روسای ارشد نظامی، سیاست‌مداران و دیپلمات‌ها به جمع حامیانی ملحق شده‌اند که از ریشی سوناک خواسته‌اند تا از اخراج یک «قهرمان جنگ افغانستان» به رواندا جلوگیری کند.
به گزارش ایندیپندنت، در اوایل هفته‌ی جاری یک خلبان افغانستانی که مجبور به گریز از دست طالبان شده بود خود را با قایقی کوچک به بریتانیا رساند، زیرا در یافتن مسیری امن و قانونی ناکام مانده بود.
آقای سوناک قول داده به وضعیت اسفناک وی رسیدگی کند و روز دوشنبه از وزارت داخله خواست تا وضعیت خلبان را بررسی کند.
روری استوارت، وزیر توسعه‌ی بین‌الملل سابق، گفت که داستان خلبان «عمیقا تکان‌دهنده» بود، زیرا مستقیما در تضاد با تعهداتی بود که به آن‌ها در افغانستان داده شده بود.
استوارت گفت: «ما از مسئولیت خود در قبال افغان‌هایی که جان خود را برای جنگیدن در کنار ما به خطر انداخته‌اند و اکنون جانشان در معرض خطر است، شانه خالی می‌کنیم.»
او گفت که بریتانیا مسئولیت مضاعف دارد، زیرا «هدف از سیستم پناهندگی دقیقا محافظت از افرادی است که از آزار و شکنجه فرار می‌کنند. این واقعا شرم‌آور است. ما می‌توانیم و باید خیلی بهتر عمل کنیم. تمدن ما از طریق رفتار ما با آسیب‌پذیرترین افراد مورد قضاوت قرار خواهد گرفت.»
سر لوری بریستو که در تابستان ۲۰۲۱ و هنگام سقوط کابل سفیر بریتانیا در افغانستان بود، هشدار داد که زندگی افغانستانی‌هایی که «برای ما و با ما کار کردند به همین دلیل در خطر است».
وی افزود: «بسیاری از افراد خود ما جان خود را مدیون افغانستانی‌هایی هستند که در کنارشان در افغانستان کار کردند و جنگیدند.»
جنرال سر ریچارد بارونز، رییس سابق عملیات مشترک که در افغانستان خدمت کرده است، گفت که مسیر رسیدن خلبان به بریتانیا نباید بر شانس پناهندگی او تأثیر بگذارد.
او گفت: «مسأله نباید پیچیده باشد. این خلبان یا حق دارد به این‌جا بیاید یا ندارد. این واقعیت که او از کشورهای دیگر عبور کرده تا به این‌جا برسد، با توجه به آشفتگی‌هایی که دولت در روند تخلیه ایجاد کرد، تعجب‌آور نیست.»
دومینیک راب، معاون نخست‌وزیر، روز چهارشنبه بارها بر سر این جنجال به چالش کشیده شد و تلاش کرد پاسخ دهد.
آقای راب در تلاش برای پاسخ‌گویی گفت که دولت مصمم است «باندهای جنایت‌کاری که تجارت غیرقانونی پناهندگی را» با آوردن مردم به بریتانیا توسط قایق‌های کوچک «رونق می‌دهند» سرکوب کند.
اما سرهنگ سیمون دیگینز که در نیروی دفاعی بریتانیا در افغانستان خدمت کرده و در عملیات تخلیه از کابل نقش داشته است، گفت: «ما نباید این اصطلاح را بپذیریم که او غیرقانونی به این‌جا رسیده است. این لحن مناسب افرادی مانند او نیست که هیچ راه امن دیگری برای رسیدن به این‌جا نداشته‌اند. این گونه رفتار با مردی که عضوی از نیروهای متحد ما بوده وحشتناک است.»
سر ویلیام پتی، سفیر سابق بریتانیا در افغانستان و عراق، نسبت به خطر شدیدی که این «قهرمان جنگ» در صورت ماندن با آن روبه‌رو می‌شد، هشدار داد.
وی گفت: «او به‌خاطر مأموریت‌های جنگی علیه طالبان بدون شک در افغانستان در معرض تهدید مستقیم قرار می‌گرفت. او کشته می‌شد. من واقعا نمی‌دانم که او چطور نمی‌تواند پناهندگی بگیرد یا تحت طرح‌های مختلف افغانستان واجد شرایط (پناهندگی) باشد. تهدید فرستادن او به رواندا کمی مضحک است.»
سرلشکر تیم کراس که در عراق، بالکان و ایرلند شمالی خدمت کرده، این تصمیم را مخالف «عقل سلیم یا به عبارت بهتر فقدان آن» توصیف کرد.
وی ادامه داد: «اگر این مرد یکی از اعضای نیروهای افغانستان بوده که در کنار ائتلاف می‌جنگید، خطراتی که با آن مواجه بوده آشکار است. فرآیند خروج از افغانستان در کل وحشتناک بود و مواردی از این دست پیامدهای انسانی اشتباهاتی است که ما در جاهایی مانند افغانستان و عراق مرتکب شدیم.»
این کهنه سرباز افغانستان که ۳۰ ماموریت جنگی علیه طالبان انجام داده، از سوی ناظر نیروهای ائتلاف عنوان «وطن پرستی برای ملتش» را دریافت کرد.
در ایمیلی که از وزارت داخله ارسال شد، آمده است که چون او از طریق ایتالیا، سوئیس و فرانسه برای رسیدن به انگلستان سفر کرده، ممکن است پیامدهایی برای زیرسئوال رفتن درخواستش در سیستم پناهندگی بریتانیا شود… و انتقال [خلبان] به رواندا نیز می‌تواند یکی از گزینه‌ها باشد.»
وزارت داخله همچنین به خلبان گفت که اطلاعات شخصی وی ممکن است با مقامات رواندا به اشتراک گذاشته شود. این اقدام به معنای به‌دست «فراموشی» سپرده شدن وی توسط نیروهای امریکایی و بریتانیایی است.
کِوان جونز، وزیر دفاع سابق بریتانیا گفت: «ما بدهی بزرگی به این افراد داریم. این شیوه‌ی رفتار با آن‌ها نیست. این لکه‌ای بر شهرت عالی بریتانیا در حمایت از دوستانش است.»
وی افزود: «ما همیشه به دوستان خود متعهد هستیم. ما باید این رویکرد را ادامه دهیم. این دولت به وضوح در این مورد و بسیاری موارد دیگر این کار را انجام نمی‌دهد.»