نویسنده: فلورین ویگند
برگردان: جواد زاولستانی
منبع: دویچه وله
حمله بر جلال‌آباد دلالت بر این دارد که «دولت اسلامی» به افغانستان رسیده است. نویسنده به این باور است که این رسیدن «دولت اسلامی» نتیجه‌ی خروج نیروهای جامعه‌ی بین‌المللی پیش از حل‌شدن مشکلات این کشور است.
در این‌جا مسئله فقط گذر زمان است. برای ماه‌ها، شایعه‌های «دولت اسلامی» به شکل فعالی بر فضای رسانه‌ای و شبکه‌های اجتماعی در افغانستان سایه افگنده بود. بعضی مقام‌های بلندپایه‌ی حکومت نیز در تولید حدس و گمان‌ها سهم گرفتند؛ در حالی که شمار دیگر ادعاهای آنان را رد کردند. اما اکنون به نظر می‌رسد آنان رسماً حضور یافته‌اند: اشرف غنی، رییس جمهور افغانستان، حضور دولت اسلامی را تأیید کرده و گفته است که مسئولیت انفجار در جلال‌آباد که جان 33 تن را گرفت، بر عهده‌ی داعش است.
حالا نگرانی این است که رویدادهای وحشت‌ناکی که در عراق اتفاق افتادند، در افغانستان تکرار شوند. کابل زیر سیطره‌ی حکومت ضعیفی قرار دارد که از دو جناح رقیب ساخته شده و بعد از گذشت بیش‌تر از شش‌ماه، به‌سختی وزیران کابینه را مشخص کرده‌اند. تا پایان سال گذشته اکثر نیروهای بین‌المللی این کشور را ترک کردند و پس از 13 سال، نیروهای بین‌المللی کمک به امنیت که در چهارچوب مأموریت ناتو کار می‌کردند، به تاریخ پیوست. درست است که تعدادی نیروی بین‌المللی برای حمایت از مأموریت آموزش سربازان نیروهای امنیتی افغانستان در این کشور باقی مانده‌اند؛ اما با وجودی که مأموریت‌شان را «حمایت قاطع» نام نهاده‌اند، در صورت جدی‌شدن اوضاع نمی‌توانند کاری را که از آنان انتظار می‌رود، انجام دهند. نیروهای امنیتی افغانستان در دو عملیات اخیر، در جنوب و شمال‌شرق خوب رزمیدند؛ اما در موقعیتی قرار ندارند که بتوانند شورشیان تروریست را سرکوب کنند. به این دلیل، دولت اسلامی می‌تواند فعالیت‌هایش را در آن کشور گسترش دهد.
افغانستان، صحنه‌ی جدید عملیات‌ها
جامعه‌ی بین‌المللی اکنون قیمت زودهنگام ترک کردن افغانستان را می‌پردازند. آنان به این دلیل از افغانستان بیرون نشدند که مأموریت‌شان موفقانه به پایان رسیده باشد، بلکه به این خاطر این کشور را ترک کردند که رای‌دهندگان در آن کشورها به ادامه‌ی مأموریت قناعت داده نمی‌شدند. نظامیان و کارشناسان توسعه از اوضاع پر هرج‌وهرج در افغانستان به خوبی آگاه اند، اما سیاست‌مداران تلاش می‌کنند که بر آن روپوش بگذارند ودر عین زمان، منابع مالی را برای بازسازی‌های غیرنظامی کاهش دهند.
اما این واقعیت که دولت اسلامی اکنون در افغانستان سر برآورده، بدون ارتباط با توسعه‌های اخیر در سوریه و عراق نیست. در هفته‌های اخیر، اسلام‌گرایان تندرو زیر فشار فزاینده قرار گرفته‌اند. بمباران‌ها توسط ائتلاف بین‌المللی آنان را مجبور به بیرون شدن از چندین موقعیت کرده است. شاید برنامه‌ریزان راهبردی دولت اسلامی به این فکر باشند که چطور این عقب‌گردهای‌شان را با خبرساز شدن در رسانه‌ها جبران کنند. افغانستان و در آینده شاید دولت بی‌ثبات دارای سلاح هسته‌ای پاکستان، صحنه‌های جدید عملیات برای آنان در نظر گرفته شده باشد.
با این وجود، چند پرسش هنوز هم بی‌جواب اند. حمله‌هایی مانند حمله‌ی روز شنبه بر جلال‌آباد توسط داعش سابقه نداشته و هیچ‌گاهی به مثابه گزینه‌ی عملیاتی برای آنان مطرح نبوده است. برخلاف القاعده، جنگ‌جویان دولت اسلامی تلاشی برای جلب توجه به خود با راه‌اندازی حمله‌های انفرادی پرسروصدا ندارند. به جای آن، آنان می‌کوشند که نیرو جذب کنند، گسترش یابند و کنترول مناطق هم‌جوار خود را به دست گیرند. پاک‌سازی‌های قومی و نشر ویدیوهای اعدام و قتل فقط با هدف تقویت و گسترش «خلافت» صورت می‌گیرند.
طالبان پیشین در لباس دولت اسلامی
اما حمله‌ی جلال‌آباد نشانه‌ها و شواهد حمله‌های گروه‌های تروریستی منطقه‌ای را بر خود دارد که به منظور بی‌ثبات ساختن حکومت‌های کابل و اسلام‌آباد و تبدیل شدن به سرخط خبرها راه‌اندازی می‌شوند. در واقع، اطلاعاتی که دویچه وله به آن دست یافته، نشان می‌دهند که منبعی که مسئولیت حمله را به عهده گرفته، یک عضو پیشین طالبان پاکستانی است. مدتی پیش گروهی از طالبان افغانستان از آنان جدا شدند و بیعت خود را با داعش در یک پیام ویدیویی اعلام کردند؛ هیچ کسی نمی‌داند که آیا آنان اکنون مستقیما از عراق فرمان دریافت می‌کنند یا مانند یک «نمایندگی انحصاری دولت اسلامی برای ترور» کار می‌کنند. هردوی این سناریوها، چشم‌انداز ترسناکی را در پیش‌روی ما ترسیم می‌کند.
از تابستان خونین که فقط طالبان از آن سود می‌برند، باید ترسید. برای جلوگیری از تشکیل یک گروه داعشی در افغانستان و با توجه به نزدیکی آن با انبارهای اتمی پاکستان، به نظر می‌رسد که کابل و جامعه‌ی بین‌المللی به هر گونه خواست طالبان تن دهند تا فقط آنان را وارد گفت‌وگوهای صلح سازند. گذشته‌ی رژیم تروریستی و حمله‌های اخیر‌شان از نظر دور نگهداشته خواهد شد و تمام آنچه جامعه‌ی بین‌المللی در 13 سال گذشته برای آن رزمیدند فراموش خواهند شد، به شمول دولت این جهانی (سیکولار)، آزادی، مدارا و حقوق برابر زنان.