در روز سه‌شنبه (۲۳ دلو) مهاجم انتحاری داعش نیروهای طالبان را در برابر شعبه کابل بانک در شهر قندوز هدف قرار داد و شماری از غیرنظامیان را نیز به کام مرگ کشاند. این حمله زمانی صورت گرفت که نیروهای طالبان برای دریافت معاش در برابر بانک تجمع کرده بودند.
مقام‌های طالبان شمار تلفات را پنج کشته و هفت زخمی اعلام کردند، اما منابع محلی در قندوز می‌گویند آمار واقعی به مراتب بالاتر است. مسئولان شفاخانه‌ی مرکزی قندوز از ارائه‌ی آمار دقیق خودداری کرده‌اند.
ملا محمدحسن آخوند، نخست‌وزیر طالبان در واکنش به این حمله آن را «کار دشمنان اسلام و بشریت» خواند و با خانواده‌های قربانیان ابراز همدردی کرد. او در بیانیه‌ای که از سوی ارگ منتشر شد، بدون اشاره به ماهیت حمله، گفته است: «از خداوند می‌خواهم که کشور ما را در آینده از چنین رویدادهای المناک برای همیشه در پناه خود نگهدارد.»
در همین حال، شاخه‌ی خراسان گروه دولت اسلامی (داعش) مسئولیت این حمله را بر عهده گرفت. این گروه اعلام کرد که یک مهاجم انتحاری، نیروهای طالبان را هنگامی که برای دریافت معاش در برابر بانک تجمع کرده بودند، هدف قرار داده است. خبرگزاری اعماق، وابسته به داعش مدعی شد که در این حمله ده‌ها نفر از اعضای طالبان، از جمله مقام‌های امنیتی این گروه کشته و زخمی شده‌اند.
حمله‌ی انتحاری قندوز مرگ‌بارترین حمله‌ی داعش در افغانستان طی سال جاری میلادی محسوب می‌شود. این حمله مشابه انفجاری است که در ماه حمل در ولایت قندهار رخ داد. در آن رویداد نیز شماری از نیروهای طالبان که برای دریافت معاش در برابر کابل بانک در منطقه‌ی چهارراه شهیدان گرد آمده بودند، هدف حمله‌ی انتحاری داعش قرار گرفتند.
پیش از این، وزارت دفاع طالبان در مکتوبی هشدار داده بود که تجمع نظامیان طالبان برای دریافت معاش در بانک‌ها، آنان را به اهدافی آشکار برای «دشمنان» تبدیل می‌کند. این وزارت‌خانه پیشنهاد کرده بود که معاش نیروهای طالبان در مراکز نظامی پرداخت شود و بر افزایش تدابیر امنیتی در محل‌های توزیع معاش تأکید کرده بود.
در پی این هشدار، نورالدین اسلام‌جار، والی طالبان در هرات دستور داده بود که معاش نظامیان از طریق مراکز نظامی و ماشین‌های اتومات صرافی در داخل این مراکز پرداخت شود، درحالی‌که بانک‌ها فقط وظیفه‌ی پرداخت حقوق کارمندان ملکی را بر عهده داشته باشند.
با وجود این هشدارها، حمله‌ی اخیر در قندوز بار دیگر نشان داد که طالبان در تأمین امنیت نظامیان خود ناتوان هستند.
خطر در مرزهای آسیای میانه
حمله‌ی انتحاری در قندوز درست یک روز پس از نشست ویژه‌ی شورای امنیت سازمان ملل متحد درباره‌ی فعالیت داعش در افغانستان و آسیای میانه رخ داد؛ نشستی که در آن، مقام‌های بین‌المللی نسبت به تهدید فزاینده‌ی داعش خراسان هشدار دادند.
ولادیمیر ایوانوویچ ورونکوف، رییس دفتر مبارزه با تروریسم سازمان ملل متحد در نشست شورای امنیت این سازمان گفته بود: «داعش خراسان همچنان تهدید جدی برای افغانستان، منطقه و جهان به حساب می‌آید و گزارش‌هایی از سفر تروریست‌های خارجی به افغانستان وجود دارد.»
او افزوده بود که داعش خراسان افزون بر راه‌اندازی حملات در افغانستان، حملاتی را در اروپا نیز ترتیب داده است.
او هشدار داده بود که داعش در تلاش جذب نیرو از کشورهای آسیای میانه است. او از کشورهای جهان خواست که متحد شوند و نگذارند افغانستان بار دیگر به محل فعالیت گروه‌های تروریستی تبدیل شود.
دروتی شی، معاون نماینده‌ی امریکا در سازمان ملل متحد در نشست شورای امنیت این سازمان گفته بود که ایالات متحده نگران سربازگیری شاخه‌ی خراسان داعش در افغانستان و پاکستان است. او افزوده بود که امریکا همچنین نگران توانایی شاخه‌ی خراسان داعش برای طراحی و انجام حملات است و حامیان داعش در آسیای مرکزی، به‌ویژه شاخه‌ی خراسان داعش تهدید جهانی قابل توجهی است.
