هرچند تأمین امنیت نسبی سراسری در کشور با روی‌کارآمدن طالبان بزرگ‌ترین دستآورد حکومت این گروه بیان می‌شود، اما با آن هم این روزها نام فاریاب، ولایتی در شمال افغانستان با قتل و خودکشی گره خورده است.
این ولایت به‌تاریخ ۲۳ اسد سال ۱۴۰۰ از سوی طالبان تصرف شد، اما ظرف دو سال اخیر شاهد شمار زیادی قتل‌های مرموز و خودکشی، به‌ویژه میان زنان بوده است. این روزها نام فاریاب با خبرهایی از خودکشی و قتل‌های مرموز گره خورده است.
با آن‌که علت و انگیزه‌ی اکثریت این رویدادها روشن نیست و کسی هم در پیوند به برخی از رویدادها بازداشت نشده است، این گزارش تلاش دارد با اتکا به منابع محلی تصویر روشن‌تری از این رویدادها ارائه کند.
بر اساس یافته‌های اطلاعات روز، در جریان یک‌ونیم ماه نخست سال ۲۰۲۴ میلادی دست‌کم ۳۰ نفر در نتیجه‌ی قتل، خودکشی، حوادث ترافیکی و گازگرفتگی در ولایت فاریاب جان باخته‌اند. در این مدت در ولایت فاریاب پنج زن و یک مرد بهدلیلهای متفاوت با حلق‌آویزکردن خود به زندگی‌‌شان خاتمه داده‌اند و دست‌کم ۱۱ نفر از سوی افراد مسلح ناشناس به قتل رسیده‌اند. از این میان وقوع حوادث ترافیکی و موارد گازگرفتگی نیز جان ۱۳ نفر، به‌شمول کودکان را گرفته است.
خودکشی
روزنامه اطلاعات روز بعد از صحبت با منابع مردمی و شماری از مسئولان محلی طالبان که نخواستند هویت شان در این گزارش ذکر شود، دریافته است که در جریان این مدت دو دختر و یک مرد کهن‌سال در ولسوالی‌های این ولایت به دلایل فقر و ناداری و ازدواج‌های اجباری دست به خودکشی زده‌اند.
منابع به روزنامه اطلاعات روز تأیید کرده‌اند که این دختران نوجوان در ولسوالی‌های المار و اندخوی دست به خودکشی زده‌اند. بر اساس معلومات منابع محلی، یک دختر نوجوان در ولسوالی اندخوی این ولایت صبح روز چهارشنبه (۱۱ دلو) در روستای «سلدوزتپه»ی ولسوالی اندخوی خودکشی کرده است.
یک منبع محلی در ولسوالی اندخوی به روزنامه اطلاعات روز گفت که این دختر ۱۷ ساله کبرا نام داشته است که خود را با تکه‌ای در پکه‌ی برقی سقف اتاق حلق‌آویز کرده است. منابع گفتند که او روز سه‌شنبه با پسر مامایش نامزد شده بود و پس از آن خودکشی کرده است.
روشن نیست که خودکشی او ربطی به نامزادی‌اش دارد یا نه، اما منابع از قول پدر کبرا گفتند که او برای نامزدشدن با پسر مامایش رضایت داشت و دلیل خودکشی وی برای پدرش مشخص نیست.
در یک خبر دیگر، دفتر والی طالبان در فاریاب اعلام کرده است که یک دختر جوان در روستای «دیوانه‌خانه»ی ولسوالی المار خودکشی کرده است. گفته شده است که این دختر عاطفه نام داشت و ۱۸ ساله بود. او روز (شنبه، ۲۱ دلو) در اتاقش خود را حلق‌آویز کرده است. دفتر والی طالبان در فاریاب دلیل خودکشی این دختر را مشکلات خانوادگی عنوان کرده اما توضیح نداده است.
همچنان یک مرد ۶۵ ساله نیز به‌دلیل فقر و ناداری در ولسوالی خواجهسبزپوش این ولایت خود را حلق‌آویز کرده و به زندگی‌اش پایان داده است.
