مسئولان دفتر مرکزی جمعیت هلال احمر افغانستان و والیان طالبان به‌تازگی تمامی رییسان و معاون زون‌ها و نمایندگی ولایتی این نهاد را برکنار کردهاند. اسنادی که به روزنامه اطلاعات روز رسیده، نشان می‌دهد مسئولان دفتر مرکزی جمعیت هلال احمر و مسئولان محلی ولایت‌ها، افراد وابسته به گروه طالبان را بدون در نظرداشت تحصیل و تخصص به‌عنوان مسئولان جدید هلال‌احمر در کابل و ولایت‌ها استخدام کردهاند.
براساس این اسناد، بیشتر رییسان دیپارتمنت‌های دفتر مرکزی، تمام رییسان ساحوی (زون‌ها)، معاون عملیاتی ساحوی و تمام رییسان نمایندگی ولایتی که در حکومت پیشین خدمت می‌کرده از کار برکنار شده‌اند. بیشتر این افراد با امضای مطیع‌الله خالص، سرپرست تازه‌تعیین‌شده‌ی ریاست عمومی هلال احمر و شماری هم توسط والیان از وظیفه برکنار شده‌اند.
افراد برکنارشده این اقدام را خلاف اصول و پالیسی جمعیت هلال احمر افغانی می‌دانند. به‌گفته‌ی آنان، کمیته‌ی بین‌المللی صلیب سرخ که همکار نزدیک هلال احمر است، در این باره هیچ عکس‌العملی نشان نداده است.
به‌گفته‌ی این افراد، رییسان تازه‌مقررشده‌ی طالبان در جمعیت هلال احمر افغانی در ولایت‌ها خلاف موازین این سازمان نه‌تنها سواد کافی و مرتبط به وظیفه را ندارند، که اصول کاری این سازمان را نیز نمی‌دانند و بی‌طرفی این سازمان خیریه را زیر پرسش برده‌اند.
یکی از رییسان منفک‌شده به شرط فاش‌نشدن نامش می‌گوید که طالبان رییسان جمعیت هلال احمر را از مرکز و ولایت‌ها درحالی‌که روزانه در وظایف‌شان حاضر بودند، خلاف موازین این سازمان منفک کردهاند و به‌جای آنان افرادی نزدیک خودشان را رییس مقرر کردهاند.
با وجود این اما احمد‌الله متقی یکی از سخن‌گویان طالبان می‌گوید که منفکی رییسان سازمان هلال احمر در مرکز و ولایت‌ها واقعیت ندارد.
بی‌سرنوشتی
با آنکه رهبران طالبان در اوایل سقوط کابل قول داده بودند که می‌گذارند کارمندان دولت به کار خود ادامه دهند و تنوع قومیتی را برای نقش‌های اصلی دولتی در اولویت قرار می‌دهند، اما اکنون با گذشت پنج ماه به‌نظر می‌رسد که طالبان به قول‌شان پایبند نیستند.
چنانکه این گروه با به‌دست‌گرفتن قدرت تمامی پست‌های مهم را در تمام سطوح مدیریتی با سربازان، عالمان دینی و افراد وابسته به این گروه پر کرده و به‌تازگی طالبان تمامی کارمندان بلندرتبه هلال احمر افغانی را برکنار کرده و افراد وابسته به خودشان را مقرر کردهاند.
متین (مستعار) با داشتن ۱۹ سال تجربه کاری و مدرک تحصیلی کارشناسی ارشد یکی از ده‌ها رییس برکنارشده‌ی هلال احمر افغانی است. او می‌گوید: «فرصت‌های شغلی زیادی را با آنکه معاش خوبی نیز داشت، کنار زدم و کار بشردوستانه را انتخاب کردم و بیشتر از نیمی عمرم را نیز صرف این راه کردم، اما اکنون افرادی را به‌جای من به‌عنوان رییس موظف کردهاند که اسناد تحصیلی ندارند. من با داشتن تجربه‌ی کاری در تمام بخش‌های هلال احمر و تحصیلات عالی ماستر و بلدیت به علوم جدید و تکنولوژی دو ماه است که خانه‌نشین شده‌ام.»
متین که خود حافظ قرآن نیز است تصریح می‌کند که او مطابق به قانون و اصول شریعتی که طالبان به آن معتقد‌ند نیز واجد شرایط کار است، اما درک نمی‌تواند که به چه دلیل منفک شده است: «ما سال‌ها با بی‌طرفی کار کردیم حتا در جلسه‌های اداری دولتی نیز شرکت نکردیم تا اصول بی‌طرفی و غیرسیاسی بودن ما زیر سوال نرود. اما اکنون طالبان اصول حلال احمر را زیر پا کردهاند.»
