سهشنبهشب (۳۱ جوزا)، زمینلرزهی شدید، شرق افغانستان از جمله ولایتهای پکتیکا و خوست را تکان داده است.
مرکز لرزهنگاری امریکا قدرت این زمینلرزه را ۵.۹ ریشتر و عمق آن را ۱۰ کیلومتری زمین در ولایت خوست اعلام کرده است.
به گفتهی این مرکز، این زمینلرزه، غرب و شمال پاکستان را نیز تکان داده است.
آخرین آمار تلفات
زمینلرزهی دیشب بیشترین ویرانی را در ولسوالیهای زیروک، برمل، نکه و گیان ولایت پکتیکا و ولسوالی سپیری ولایت خوست برجای گذاشته است.
یک منبع به اطلاعات روز گفت که یک روستا در ولسوالی گیان پکتیکا مکمل نابوده شده است.
طبق آخرین آماری که ریاست اطلاعات و فرهنگ طالبان در پکتیکا منتشر کرده، تنها در ولسوالیهای گیان و برمل این ولایت بیش از هزار نفر جان باخته و اضافهتر از یک هزار و ۵۰۰ نفر زخمی شدهاند.
محمدامین حذیفه، رئیس اطلاعات و فرهنگ طالبان در پکتیکا در پیامی به رسانهها گفته است: «تعداد قربانیان درحال افزایش است. مردم پشت سر هم درحال حفر قبر هستند.»
به گفتهی مسئولان محلی طالبان، روند جستوجو و آواربرداری جریان دارد و صدها نفر هنوز زیرآور گیر ماندهاند. هنوز دقیق روشن نیست که چه تعداد افراد زیر آور هستند.
به گزارش رسانههای تحت کنترل طالبان، صدها خانه در پکتیکا ویران شدهاند. آمار دقیق در این مورد در دست نیست.
منابع و نهادهای مستقل تاکنون آمار دقیق از حادثهی دیشب نشر نکردهاند.
دفتر هماهنگکنندهی سازمان ملل در افغانستان (اوچا) گفته است که تنها در ولسوالی گیان پکیتکا ۲۰۰ نفر کشته و ۱۰۰ نفر زخمی شدهاند. این نهاد گفته است که این آمار قابل تأیید نیست.
اوچا افزوده است که یک هزار و ۸۰۰ خانه در ولسوالی گیان تخریب یا آسیب دیده است. به گفتهی این نهاد، انتظار میرود با ادامهی عملیات جستوجو و نجات، تعداد تلفات افزایش یابد.
مرگ ۳۳ عضوی یک خانواده
در ویدیویی که در شبکههای اجتماعی منتشر شده، یکی از ساکنان محل میگوید که در زمینلرزهی شب گذشته در پکتیکا ۳۳ عضوی یک خانواده جان باختهاند.
همچنین به گزارش تلویزیون ملی که تحت کنترل طالبان نشرات دارد، در ولسوالی برمل پکتیکا، مردی ۱۷ عضوی خانوادهی خود را از دست داده است.
تلفات زمینلرزه در خوست
براساس آمار طالبان، زمینلرزه در ولسوالی سپیرې ولایت خوست نیز جان ۲۹ نفر را گرفته و نزدیک به ۱۰۰ زخمی برجای گذاشته است.
اما یک منبع محلی در این ولسوالی در گفتوگو با اطلاعات روز، شمار تلفات را ۵۰ کشته و بیش از ۱۰۰ زخمی اعلام کرد.
به گفتهی منبع، زمینلرزه در روستای «افغان دوبی» ولسوالی سپیرې تلفات سنگین برجای گذاشته است.
ریاست اطلاعات و فرهنگ خوست گفته است که در این روستا بیش از ۱۰۰ خانه تخریب شده است.
طالبان برای رسیدگی به فاجعه چه کردند؟
کابینهی طالبان برای بررسی وضعیت و کمکرسانی به آسیبدیدگان زمینلرزه جلسهی اضطراری برگزار کرده است.
به گزارش باختر، ملاحسن آخوند، نخستوزیر طالبان به ادارات مسئول این گروه دستور داده است تا به وضعیت آسیبدیدگانِ ناشی از زمینلرزه بهگونهی فوری رسیدگی کنند.
او یک هیأت را نیز توظیف کرده است تا به ساحهی زمینلرزهزده سفر کند.
طالبان برای کمکرسانی به آسیبدیدگانِ زمینلرزه در ولایتهای پکتیکا و خوست، ۱۰۰ میلیون افغانی اختصاص دادهاند.
وزارت دفاع طالبان هم اعلام کرد که هفت چرخبال و یک تیم صحی برای رسیدگی و انتقال زخمیها به محلات زمینلرزهزده اعزام کرده است.
این وزارتخانه در خبرنامهای گفته است که نیروهای قطعات محلی و مرکزی با «تمام امکانات دستداشتهیشان» به محل رویداد رسیدهاند.
ذبیحالله مجاهد، سخنگوی طالبان پیامِ منسوب به ملاهبتالله آخوندزاه، رهبر این گروه را در صفحهی توییترش منتشر کرده که او خواستار کمک به قربانیان زمینلرزهی پکتیکا و خوست شده است.