با آن‌که تا اکنون علت و انگیزه‌ی بیشتر موارد خودکشی روشن نیست اما برخی از فعالان حقوق بشری، محدودیت‌های وضع‌شده از سوی طالبان، ازدواج‌های اجباری، خشونتهای خانوادگی فقر و ناداری را از علت‌های اساسی این رویدادها بیان می‌کنند.
قاتلان نزدیک و ناشناس
یافته‌های اطلاعات روز نشان می‌دهد که در مدت یک‌ونیم ماه اول سال جاری میلادی دست‌کم ۱۴ نفر، به‌شمول زنان و مردان از سوی نزدیکان‌شان و یا افراد مسلح ناشناس در بخش‌هایی از این ولایت به قتل رسیده‌اند.
منابع محلی در ولسوالی المار فاریاب به‌تاریخ اول جدی امسال از قتل یک زن در روستای «نوآباد» این ولسوالی خبر دادند که این زن «بی‌بی‌رعنا» نام داشته و توسط مردی به‌نام محمدمعروف به قتل رسیده است.
در یک رویداد دیگر یک نظامی پیشین به‌تاریخ (۱۱ جدی) در روستای «اسلام‌قلعه»ی ولسوالی شیرین‌تگاب فاریاب به قتل رسیده است. به‌گفته‌ی منابع، این نظامی «خان» نام داشت و در زمان حکومت پیشین افغانستان فرمانده یک گروه از نیروهای خیزش مردمی بود. این نظامی پیشین توسط افراد ناشناس به قتل رسیده است.
یک مرد ۵۵ ساله به‌نام روزی در درگیری میان‌قومی به‌تاریخ (۹ جدی) در روستای «چیلان‌ها»ی ولسوالی خواجهسبزپوش به قتل رسیده است. دلیل این قتل دعوا بالای زمین میراثی بوده است.
یک مرد دیگر به‌نام عبدالحق در (۱۴ جدی) در ولسوالی تازه‌تأسیس بندر این ولایت به‌وسیله‌ی «زهر» به قتل رسیده است. علت و انگیزه‌ی قتل این مرد تا اکنون مشخص نشده است، اما طالبان همسر این مرد را در پیوند به قتل او بازداشت کرده‌اند.
افزون بر این، رویداد دیگر قتل علی‌رضا به‌تاریخ (۱۴ جدی) در روستای «خواجه‌اسپلان» ولسوالی چهل‌گزی فاریاب است. او در خانه‌اش به قتل رسیده است. منبع گفت که این مرد پس از ادای نماز شام با اصابت چهار گلوله‌ی کلاشنیکف از سوی افراد ناشناس به قتل رسیده است و عامل/عاملان قتل از ساحه‌ی رویداد فرار کرده‌اند.
جسد یک مرد ۳۲ ساله دیگر به‌نام امیرمحمد پس از ۳۵ روز مفقودی از ولسوالی «خواجهسبزپوش» این ولایت پیدا شده است .این جوان ۳۵ روز قبل از روستای «خواجه‌قشری» ولسوالی خواجهسبزپوش مفقود شده بود و جسدش روز (سه‌شنبه، ۲۶ جدی) از دشتی موسوم به «جرخطا» در این روستا پیدا شده است.
منابع محلی در ولسوالی شیرین‌تگاب فاریاب می‌گویند که یک زن جوان در این ولسوالی توسط «افراد مسلح ناشناس» به قتل رسیده است. منابع به روزنامه اطلاعات روز گفتند که این رویداد روز دوشنبه (۱۶ دلو) در روستای «عرب توپخانه»ی ولسوالی شیرین‌تگاب رخ داده است. به‌گفته‌ی منابع، این زن جوان نسیمه نام داشته و ۱۸ ساله بوده است. طبق اظهارات منابع، «افراد ناشناس» این زن را با شلیک گلوله‌ی تفنگچه به قتل رسانده‌اند، اما علت قتل تا اکنون مشخص نشده است.