به‌گفته‌ی متین، مسئولان محلی طالبان خبر منفکی او را درحالی دلیلی برایش رساندند که مشغول اجرای وظیفه بوده است: «سر کار برایم ایمیل آمد که مرا منفک کرده است. منابع بشری در پاسخ به این ایمیل نیز به جمعیت هلال احمر ایمیل نوشت که رییس سابق چه می‌شود؟ اما نه برای من و نه برای او پاسخی داده است و اکنون در وضع بد اقتصادی هستم، بی‌سرنوشت مانده‌ام.»
در همین حال، مسئولان محلی طالبان در ولایت دایکندی نیز تأیید می‌کنند که رییس جمیعت هلال احمر در این ولایت منفک و به‌جای او ملا ولی محمد به دستور والی دایکندی (امین‌الله عبید) به‌عنوان رییس جدید معرفی شده است.
این‌ها تنها افراد برکنارشده از ریاست‌های هلال احمر نیستند، بل‌که طالبان بعد از به‌دست گرفتن قدرت، تمامی ۳۸ رییس و رییس زون‌های جمعیت هلال احمر را از ولایت‌ها و مرکز افغانستان منفک کردهاند.
حکومت همه‌شمول و متخصص
احمد جاوید نیک‌زاد یکی دیگر از افراد منفک‌شده به‌دست والی طالبان برای قندهار است. او سال‌ها به‌عنوان رضاکار با این نهاد همکار بود. نیک‌زاد در سال ۱۳۹۲ خورشیدی از طریق رقابت آزاد به‌گونه‌ی رسمی جذب هلال احمر شد و در بست دوم به‌عنوان رییس هلال احمر ولایت قندهار کارش را آغاز کرد.
نیک‌زاد می‌گوید: «هدف کمک‌رسانی به افراد نیازمند مطابق اصول هلال احمر افغانی بود و فعالیت خوب و بی‌طرف سبب شد که مرا در سال ۱۳۹۵ به بست اول ارتقا دهد و من به‌عنوان رییس زون قندهار کار کنم.»
کار در ریاست زون قندهار برای نیک‌زاد همین دو ماه پیش خاتمه یافت و اکنون خانه‌نشین شده است. زیرا به دستور والی این ولایت نیک‌زاد منفک و از افراد وابسته به طالبان به‌جای او به‌عنوان رییس زون قندهار تعیین شده است. نیک‌زاد می‌گوید فردی که جایگزین او شده نه تنها با اصول کاری در این اداره آشنا نیست، بل‌که حتا سواد کافی برای پیشبرد این مأموریت را نیز ندارد: «ده سال بی‌طرفانه کار کردم و حتا بارها برای درمان وانتقال بیماران طالبان از جان‌مان مطابق به اصول جمعیت مایه گذاشته‌ام؛ اما اکنون همین طالبان به‌جای من، مفتی را مقرر کرده که صنف هفت مکتب است. او هیچ تخصصی ندارد و تنها به‌دلیل آشنایی با مقامات محلی طالبان مقرر شده است.»
این درحالی است که پیش از این نیز طالبان شماری از کارمندان ملکی حکومت را برکنار و به‌جای آنان افراد نزدیک و وابسته به این گروه را در اداره‌های مختلف افغانستان به کار گماشته‌اند.
چنانچه نیویورک تایمز نیز چندی پیش گزارش کرد که طالبان به‌جای رییس ترافیک شهر کابل، فردی نزدیک به این گروه را که نانوا بوده، به‌عنوان رییس ترافیک کابل مقرر کرده است.
رضا کاران نیازمند
نیک‌زاد می‌گوید که مسئولان محلی طالبان به‌جای این‌که مردم را در شرایط حساس حمایت کنند، آنان را برکنار و به جای‌شان افراد خودشان را استخدام می‌کنند: «مسئولیت نظام‌ها است که برای اتباع زمینه‌ی کار را فراهم کنند، اما طالبان کار را از ما گرفته‌اند. اکنون ما در بی‌سرنوشتی برای تأمین مخارج خانواده با مشکل روبه‌رو هستیم.»
تمامی افراد منفک‌شده اکنون در بی‌سرنوشتی به‌سر می‌برند. کارمندان منفک‌شده‌ی هلال احمر می‌گویند که به‌دلیل بیکاری و دریافت نکردن معاش اکنون در وضع دشوار اقتصادی قرار دارند و حتا در حال حاضر توان تهیه‌ی مواد اولیه را برای خانواده‌های‌شان ندارند.
شرایطی که آنان را واداشته است که نامه‌ای دسته‌جمعی را به آدرس دفتر مرکزی هلال احمر در کابل و دفتر نخست‌وزیری طالبان بفرستند و مشکلات‌شان را به این ادارات یادآور شوند، اما تا کنون هیچ گونه پاسخی به جواب نامه به آنان داده نشده است.
