سازمان گزارشگران بدون مرز و مرکز حمایت از زنان خبرنگار در افغانستان به مناسبت سوم می، روز جهانی آزادی مطبوعات، دربارهی وضعیت دشوار رسانهها و آیندهی خبرنگاری و خبرنگاران در افغانستان هشدار دادهاند.
این دو نهاد مدافع آزادی رسانهها و خبرنگاران گفتهاند: «صلح عادلانه و پایدار هیچگاهی بدون تضمین آزادی رسانهها ممکن نخواهد بود.»
در اعلامیهای که امروز (دوشنبه، ۱۳ ثور) از سوی سازمان گزارشگران بدون مرز منتشر شده، آمده است که بیش از یک سال از امضای توافقنامهی دوحه میان امریکا و طالبان و حدود هشت ماه از آغاز مذاکرات میان دولت افغانستان و گروه طالبان گذشته است، اما بیلان صلح برای آزادی رسانهها همچنان فاجعهبار است.
طبق این اعلامیه، در جریان شش ماه گذشته دستکم ۲۰ خبرنگار و کارمند رسانهای مورد حملات هدفمند در افغانستان قرار گرفتهاند که از این میان، هشت نفر از جمله چهار زن کشته شدهاند. همچنان در این مدت نزدیک به ۳۰ خبرنگار و کارمند رسانهای در ارتباط با انجام کار رسانهای تهدید شدهاند.
گزارشگران بدون مرز و مرکز حمایت از زنان خبرنگار در افغانستان گفتهاند که فضای وحشت و ترور برای خبرنگاران، بهویژه برای روزنامهنگاران زن که پیش از این در وضعیت ناامنی شغلی و پرمخاطره بودند، بدتر شده و آنان بیشتر از دیگر خبرنگاران متأثر و متضرر میشوند.
براساس گزارش مرکز حمایت از زنان خبرنگار در افغانستان که در این اعلامیه به آن اشاره شده است، در جریان سال ۱۳۹۹ خورشیدی، ۱۰۰ مورد خشونت علیه زنان خبرنگار از جمله قتل، تهدید به مرگ، حملات فزیکی، تحقیر و اهانت به ثبت رسیده است.
فریده نیکزاد، مسئول مرکز حمایت از زنان خبرنگار در افغانستان گفته است که تهدید فزیکی و کاری خبرنگاران زن از لحاظ امنیتی و در نتیجهی گسترش ویروس کرونا افزایش یافته است.
خانم نیکزاد همچنان گفته است که دستکم ۲۰ درصد از این خبرنگاران یا شغل خود را از دست دادهاند و یا از سوی آمرانشان به رخصتیهای بدون معاش سوق داده شدهاند.
در اعلامیهی سازمان گزارشگران بدون مرز همچنان آمده است که تهدیدات و خشونتها علیه خبرنگاران در افغانستان تأثیر مستقیم بر فعالیت و کار رسانهها داشته و آزادی اطلاعرسانی را با مشکل مواجه میکند.
براساس اعلامیه، این خبرنگاران در رابطه با موضوعات مختلف از جمله روند صلح که از سوی نیروهای خارجی، گروههای گوناگون در داخل حکومت و طالبان تحت فشار قرار میگیرند، وادار به خودسانسوری نیز میشوند.
سازمان گزارشگران بدون مرز در عین حال گفته است که طالبان خبرنگاران و مدیران رسانهها را در چندین ولایت تهدید کردهاند، و مقامات محلی نیز خواستار پایاندادن به برنامههای مشخص سیاسی و تفریحی رسانهها شدهاند.
رضا معینی، مدیر بخش ایران و افغانستان سازمان گزارشگران بدون مرز گفته است: «صلح و همزیستی صلحآمیز که افغانها خواهان آن هستند بدون مشارکت تمام جامعه و بدون تضمین آزادی بیان و آزادی رسانههای مستقل ناممکن است.»
این همه درحالی است که براساس آخرین ردهبندی جهانی آزادی رسانهها که در ۳۱ حمل از سوی سازمان گزارشگران بدون مرز منتشر شد، افغانستان بدون هیچ تغییری، در جایگاه ۱۲۲ باقی مانده و همچنان یکی از مرگبارترین کشورها برای خبرنگاران است.