زینب پیرزاد-عابر شایگان
بر اساس تازهترین یافتههای نظرسنجی بنیاد آسیا برای افغانستان که سهشنبه (23عقرب) در کابل اعلان شد، 61درصد مردم افغانستان نسبت به آیندهی این کشور بدبیناند و باور دارند که حکومت در مسیر نادرستی پیش میرود. البته این نظرسنجی نشان میدهد که امیدواری مردم نسبت به سال گذشته به آیندهی کشور از 29درصد به 32درصد افزایش یافته است.
در سروی مذکور یک چرخش نسبتاً مثبت دیده می شود که خوشبینی مردم افغانستان را نشان میدهد مبنی بر اینکه گویا کشور در مسیر درستی در حرکت است. براساس یافتههای این نظرسنجی، مردم افغانستان بزرگترین مشکلات فرارویشان را ناامنی، بیکاری، عدم دسترسی به انرژی برق، آب آشامیدنی و نارسایی در بخش آموزش و پرورش گفتهاند.
نظرسنجی سالانهی بنیاد آسیا که بر فرضیهی (آیا کشور به سمت درستی در حرکت است یا به سمت نادرست؟) آغاز و توازن جنسیت انجام شده است که سرویشوندگان 79درصد روستاییها و 20درصد شهریها هستند.
این نظرسنجی تا حدی عمومی است که بیشتر نظریههای مردم را در رابطه به امنیت، اقتصاد، حکومتداری، انتخابات، رسانهها، مسایل زنان و ازار و اذیت آنها، زندانیان و مهاجرتها فراهم کرده است.
در این نظرسنجی که دیدگاه 10012 افغان که بالاتر از هژده سال سن داشته باشند، رقمِ اندک خوشبینی را نشان میدهد که در سال 2016، 29درصد و در سال 2017، 32درصد افزایش یافته است.
ویندی بارون معاون بنیاد آسیا در افغانستان گفت: «افغانها مشتاق یک آیندهی بهتر هستند و یافتههای این گزارش باوجود چالشهای امنیتی و نبود اشتغال افزایش میزان خوشبینی را نظر به سال گذشته نشان میدهد».
محمدجواد شهابی میگوید ما سالبهسال تلاش میکنیم که در این سرویها موازنه بین مرد و زن را بهوجود بیاوریم که خوشبتخانه امسال تقریباً به آن رسیدهایم و سرویشوندگان مرد 50درصد و زنان 49درصد است.
وی اضافه میکند که امسال نسبتاً یک چرخش معکوس داریم و آن اینکه مر دم در مقایسه با سالهای قبل نسبت به وضعیت کشور خوشبین هستند و دلیل آن بنا بر اظهارات مردم، بازسازی کشور است که پروژههای انکشافی را مثال زدهاند و 50درصد مردم بهبود در امنیت را نیز گفتهاند.
اما نگرانیهای مردم از نبود امنیت و جرایم امنیتی در این سروی رقم 69درصدی را نشان میدهد و به تعقیب آن نگرانیهای اقتصادی است که 40درصد مردم از بیکاری بهستوه آمدهاند و بیشتر این افراد کسانی هستند که در شهر زندگی میکنند.
در این سروی بزرگترین مشکل زنان بیسوادی تلقی شده که یکی از چالشهای عمده و سد راه پیشرفت و استقلالیت آنها نیز ذکر شده و اینسان، بزرگترین چالش دامنگیر جونان بیکاری گفته شده است.
در همین حال باور پاسخدهندگان نسبت به پارلمان کشور بدبینانه است. بهباور مردم، اعضای پارلمان بیشتر به مسایل قومی و زبانی میپردازند تا بازتاب مشکلات موکلان و دیگر موضوعات مهمی که برای آنها مهم است.
ترس از شرکت در راهپیماییها و تجمعات اعتراضی یکی از موردهای مهم دیگر این نظرسنجی است که درصد آن در کابل به 81 و در دیگر ولایتها به 71درصد میرسد.
امنیت
احساس ترس و ناامنی در مسافرتها از شهری به شهری دیگر، یکی از نگرانکنندهترین مواردی است که 80درصد مردم افغانستان را نگران ساخته است.
