نخستین روز سال 2016 میلادی با وقوع انفجار سنگین در کابل، به پایان رسید. این انفجار که در منطقه تایمنی صورت گرفت، مسئله امنیت و ثبات در کشور را یک بار دیگر در افکار عمومی برجسته ساخت.
این‌که سال جدید چه تحولات سیاسی و امنیتی در کشور حادث خواهد شد، روشن نیست. اما مسئله صلح و جنگ کماکان مسئله اصلی افغانستان در سال جدید خواهد بود. حکومت وحدت ملی در طی یک و نیم سال از عمر خود تمام تلاش خود را به خرچ داد تا پاکستان را متقاعد سازد که از روند صلح در افغانستان حمایت کند. هرچند این مسئله فراز و فرود‌های زیادی را در روابط افغانستان و پاکستان به‌وجود آورد، اما با آن هم پاکستان حالا وعده داده که از روند صلح در افغانستان حمایت می‌کند. توافق‌های اولیه در این مورد در حاشیه نشست «قلب آسیا» در اسلام آباد حاصل شد و به دنبال آن اخیراً راحل شریف، رییس نیروهای زمینی ستاد ارتش پاکستان به کابل آمد تا در مورد آغاز گفت‌وگوهای صلح با طالبان با مقام‌های افغانستان گفت‌وگو کند. آن‌چه ظاهراً میان دو طرف توافق شده اینست که برنامه‌ی جامع مشترک برای گفت‌وگوهای صلح ایجاد شود و از ماه جنوری سال روان اقداماتی در این راستا صورت گیرد. بنابراین، اولویت اساسی دولت افغانستان در سال آینده مسئله صلح با طالبان خواهد بود و حکومت وحدت ملی اکنون فرصت مانور بیشتر روی برنامه مصالحه با طالبان را خواهد داشت.
اما پیشبرد مصالحه و دست‌یابی به صلح کار ساده و آسانی نخواهد بود. ممکن است حکومت بتواند حمایت بیشتر پاکستان از روند صلح را به‌دست آورد. هم‌چنین ممکن است حکومت با برخی از افراد و گروه‌ها وارد مذاکره شده و با آنان به توافق برسد، با این وجود قطعاً این به معنای پایان جنگ و بی‌ثباتی در کشور نخواهد بود. در حال حاضر افغانستان در شرایط پیچیده و دشوار امنیتی قرار دارد. از یک طرف گروه طالبان دیگر تحت رهبری واحدی نیست و انشعاب در این گروه آنان را متکثر و چند پارچه ساخته است. اختلاف در مورد چه‌گونگی برخورد این گروه‌ها با دولت و مسائل جنگ و صلح در افغانستان به شدت بالا است و بنابراین، دست‌یابی به اجماع و رسیدن به توافق با آنان دشوار میباشد. حزب اسلامی حکمتیار و شبکه حقانی را نیز بر این گروه‌ها باید افزود، زیرا آنان نیز عامل بخشی از ناامنی‌ها در کشور می‌باشند. از طرف دیگر، داعش هم به تازگی از گوشه و کنار کشور سر بلند کرده است. تا کنون تهدید داعش جدی و نگران کننده نبود. اما تحرکات اخیر این گروه نشان می‌دهد که داعش در سال جدید یک تهدید قوی خواهد بود. مقام‌های حکومتی به ویژه مقام‌های امنیتی بارها بر این امر اذعان کرده و نگرانی از قدرت گرفتن داعش در میان مردم نیز بالا است. نگرانی از قدرت گیری این گروه زمانی است که این گروه بخشی از پروژه بزرگ استخباراتی در منطقه پنداشته می‌شود که از سوی قدرت‌های بزرگ جهانی مدیریت می‌شود. تا کنون حکومت افغانستان وضاحت چندانی به نگرانی‌های مردم در این خصوص نداده و به نظر می‌رسد حکومت نیز در این زمینه طرح مشخصی ندارد و به دنبال یک طرح بزرگ‌تر استخباراتی به پیش می‌رود.
بنابراین، به رغم خوشبینی‌ها نسبت به روند صلح در افغانستان، سال جدید همراه با دشواری‌های امنیتی فراوان خواهد بود و نیروهای امنیتی با مجموعه‌ای بیشتر از گروه‌های تروریستی در کشور روبه‌رو خواهند بود. این امر قطعاً همه‌ی حوزه‌های دیگر زندگی را نیز متاثر خواهد ساخت. در چنین فضای پرخوف و خطر، اقتصاد ورشکست خواهد بود، ناامیدی به آینده تشدید خواهد شد و مهاجرت هم‌چنان شتابان گسترش خواهد یافت.
مسئله جنگ و صلح در سال جدید
