گزارشگران: حبیب خان توتاخیل و مارگاریتا استنکتی
برگردان: مختار یاسا
منبع: وال استریت ژورنال
عملیات حکومت افغانستان برای گرفتن مناطق مهم از دست طالبان، با موانع جدی روبهرو شده است.
سربازان افغانستان در تلاشهای پرسروصدایشان برای بیرونراندن طالبان از مناطقی که برای حفظ حکومت در جنوب افغانستان حیاتی پنداشته میشوند، با مشکل و لغزش مواجه شدهاند.
در ماه فبروری، ارتش افغانستان عملیات بزرگی را در بخش شمالی ولایت هلمند آغاز کرد. مقامها آن را نشانهی ارادهی حکومت برای مبارزه با طالبان در قلب قدرت طالبان توصیف کردند. این تهاجم که به آن نام عملیات ذوالفقار داده شده، بر پاکسازی مناطق اطراف ولسوالی سنگین از وجود طالبان تمرکز داشت. مدتهاست که ولسوالی سنگین هلمند سنگر شورشیان است.
با آنکه ارتش افغانستان ادعای پیشرفت دارد، باشندگان سنگین شکایت میکنند که آنها از بخشهایی از این ولسوالی خیلی زود بیرون شدند و پیکارجویان فرصت یافتند که خیلی زود برگردند.
یکی از فرماندهان پولیس محلی گفت: «آنها سنگین را پس به طالبان واگذار کردند.» بار اصلی جنگ بر دوش پولیس استخدامشده از محل و افرادی مانند این فرمانده است. این پولیسها نسبت به سربازان ارتش یا افراد پولیس عادی کمتر آموزش میبینند و ضعیفتر تجهیز میشوند.
این فرمانده پولیس محلی گفت: «اگر ما سنگین را دوباره به طالبان واگذار کنیم، پس عملیات ذوالفقار برای چه بود؟ این یعنی تمام کسانی که در جنگ با طالبان کشته شدند، برای هیچ زندگیشان را از دادند.»
حکومت در کابل میگوید که نیروهای حکومتی بر این ولسوالی کنترول کامل دارند. دولت وزیری، یکی از سخنگویان وزارت دفاع میگوید: «ستون فقرات دشمن در سنگین شکست.»
اما مصاحبهها با مردمی که در سنگین هستند، تصویر دیگری به ما میدهند. چندین تن از پولیس محلی و دیگر باشندگان سنگین میگویند که بسیاری از طالبان که در جریان حمله فرار کرده بودند، اکنون بازگشتهاند و اکثر بخشهای این ولسوالی را در کنترول دارند.
عبدالرازق سروانی، یکی از فرماندهان پولیس محلی در سنگین گفت: «تمام ولسوالی در دست طالبان است. حکومت فقط بازار ولسوالی و بخشهایی از جادهی آسفالتشده را کنترول میکند. این عملیات هیچ ضربهای به طالبان وارد نتوانست. فقط غیرنظامیان رنج کشیدند.»
با وجود بیرون شدن سربازان رزمی بینالمللی در پایان سال گذشته، اشرف غنی میگوید که کشورش هنوز در خط مقدم مبارزهی جهانی در برابر تروریزم قرار دارد. آقای غنی و دیگر مقامهای بینالمللی میگویند که امیدوارند از تکرار تجربهی وضعیت عراق در افغانستان پس از بیرونشدن سربازان امریکایی، پرهیز شود. در عراق پس از خروج سربازان امریکایی، دولت اسلامی (داعش)، مناطقی وسیعی را از کنترول دولت عراق بیرون کردند.
سربازان باقیماندهی ایالات متحده در افغانستان، بیشتر در آموزش سربازان اردو و پولیس مصروف هستند؛ اما رهبری امنیتی این کشور هنوز ضعیف است. پس از گذشت بیش از شش ماه از تشکیل حکومت وحدت ملی، وزیر دفاع هنوز تعیین نشده که قسما به دلیل عدم توافق غنی و عبدالله و متحدان او بوده است. چند روز پیش، هردو، سرانجام بر سر نامزدوزیر وزارت دفاع توافق کردند؛ اما چند روز نگذشت که نام او را از فهرست کشیدند.
سنگین برای ثبات در جنوب افغانستان نقطهی مهم و حساسی پنداشته میشود. این ولسوالی که در قلب سرزمین کوکنار در تقاطع مسیرهای کلیدی تدارکات واقع شده، برای هردو طرف درگیری اهمیت نمادین بالایی دارد.
سنگین محل نبردهای پیدرپی طالبان با سربازان ایالات متحده و بریتانیایی بوده است و بعضی از بالاترین تلفاتها در این ولسوالی اتفاق افتاده و بخشهای آن از کنترول دولت به دور مانده است.
خشونتهای اخیر آسیبهای سنگینی را بر مردم تحمیل کرده است. هزارها تن از این ولسوالی فراری، شماری زخمی و تعدادی کشتهشدهاند. با بالا رفتن تلفات، بسیاری از مردم محل میپرسند که آیا این عملیات ارزش اینهمه تلفات را داشت؟
یکی از کارمندان این ولسوالی گفت: «مردم ناامیدند و به حکومت باور ندارند. هر کسی که با حکومت ارتباط داشت، از سنگین گریخته است.»
گروهی از فعالان مدنی در هلمند در یک بیانیه گفتهاند که تا کنون 1500 خانواده از این ولسوالی گریختهاند.
حیاتالله افغان، یکی از اعضای شورای ولایتی هلمند در ویدیویی که در فیسبوک گذاشته، میپرسد: «مردم ما تا چه وقت رنج بکشند؟ آنها برای عملیات ذوالفقار بهای سنگینی پرداختهاند.»