ترس از مصوونیت شخصی یک درصد بالا رفته است و در زون غرب این روند افزایش 13درصدی را نشان میدهد.
جرم و خشونت کاهش اندکی داشته؛ در زون جنوبغرب به حالت عادی ادامه دارد و لتوکوب، باجگیری، دزدی مواشی مثل گذشته پابرجاست. و 62درصد افرادی که قربانی جنایت بودهاند گزارشهایشان را به مسوولین دادهاند.
خوشبینی مردم نسبت به کار نیروهای امنیتی 5درصد افزایش یافته دایر بر اینکه این نیروها صداقت و انصاف دارند.
در سال 2017 نصف مردم افغانستان به امکانپذیری صلح با مخالفین باور دارند و بیشترین اعتماد را زون شرق و زون جنوبغرب نشان دادهاند. هزارهجات کمترین اطمینان را از این جهت دارند.
بهصورت عموم مردم گفتهاند که از روبهرو شدن با تروریستها ترس دارند؛ اما سه ولایت (زابل، پکتیا و هلمند) گفتهاند که از روبهرو شدن طالبان «هیچ ترسی» ندارند.
رشد اقتصادی و اشتغال
بی کاری و نبود اشتغال عمدهترین چالش فراروی جوانان و زنان بوده است. نگرانیهای اقتصادی ذهن عامه را مغشوش کرده و بدبینی نسبت به وضعیت کنونی کشور را افزایش داده است. مردمان محلی خواستار اشتغال، خدمات رفاهی و امنیت در مناطق هستند.
وضعیت اقتصادی خانوادهها نظر به سال گذشته بدتر شده و رفاه مالیشان کاهش یافته است.
بیشتر از نصف سرویشدگان به این باور اند که فرصتهای شغلی از سال گذشته به اینطرف بدتر شده است.
اکثریت مردم به این باور اند که زنان میتوانند در بیرون از خانه کار کنند. موافقان این باور بیشتر تحصیلکردهها و از میان هزارهها هستند که یک رقم درشت 80درصدی را نشان میدهد.
افزایش اندکی در عواید خانهوارنظر به اوسط درآمد دیده میشود؛ در زون جنوبغرب مردم درآمد خوبتری دارند، اما مناطق هزارهنشین پایینترین سطح درآمد را دارند.
توسعه و عرضهی خدمات
برق: نصف مردم به این باور اند که نظر به سال گذشته برقرسانی بدتر شده است. بهنظر میرسد که افزایش بدبینی نسبت به خدمات برقرسانی بیربط به اعتراضهای گروههای مدنی و جنبش روشنایی نیست.
تاثیرگذاری روی حکومت محلی: تقریبن نصف مردم به این باور اند که میتوانند روی تصمیمگیری های حکومتهای محلی تاثیرگذار باشند و هستند. این باور امسال رقم بلندی را نشان میدهد که مردم گزارش دادهاند.
زنان و سیاست: ارزیابی بنیاد آسیا در این مورد نشان میدهد که در قیاس با یکسال گذشته کسانی که باور دارند زنان در انتخابات شرکت کنند، یک درصد افزایش داشته است.
دیدگاههای افغانها در مورد دموکراسی: نصف مردم افغانستان از دموکراسی رضایت نشان دادهاند.
دسترسی به اطلاعات و رسانهها
سال گذشته منبع دریافت را مردم رادیو گفته بودند، اما امسال تلویزیون گفتهاند.
یافتههای کلی این بنیاد تحقیقی نشان میدهد که احساس رضایت مردم از دموکراسی اندک است و آنها در هنگام رایدهی احساس ترس دارند.
زنان در جامعه
حمایت از دسترسی به حقوق زنان و کاهش بد دادن و بدل دادن. همچنان بیشتر مردم به این باور بودند که دختران بالاتر از سن هجده باید ازدواج کنند.
مهاجرت
تمایل 39درصدی افغانها به مهاجرت افزایش یافته است که دلیل آن را بیکاری و ناامنی گفتهاند.
این سروی عمومی توسط بنیاد آسیا که یک سازمان انکشافی بینالمللی غیرانتفاعی است که برای بهبود زندگی و توسعهی آسیا کار میکند و با همکاری مرکز افغانی تحقیقات اجتماعی_اقتصادی و اکسور گردآوری شده است.