ذبیحالله مجاهد، سخنگوی حکومت سرپرست طالبان در پیامی به مناسبت روز جهانی آزادی مطبوعات، نگرانی برخی از نهادها دربارهی وضعیت رسانههای افغانستان را «بیجا» خوانده و گفته است که رسانههای این کشور آزادانه فعالیت و نشرات دارند.
او امروز (سهشنبه، ۱۳ ثور) در رشته تویتی روز جهانی مطبوعات را به رسانههای افغانستان تبریک گفته و افزوده است که طالبان از رسانهها حمایت میکند.
مجاهد مدعی شده است که رسانههای افغانستان در چهارچوب قوانین، آزادانه فعالیت و نشرات دارند.
حکومت طالبان قانون رسانههای همگانی را که در حکومت پیشین نافذ شده بود، اجرایی اعلام کرده؛ اما نهادهای رسانهای میگویند که طالبان تاکنون به این قانون پابند نبودهاند.
سخنگوی طالبان در ادامه با اشاره به تعطیلی «حدود نیمی» از رسانههای افغانستان اضافه کرده است که رسانههایی که بعد از خروج نیروهای امریکایی فعالیتشان متوقف شده، علت آن طالبان نه، بلکه از دستدادن بودجه است که بهادعای او، بعضی سفارت خانهها شماری از رسانهها را بهخاطر اهدافشان تمویل میکردند.
مجاهد اطمینان داده است که طالبان تا حد ممکن در رفع مشکلات اقتصادی رسانهها با آنها همکاری خواهند کرد.
سخنگوی طالبان در بخشی از پیام خود گفته است که اکنون در زندانهای این گروه هیچ خبرنگاری زندانی نیست.
او گفته است که اگر «گاهی کدام خبرنگار بهخاطر افهام و تفهیم در بعضی ادارات دعوت میشود، مطلب (هدف) آن زندانی و شکنجه نیست». مجاهد افزوده ست که «تشویش بعضی از نهادها در این رابطه بیجا است.»
سخنگوی طالبان تأکید کرده است که این گروه «به حمایت از رسانهها ادامه میدهد».
طالبان پس از تسلط بر افغانستان محدودیتهای شدیدی علیه رسانهها وضع کردهاند. این گروه بارها اقدام به بازداشت و تهدید خبرنگاران نیز کرده است.
آمار مرکز خبرنگاران افغانستان نشان میدهد که در هفت ماه حاکمیت طالبان حداقل ۸۰ خبرنگار و کارمند رسانه در ولایتهای مختلف بازداشت شدهاند که اکثر این بازداشتها توام با خشونت و تهدید بوده است. گفته میشود که یک خبرنگار در ولایت هرات بهخاطر انتقاد از طالبان در فیسبوک بازداشت شده و در دادگاه این گروه به زندان محکوم شده است.
همچنین براساس آمار، پس از رویکارآمدن طالبان نیمی از رسانههای دیداری و شنیداری خصوصی در افغانستان تعطیل شده و برخی دیگر هم در آستانه تعطیلی اند. چالش مالی و محدودیتهای طالبان از عوامل سقوط رسانهها دانسته میشود.
با این حال، سازمان گزارشگران بدون مرز میگوید که افغانستان در ردهبندی «جهانی آزادی رسانهها ۲۰۲۲» با سقوط ۳۴ رتبه در جایگاه ۱۵۶ قرار گرفته است.
سازمان عفو بینالملل هم میگوید که روزنامهنگاری در افغانستانِ تحت حاکمیت طالبان در معرض تهدید است.
این سازمان امروز (سهشنبه، ۱۳ ثور) در پیامی به مناسبت روز جهانی آزادی مطبوعات گفته است که رسانههای آزاد افغانستان در حال فروپاشی هستند.
مته نودسن، معاون نمایندهی ویژه دبیرکل سازمان ملل متحد برای افغانستان نیز میگوید که خبرنگارانی که در داخل کشور باقی مانده و هنوز هم با تعهد و فداکاری کار میکنند، تحت ترس و ارعاب زندگی میکنند. او گفته است که زنان خبرنگار سنگینترین بار را به دوش میکشند.