کابل پر، کابل خالی
پر: کابل پرنفوستر از همیشه است (نزدیک به شش میلیون).
خالی: اما هیچگاهی به اندازهی امروز ساکنان کابل فاقد تواناییهای جمعیاش نبوده است. این شش میلیون صاحب توانایی هیچگونه حرکت جمعی خیر نیست. حرکتی که همه نه، بلکه یک درصد آنها را به مسیر واحد سوق دهد یا برای انجام یک هدف گروهی بسیج نماید.
پر: کابل بیشتر از هر وقت پر از تنوع است: آیینهی جامع ترکیب جمعیتی افغانستان. هیچگاهی کابل به اندازهی امروز فرهنگها، سنتها، رنگها، لهجهها، زبانها، باورها و ریشههای متفاوت و رنگین این خطه را به گوناگونی امروز در خود جا نداده بوده است.
خالی: اما هیچگاهی کابل به اندازهی امروز فاقد نقاط قوت ناشی از تنوع فرهنگی، مذهبی، زبانی و قومی نبوده است. کابل به مناطق پشتوننشین، تاجیکنشین، حتا وردکینشین، لوگرینشین، جاغورینشین، بهسودینشین، پنجشیرینشین و ننگرهارینشین و غیره تقسیم شده است. آمیزشها و همنشینیهای معمول شهری بسیار کند و ضعیف است.
پر: کابل بیش از هر وقت دیگری پر از آدمهای تحصیلکرده، متخصص، آموزشدیده و مطلع است.
خالی: اما هیچگاهی کابل معاصر به اندازهی امروز از کمبود کارهای تخصصی رنج نبرده است. انجنیران دارای مدرک تحصیلات عالی و تجربهی کار با شرکتهای معتبر منطقه و جهان در حال بالا کردن تعمیرهای غیرمعیاری، خطرناک، نازیبا و ناسازگار با شرایط جغرافیایی و محیطی کابل اند. داکتران دارای تخصص با استفاده از ابزارها و ماشینهای پیشرفتهی طبی و داروهای تقلبی مصروف پرکردن شکم خود و خراب کردن صحت ساکنان کابل اند. حقوقدانان دارای مدرک تخصص و دکترا از معتبرترین دانشگاههای جهان مصروف توجیه اعمال غیرحقوقی مافیا، زورمندان، جاسوسان و زورگویان اند. سیاستمداران دارای دکتورای علوم سیاسی و سرهای سفیدشده در میدانهای سیاستبازی مصروف تخریب یکدیگر، باندبازی، ساختوباخت، وطنفروشی و وطنخرابی اند.
پر: کابل بیش از هروقت دیگر پر از حزب، سازمان، گروه، جمعیت و انجمنهای سیاسی و اجتماعی است. صدها رهبر ریشدار، نکتاییپوش، چاق و لاغر در کابل لمیدهاند.
خالی: اما هیچگاهی کابل به اندازهی امروز خالی از آرمان سیاسی، حس مسئولیت جمعی، رهبری و آیندهنگری نبوده است.
پر: کابل بیش از هر زمان دیگری پر از عسکر، پولیس، جنرال، قوماندان، تفنگ، مهمات، توپ و تانک است. بسیاری جادهها و کوچههایش به سنگر میمانند.
خالی: اما این شهر هیچگاهی بهجز سالهای خانهجنگی مجاهدین کرام، ناامنتر از امروز نبوده است.
پر: کابل بیش از هر زمان دیگر پر از گندم، برنج، روغن، سبزی، میوه، طلا، لباس و انواع نعمات مادی است.
خالی: و هیچگاهی کابل به این تعداد آدم گرسنه، بیسرپناه و برهنه نداشته است.
با این حال چرا تروریستان نکشند؟ چرا جاسوسان سواری نگیرند؟ چرا مافیاییها نخورند؟ چرا سیاستبازان ندرنگانند؟