منیر اکرم، نماینده‌ی پاکستان نیز در این نشست در مورد تهدیدات داعش صحبت کرد و خواستار اقدام مؤثر جهانی علیه این گروه شد. او گفت هسته‌ی اصلی القاعده براثر تلاش پاکستان، در افغانستان از بین رفته اما داعش در این کشور همچنان حضور دارد.
وزارت خارجه‌ی طالبان اظهارات نماینده‌ی پاکستان در نشست شورای امنیت سازمان ملل متحد در مورد تهدید داعش از افغانستان را رد کرده و آن را «بی‌اساس» دانسته است. عبدالقهار بلخی، سخن‌گوی این وزارت با نشر اعلامیه‌ای گفته است که پس از تسلط طالبان بر افغانستان، مخفیگاه‌های داعش و سایر گروه‌های تروریستی کاملا از بین رفته و عملا هیچ خطری برای هیچ کشوری ایجاد نشده است.
او افزوده است که اگر در افغانستان نیز حملاتی انجام شده است، عاملان آن از آن‌سوی خط دیورند وارد این کشور شده‌اند. او گفته است که شماری از کشورها به‌جای کار برای ثبات سیاسی، امنیتی و اقتصادی‌شان، تلاش می‌کنند که افغانستان را از طریق تبلیغات نادرست بی‌ثبات نشان دهند و یا میان طالبان و جهان «بی‌اعتمادی» به‌وجود بیاورند.
افزایش حملات داعش
در ماه‌های اخیر، حملات داعش در ولایت‌های شمالی افغانستان افزایش یافته است. این گروه در ۱۸ جدی مسئولیت حمله به دو عالم دین در ولایت بغلان را بر عهده گرفت که در نتیجه‌ی آن، یک عالم دین کشته و یک نفر دیگر زخمی شد.
در دوم ماه دلو، داعش یک شهروند چین به‌نام «لی» را در مسیر ولسوالی دشت‌قلعه تخار در داخل موترش به قتل رساند. پس از این حملات، انفجار قندوز در مقابل دروازه‌ی کابل بانک رخ داد، حمله‌ای که بیشترین تلفات را در میان اعضای طالبان طی سال جاری به‌جا گذاشت.
ولایت‌های تخار و قندوز که در هفته‌های اخیر شاهد فعالیت گسترده‌ی داعش بوده‌اند، با تاجیکستان هم‌مرز اند. این در حالی است که کشورهای آسیای میانه به‌طور مداوم نگرانی خود را از قدرت گرفتن گروه‌های تروریستی، به‌ویژه داعش ابراز کرده‌اند.
سال گذشته، جنرال آناتولی صدروف، رییس ستاد مشترک سازمان پیمان امنیت جمعی هشدار داد که شمار جنگ‌جویان داعش در افغانستان به حدود شش هزار و ۵۰۰ نفر رسیده و از این میان، حدود چهار هزار جنگ‌جو در نزدیکی مرز افغانستان با تاجیکستان مستقر شده‌اند. او تأکید کرده بود که این نیروها در ولایت‌های بدخشان، قندوز و تخار جابه‌جا شده‌اند.
بازی با کارت داعش
در سه سال و نیم گذشته، طالبان بارها ادعا کرده‌اند که هسته‌های داعش را در افغانستان سرکوب کرده‌اند، اما این گروه همچنان با استفاده از تاکتیک‌های مشابه طالبان در گذشته، از جمله حملات مسلحانه، انفجاری و انتحاری، به فعالیت خود ادامه می‌دهد. طالبان تلاش دارند تا به کشورهای منطقه و جهان نشان دهند که توانایی مقابله با داعش را دارند، اما برای این مبارزه، به حمایت مالی و تسلیحاتی نیازمند هستند. این در حالی است که ترامپ و برخی نمایندگان کنگره‌ی امریکا، بارها درباره‌ی قطع کمک‌های مالی به افغانستان هشدار داده بودند.
برخی تحلیل‌گران نظامی معتقد هستند که طالبان با بزرگ‌نمایی مبارزه با داعش، در تلاش هستند تا از این تهدید به‌عنوان ابزاری برای امتیازگیری از جامعه‌ی جهانی، به‌ویژه ایالات متحده استفاده کنند.
شاخه‌ی خراسان داعش، منافع امریکا را تهدید می‌کند و طالبان نیز از این تهدید برای جلب حمایت‌های بین‌المللی بهره می‌گیرند. این وضعیت، طالبان را در موقعیتی قرار داده است که هم‌زمان هم به‌عنوان نیرویی ضدتروریسم معرفی شوند و هم بهانه‌ای برای دریافت کمک‌های خارجی داشته باشند.
پس از سقوط حکومت پیشین افغانستان، طالبان دروازه‌های زندان‌ها را گشودند، اقدامی که باعث شد صدها فرمانده و جنگ‌جوی داعش آزاد شوند. این تصمیم زمینه را برای تقویت دوباره‌ی داعش در افغانستان فراهم کرد و اکنون یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های امنیتی برای طالبان محسوب می‌شود.