این درحالی است که مردم نیز از وضعیت موجود شکایت دارند ومدعی اند که افراد تازه استخدام‌شده در ریاست‌های هلال احمر نه تنها مدرک تحصیلی بکلوریا ندارند، بل‌که با اصول کار هلال احمر نیز آشنا نیستند.
توهین
شکور (مستعار) یکی دیگر از رییسان هلال احمر می‌گوید: «رییسان ولایتی هلال احمر سال‌ها با بی‌طرفی کامل جهت رسیدگی به مشکلات بی‌جاشدگان و انتقال اجساد طرفین درگیر در شرایط سخت کار و فعالیت کردند، اما متأسفانه امروز شماری شان طبق هدایت و فرمان مطیع‌الحق خالص، سرپرست عمومی جمعیت هلال احمر افغانی و یا توسط والیان برکنار و یا در بست‌های ۵، ۶ و ۴ در مرکز و یا ولایات جابجا گردیده‌اند.»
اسنادی که روزنامه اطلاعات روز بررسی کرده، همچنین نشان می‌دهد که شماری از رییسان تازه مقررشده در جمعیت هلال احمر سواد کافی برای انجام وظایف شان را ندارند، اما به‌دلیل آشنایی به‌عنوان رییس از سوی مسئولان محلی طالبان به‌عنوان رییس جمعیت هلال احمر گماشته شده‌اند.
طبق این اسناد، مسئولان محلی طالبان شماری از رییسان هلال احمر را بعد از منفکی از ریاست‌ها به‌عنوان مأمور در بست‌های پنج و شش دوباره استخدام کردهاند؛ رفتاری که از دید رییسان منفک‌شده تحقیر و توهین دانسته می‌شود.
یکی از رییسان که در بست ششم از سوی طالبان دوباره معرفی شده است، می‌گوید: «کار حرمت دارد، اما مشکل این است که من با داشتن مدرک تحصیلی ماستری و بیست سال خدمت اکنون چطور در پایین‌ترین بست زیر دست افرادی کار کنم که سوادی برای انجام هیچ کاری را ندارند و تنها به‌دلیل قومی و زبانی مقرر شده‌اند.»
او همچنین اضافه می‌کند که طالبان برای فریب مردم، رییسان هلال احمر را در بست‌های پایین استخدام کردهاند تا به این ترتیب آنان خود مجبور به استعفا شوند.
اما رییسان منفک‌شده‌ی هلال احمر می‌گویند که طالبان دنبال افراد متخصص نه، بل‌که دنبال افراد مورد اعتماد‌شان اند. متن یکی از این رییسان می‌گوید: «طالبان افراد متخصص زیادی را از اداره‌های مختلف منفک کردهاند و به‌جای آن افراد وابسته به خودشان را بدون در نظرداشت تحصیل و تخصص مقرر کردهاند. این نشان می‌دهد که طالبان دنبال تخصص نیستند.»
گفتنی است که پیش از این نیز براساس احکام دیگر، رییسان صحت عامه، محکمه و قاضیان ۳۴ ولایت، از وظایف‌شان منفک و به جای‌شان افراد وابسته به طالبان گماشته شدند. به‌تازگی روزنامه امریکایی نیویارک تایمز در گزارشی آورده است که «طالبان با کمبود نیروی متخصص کار مواجه‌اند و چاره را در پاکستان می‌جویند».
خواستیم دیدگاه اداره هلال احمر افغانی را نیز داشته باشیم؛ اما با تماس‌های مکرر موفق نشدیم.
نیاز به نیروی بیگانه نیست!
همزمان با گزارش نیویورک تایمز و پیشنهاد عمران خان، نخست‌وزیر پاکستان برای اعزام نیروی انسانی متخصص در زمینه پزشکی، فناوری اطلاعات، مالی و حسابداری به افغانستان، شماری از شهروندان با راه‌اندازی کمیپن در رسانه‌های اجتماعی طالبان را مخاطب قرار داده و نوشته‌اند که نیاز به نیروی کار بیگانه نیست.
کاربران با مشخص‌کردن سطح تحصیلات و تخصص‌شان، نوشته‌اند که برای خدمت به کشورشان آماده‌اند و کار می‌خواهند.
کاربران می‌گویند که نیاز به نیروی کاری بیرونی نیست. هم اکنون هزاران جوان تحصیل‌کرده و متخصص در افغانستان در جست‌وجوی کارند. آنان نوشته‌اند که اگر برای کارگذاران افغان فرصت مهیا شود، از متخصصان کشورهای بیرونی بهتر کار خواهند کرد. با فروپاشی کامل حکومت به‌دست طالبان در ۲۴ اسد سال جاری، بازار کار در افغانستان راکد شده و هزارن نفر کارشان را از دست دادند.