همچنین منابع محلی در ولسوالی خواجهسبزپوش فاریاب می‌گویند که یک مرد مسن در این ولسوالی توسط «افراد مسلح ناشناس» به قتل رسیده است. منابع به روزنامه اطلاعات روز گفتند که این مرد روز (سه‌شنبه، ۱۷ دلو) در منطقه‌ی «دشت گردنه سموچلیک» ولسوالی خواجهسبزپوش به قتل رسیده است. این مرد عبدالعزیز نام داشت و حدود ۶۰ سال بوده است. او باشنده‌ی اصلی روستای «مورچه‌غال» و باشنده‌ی فعلی روستای «قره‌شیخی» ولسوالی خواجهسبزپوش بوده است. طبق اظهارات منابع، این مرد هنگامی که با مرکب از روستای «مورچه‌غال» به روستای «قره‌شیخی» می‌رفته، توسط افراد مسلح ناشناس با شلیک گلوله‌ی کلاشنیکف به قتل رسیده است.
منابع در ولسوالی گرزیوان به روزنامه اطلاعات روز گفتند که یک پسر نوجوان به‌نام انعام‌الله روز (پنج‌شنبه، ۱۹ دلو) در سرحد مشترک بین ولایت‌های فاریاب و سرپل به قتل رسیده است. به‌گفته‌ی منابع، انعام‌الله ۱۵ سال سن داشت و باشنده‌ی اصلی روستای «قلعه شهر» ولسوالی کوهستانات سرپل و باشنده‌ی فعلی روستای «دره جوز» ولسوالی گرزیوان فاریاب بود. منابع افزودند که انعام‌الله همراه با خواهر نُه ساله‌اش از روستای «قلعه شهر» به سمت روستای «دره جوز» در حرکت بوده که در مسیر راه «توسط افراد مسلح ناشناس» به قتل رسیده است.
یک مرد جوان صبح روز (پنج‌شنبه، ۱۷ دلو) در منطقه‌ی «بادام‌باغ» شهر میمنه، مرکز فاریاب «توسط افراد ناشناس» به قتل رسیده است. یک منبع در شهر میمنه به روزنامه اطلاعات روز گفت که این مرد حفیظ‌الله نام داشت و ۲۶ ساله بود. حفیظ‌الله باشنده‌ی اصلی روستای «تحت زغن» ولسوالی پشتونکوت و باشنده‌ی فعلی منطقه‌ی «بادام‌باغ» شهر میمنه بوده است. به‌گفته‌ی منابع، این مرد جوان صبح وقت در خانه‌اش توسط افراد ناشناس خفه شده و به قتل رسیده است. دلیل قتل او تا اکنون مشخص نشده است.
بر اساس اعلامیه‌ی دفتر مطبوعاتی والی طالبان، یک پسر جوان به‌نام «قدرت‌الله» به‌تاریخ (شنبه، ۲۱ دلو) در ناحیه‌ی دوم شهر میمنه، مرکز فاریاب توسط «افراد مسلح ناشناس» به قتل رسیده است. دفتر مطبوعاتی والی طالبان در فاریاب گفته است که قدرت‌الله ۲۱ سال سن داشت و افراد ناشناس با استفاده از «تفنگچه» او را به قتل رسانده و جسدش را روی جاده رها کرده بودند.
دفتر مطبوعاتی مقام ولایت فاریاب در اعلامیه‌ای بیان کرده است که یک مرد به‌نام «خاصو» به‌دلیل جنجال بر سر زمین، توسط دو مرد دیگر به قتل رسیده است. دفتر مطبوعاتی والی طالبان در فاریاب گفته است که این واقعه روز (جمعه، ۲۰ دلو) در منطقه‌ی سرحد میان افغانستان و ترکمنستان در مربوطات ولسوالی المار رخ داده که این دو مرد پس از انجام قتل موفق به فرار شده‌اند. اداره‌ی محلی طالبان در فاریاب می‌گوید که تحقیقات در مورد این رویدادها آغاز شده است.
