره‌ای و هدفمند خبرنگاران در اواخر سال ۲۰۲۰ میلادی، سبب ایجاد وحشت و هراس گسترده میان خبرنگاران و رسانه‌ها در افغانستان شده است.

به گفته‌ی او، این موضوع سبب شده که قابلیت تولیدی رسانه‌ها کاهش و خودسانسوری در میان رسانه‌ها و خبرنگاران برعکس افزایش یابد. آقای شریفی تأکید کرده است: «اما با وصف همه‌ی تهدیدها، خبرنگاران و رسانه‌ها شجاعانه کار اطلاع‌رسانی را پیش برده و رسالت خود را در قسمت مسلک مقدس خبرنگاری ادا کرده‌اند.»

او گفته است که علاوه بر چالش‌های امنیتی، شیوع ویروس کرونا در سال ۲۰۲۰ میلادی نیز باعث افزایش چالش‌های مالی در رسانه‌ها شده بود. به گفته‌ی رییس کمیته‌ی مصئونیت خبرنگاران افغان، این موضوع نیز بر ظرفیت رسانه‌ها در قسمت تولید محتوا تأثیر منفی گذاشته است.

او تأکید کرده است که این موضوع همچنان سبب از دست‌دادن وظایف ده‌ها خبرنگار و کارمند رسانه‌ای در افغانستان شده است.

از سویی هم، نجیب شریفی گفته است که در سال ۲۰۲۰ جامعه‌ی رسانه‌ای به‌دلیل نبود یک برنامه‌ی منسجم برای حراست از حقوق اساسی‌شان در تیم مذاکره‌کننده‌ی جمهوری اسلامی افغانستان در گفت‌وگو با طالبان، نگران بوده‌اند. او تأکید کرده است که این نگرانی‌ها همچنان پابرجا است.

کمیته‌ی مصئونیت خبرنگاران افغان در حالی از افزایش ۲۶ درصدی خشونت علیه خبرنگاران در سال گذشته‌ی میلادی در کشور خبر می‌دهد که در سال ۲۰۱۹ میلادی، ۱۰۵ مورد خشونت علیه خبرنگاران و کارمندان رسانه‌ای توسط این کمیته ثبت شده بود.

این نهاد سال گذشته اعلام کرد که میزان خشونت علیه خبرنگاران در جریان سال ۲۰۱۹ در مقایسه با سال ۲۰۱۸ میلادی، ۱۳.۲۲ درصد کاهش یافته بود.

در سال ۲۰۱۸ میلادی رقم خشوت‌های به‌ثبت‌رسیده علیه خبرنگاران و کارمندان رسانه‌ای توسط این نهاد در افغانستان به ۱۲۱ مورد می‌رسید.