ساخت و آبگیری بندهای جدید آب در افغانستان، «اعتراض و نگرانی شدید» ایران دربارهی محدودشدن آبهای ورودی به آن کشور را برانگیخت.
وزارت خارجهی ایران امروز (جمعه، ۱۴ جدی) با نشر اعلامیهای خواستار همکاری افغانستان تحت کنترل طالبان برای ادامه جریان آب رودخانهها به ایران شده است.
اسماعیل بقائی، سخنگوی وزارت امور خارجهی ایران گفته است: «از افغانستان انتظار میرود در استمرار جریان آب از رودخانههای مرزی که از سمت افغانستان به ایران جریان دارد، همکاری کرده و موانع ایجادشده را مرتفع نمایند.»
بقائی دربارهی ساخت یا آبگیری بندهای جدید در افعانستان و تاثیرات آن بر میزان آب ورودی به ایران، گفته است که «بهرهبرداری از منابع و حوضههای آبی نمیتواند بدون رعایت حقوق ایران وفق معاهدههای دوجانبه یا اصول و قواعد عرفی قابلاعمال و نیز اصل مهم حسن همجواری و ملاحظات زیستمحیطی صورت گیرد.»
سخنگوی وزارت امور خارجهی ایران تصریح کرده که کشورش در تماس با «مقامهای ذیربط افغانستان اعتراض و نگرانی شدید خود را نسبت به تحدید نامتناسب آبهای ورودی به ایران یا منحرفکردن مسیر طبیعی رودخانههای ابلاغ کرده است».
او گفته است که ایران انتظار دارد «کشور همسایه با در نظرداشتن منافع و مصالح دو ملت و با توجه به قواعد و موازین حقوقی بینالمللی و معاهدات و تفاهمات دوجانبه و اصل حسن همجواری، تصمیمهای مناسب را اتخاذ نمایند».
نگرانی و اعتراض ایران در حالی است که بهتازگی آبگیری بند پاشدان بر رود هریرود در هرات آغاز شده است.
کار بند بخشآباد در ولایت فراه در مرز ایران نیز در حال تکمیل است.
افغانستان پیش از این هم چند بند بر رودخانههایی ساخته که آب آنها به ایران میریزد.
طی سالهای اخیر، آب محور تنش میان افغانستان و ایران بوده است.