ذبیح‌الله مجاهد، سخن‌گوی طالبان در واکنش به «اخطار» اخیر ابراهیم رییسی، رییس‌جمهور ایران درباره‌ی حق‌آبه این کشور از رود هیرمند/هلمند گفته است که مقام‌های ایرانی ابتدا باید معلومات خود را در مورد آب هلمند تکمیل و پس از آن با الفاظ مناسب خواست شان را مطرح کنند.
رییسی دیروز در جریان سفرش به ولایت سیستان و بلوچستان ایران گفته است: «دارم اخطار می‌کنم به حاکمان افغانستان که حق مردم سیستان را هرچه سریع‌تر بدهند.»
سخن‌گوی طالبان پنج‌شنبه‌شب (۲۸ ثور) با نشر اعلامیه‌ای این اظهارات رییسی را نامناسب خوانده و گفته است که طالبان به معاهده نیم‌قرن پیش درباره‌ی تقسیم آب هلمند متعهد هستند؛ اما به‌دلیل خشک‌سالی آب کافی وجود ندارد.
او گفته است که در چنین وضعیتی، خواست مکرر ایران برای آب و اظهارات نامناسب در رسانه‌ها را زیان‌آور می‌داند.
مجاهد گفته است: «مقام‌های ایرانی ابتدا باید معلومات خود را در مورد آب هلمند تکمیل نمایند و بعد از آن با الفاظ مناسب خواست شان را مطرح کنند، اگر واقعیت درست مطالعه نشود و چنین اظهارات مطرح گردد، می‌تواند فضای سیاسی میان مردم و کشورهای دو ملت مسلمان را آسیب بزند که به نفع هیچ طرفی نیست و باید تکرار نگردد.»
او علاوه کرده است که طالبان تلاش می‌کنند تا آب تعهدشده به ایران برسد، اما به این شرط که ذخایر آب در افغانستان به اندازه‌ای برسد که با رهاسازی آنها، آب بتواند صدها کیلومتر مسیر را طی کند و به آن کشور برسد.
سخن‌گوی طالبان تأکید کرده است که اکنون در بند کمال خان هیچ آبی وجود ندارد و اگر آب بند کجکی شود، تا ایران نمی‌‌رسد. او افزوده است که «نیاز است تا جانب ایرانی این حقایق را درک نماید».
رییس‌جمهور ایران هم در اظهارات اخیر خود می‌گوید که ایران در صورت نبود آب، بحثی ندارد، اما «اگر آب وجود دارد، حق مردم باید داده شود و اجازه نمی‌دهیم که ضایع شود».
حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه‌ی ایران نیز در جریان سفرش به سیستان و بلوچستان گفته است که باید یک تیم مشترک فنی میزان آب بند کجکی را اندازه‌گیری کند وپس از آن قضاوت شود که آیا آب وجود دارد یا نه.
پایش ماهواره‌ای رودخانه هلمند
در ادامه تلاش‌های مقام‌های ایرانی برای پیگیری حق‌آبه هیرمند، حسین دلیریان، سخن‌گوی سازمان فضایی ایران اعلام کرده است که این کشور با استفاده از ماهواره خیام، مسیر رودخانه هیرمند را پایش کرده است.
او امروز (پنج‌شنبه، ۲۸ ثور) در توییتی نوشته است که تصاویر ماهواره‌ای نشان می‌دهد که «حکومت افغانستان» در برخی نقاط با انحراف مسیر آب و ایجاد بندهای متعدد، مانع رسیدن آب به ایران شده است.
دلیریان روشن نکرده که منظور از «حکومت افغانستان» طالبان است یا حکومت پیشین افغانستان. یک بند در مسیر هلمند در حکومت پیشین افغانستان ساخته شده است.
او نوشته است که سازمان فضایی ایران آمده است تا داده‌ها مربوطه را در اختیار وزارت خارجه این کشور قرار دهد.
معاهده هیرمند
افغانستان و ایران برای تقسیم آب رود هیرمند، در سال ۱۳۵۱ خورشیدی معاهده‌ای را امضا کرده‌اند.
مقام‌های ایرانی می‌گویند که براساس این معاهده، در سال‌های آبی باید سالانه ۸۲۰ میلیون مترمکعب آب از افغانستان وارد ایران شود؛ اما آنان مدعی اند که ایران این مقدار آب را دریافت نمی‌کنند.
حسن کاظمی قمی، سفیر و نماینده‌ی ویژه ایران در کابل گفته است که ایران در سال گذشته ۲۷ میلیون مترمکعب آب دریافت کرده است.