در پیام رهبر طالبان آمده است که او دستور بسیجشدن و کمک به قربانیان زمینلرزه را به همهی نهادهای دولتی داده است.
واکنشها
زمینلرزهی مرگبار در شرق افغانستان واکنشهای گستردهای را در پی داشته است.
حامد کرزی، رئیسجمهور پیشین در بیانیهای نسبت به وقوع این زمینلرزه ابراز تأسف و بهخانوادههای قربانیان همدردی کرده است.
او از نهادهای خیریه و تاجران در کشور خواسته تا به کمک آسیبدیدگان بشتابند.
محمداشرف غنی، رئیسجمهور فراری هم در پیامی خواستار کمکهای ملی و بینالمللی به زمینلرزهزدگان ولایت پکتیکا و خوست شده است.
او در پیام خود که در فیسبوک منتشر کرده نوشته است: «این وظیفهی دینی و فرهنگ اجتماعی ما است که در روزهای سخت کنار هم باشیم».
عبدالله عبدالله، رئیس پیشین شورای عالی مصالحه هم خواستار کمک فوری نهادهای امدادگر ملی و بینالمللی به زمینلرزهزدگان در ولایتهای پکتیکا و خوست شد.
او این حادثه را «المناک» خوانده و در حساب توییترش نوشته که هنوز شماری در زیر منزلهای تخریبشده گیر ماندهاند و زخمیها و متضررین نیاز به رسیدگی عاجل دارند.
«شورای عالی مقاومت ملی برای نجات افغانستان» که متشکل از چهرههای سیاسی مخالف طالبان است، در بیانیهای با ابراز همدردی به بازماندگان زمینلرزه گفتهاند این رویداد درحالی رخ داده که «افغانستان با نبود نظم و حکومتداری روبهروست و طالبان به نیازهای مردم توجه نمیکنند.»
این شورا از نهادهای محلی و بینالمللی خواسته تا به بازماندگان این رویداد توجه و از آنها حمایت کنند.
«جبهه مقاومت» به رهبری احمد مسعود نیز از نهادهای کمکرسان و خیریه خواسته تا «سریع و با هرچه در توان ]دارند[» به کمک آسیبدیدگان زمینلرزه در شرق افغانستان برسند.
صبغت احمدی، سخنگوی این جبهه در تویتی با آسیبدیدگان زمینلرزهی ویرانگر در ولایتهای پکتیکا و خوست ابراز همدردی کرده و شمار تلفات در این رویداد را بلند توصیف کرده است.
واکنشهای جهانی
کمیساریای عالی سازمان ملل در امور مهاجرین در واکنش به زمینلرزهی ویرانگر دیشب با اظهار نگرانی گفته است که آمار قربانیان این زمینلرزه احتمالا بیشتر افزایش پیدا کند.
این نهاد در تویتی گفته است که با ادامهی عملیات جستوجو و نجات، گروهی برای یک ارزیابی مشترک بینسازمانی ایجاد و به محل اعزام شده است.
اتحادیه اروپا نیز اعلام کرده که وضعیت را از نزدیک زیر نظر دارد و آمادهی هماهنگی کمک است.
سفارت ایران در کابل ضمن ابراز همدردی نسبت به زمینلرزهی مرگبار در ولایتهای پکتیکا و خوست، در تویتی نوشته است که این سفارت «اقدامات کمکی لازم» به این رویداد را انجام داده است.
سفارت ایران گفته است ارسال دو هواپیمای حاوی کمکهای اولیه از جمله این اقدامات بوده است.
همچنین وزارت خارجهی پاکستان نیز با خانوادههای قربانیان زمینلرزه همدردی کرده و وعدهی ارسال کمک داده است.
شهباز شریف، نخستوزیر پاکستان در تویتی نوشته است: «با اندوه آگاه شدم که در پی زمینلرزه در افغانستان، خیلی از مردمها زندگی خود را از دست دادهاند. شهروندان پاکستان در غم برادران افغان خود شریک استند و مقامهای پاکستانی در این شرایط دشوار برای کمکٰرسانی به مردم افغانستان، آماده هستند.»
وزارت خارجهی هند با قربانیان غمشریکی کرده و گفته است که آمادهی فراهمساختن کمک برای آسیبدیدگان است.
همینطور وزارت خارجهی چین در اعلامیهای در پیوند به زمینلرزهی مرگبار شب گذشته در پکتیکا و خوست، با مردم افغانستان ابراز غمشریکی کرده است.
در اعلامیهی این وزارت آمده که کشور چین آماده است تا کمکهای بشردوستانهی خود را برای مردم افغانستان فراهم کند.
از کشورهای غربی، هوگو شارتر، کاردار سفارت بریتانیا برای افغانستان نوشته است که از خبر زمینلرزه در افغانستان «شوکه و غمگین» شده است.
او افزوده بریتانیا آماده است که در صورت لزوم به افغانستان کمک کند.
پاپ فرانسیس، رهبر کاتولیکهای جهان نیز در تویتی نوشته است که با مجروحان و آسیبدیدگان زمینلرزه در افغانستان ابراز همدردی میکند.
او گفته است: «برای جانباختگان و خانوادههایشان دعا میکنم. امیدوارم با کمک همه از رنج مردم کاسته شود.»