یک زن جوان توسط پدرش به اتهام «ارتباط نامشروع» به قتل رسیده است. به‌گفته‌ی منابع، این زن ۲۰ ساله آریه نام داشت و ازدواج کرده بود. یک منبع گفت که آریه (یک‌شنبه‌شب، ۲۲ دلو) در روستای «توغلمست» ولسوالی بلچراغ فاریاب، ابتدا توسط پدرش شکنجه و سپس به دار آویخته شده است. منبع اضافه کرد که پدرشوهر (خسور) آریه او را متهم به داشتن ارتباط نامشروع با یک مرد کرده و این موضوع را به پدر وی رسانده است. به‌گفته‌ی منبع، پدر آریه احساساتی شده و دخترش را به قتل رسانده است. منابع اضافه کردند که پولیس طالبان در پیوند به این قضیه، پدر آریه و مردی را که متهم به داشتن ارتباط با او بوده، بازداشت کرده است.
یک مرد به‌نام شیرمحمد، باشنده‌ی روستای «بادغیسی» ولسوالی خواجهسبزپوش چهار ماه قبل از خانه‌اش مفقود شده بود که جسدش روز (چهارشنبه، ۲۵ دلو) از دشت مربوطات این ولسوالی توسط مردم محل پیدا شده است.
نگرانی از ادامه‌ی قتل و خودکشی
همزمان با افزایش میزان رویدادهای جنایی و به‌ویژه قتل و خودکشی میان زنان، شماری از فعالان حقوق بشری با ابراز نگرانی خواستار رسید‌گی به این رویدادها هستند.
عظیمه، یکی از فعالان حقوق زن در شهر میمنه به روزنامه اطلاعات روز گفت که زنان در نظام طالبان حیثیت برده‌ی جنسی را دارند که از هیچ حقوق و جایگاه خود برخوردار نیستند، بیشترین خودکشی‌ها نیز از همین سبب است.
در همین حال محمدبابر، یکی از فعالان مدنی فاریاب به روزنامه اطلاعات روز گفت قتل‌های هدفمند که توسط افراد ناشناس صورت می‌گیرد بحث‌برانگیز است. طالبان نمی‌توانند شناسایی کنند که این افراد ناشناس چه کسانی هستند و به چه دلیل هرازگاهی دست به قتل مردم می‌زنند.
به‌گفته‌ی وی: «فاریاب در واقع کشتارگاه مردم شده است. هر روز که از خواب بیدار می‌شویم، یک قتل را می‌شنویم. واقعا جای نگرانی است. طالبان که در هرجا حرف از امنیت صددرصدی می‌زنند باید برای مردم جواب بدهند که این افراد ناشناس چه کسانی هستند.»
پاسخ طالبان
همزمان با افزایش رویدادهای جنایی که سبب شده تا افراد زیادی در ولایت فاریاب جان‌های‌شان را از دست دهند، حکومت محلی و به‌ویژه نیروهای امنیتی طالبان از تأمین امنیت سراسری در این ولایت اطمینان می‌دهند.
فرماندهی امنیه و سایر نهادهای امنیتی و دفاعی طالبان همواره با نشر خبرنامه‌ها و بیانیه‌ها مدعی شده‌اند که تلاش‌ها با روی دستگیری تدابیر جدی امنیتی جهت تأمین بهتر امنیت کشور جریان دارد. در این میان اما یک منبع از مقام‌های محلی طالبان در فاریاب گفت که با آمدن حکومت این گروه جرایم جنایی کاهش یافته است. او می‌گوید قتل‌های هدفمند و خودکشی‌هایی که صورت می‌گیرد، این گروه تلاش می‌کند با تحقیقات دقیق علت و انگیزه را کشف کند. به‌گفته‌ی او، با آن‌هم جرایم جنایی پیش‌بینی نمی‌شود و هرازگاهی اتفاق می‌افتد.