زینب پیرزاد
به‌گفته‌ی مسوولان وزارت زراعت کشور، شیوع آنفلوانزای مرغی/پرندگان در کابل و خوست به‌علت ویروس مرگ‌بار H5N1 تاکنون جان یازده مرغ خانگی در کابل و صدها قطعه پرنده‌ی وحشی و اهلی را در خوست گرفته است.
جهان‌گیر میاخیل رییس مال‌داری وزارت زراعت میگوید که بیماری آنفلوانزای فوق‌حاد پرندگان در هفت قوس امسال در خوست و در زاغ‌های مهاجر مشاهده شده بود. احتمال آن می‌رود که یکی از پرندگان آلوده به آنفلوانزای مرغی در خانه‌یی افتاده و مرغ‌های اهلی را هم بیمار کرده است. هم‌چنان در ناحیه‌ی هفتم شهر کابل نیز مرغ‌های یک خانواده به آنفلوانزا مصاب شده و جان باختند.
ویروس H5N1 نوع خطرناک و کشنده‌ی آنفلوانزای مرغی است که قابلیت سرایت از پرنده‌های وحشی به حیوانات و پرندگان اهلی را دارد و به آسانی می‌تواند از طریق مدفوع و دهان پرندگان به دیگر پرندگان و انسان‌ها سرایت کند. برای جلوگیری از سرایت این ویروس به انسان‌ها باید از خوردن گوشت‌خام، بازی با پرنده‌های مصاب، کندن پرهای آن‌ها، کشتن و نزدیک شدن به مدفوع آن‌ها که از طریق بینی و دهن قابل سرایت است، خودداری شود.
برای جلوگیری و پیش‌گیری از مصاب شدن به این مرض، آقای میاخیل میگوید: «قرنطین وضع کرده و ساحه‌های تثبیت‌شده را در حدود سه الی هفت کیلومتر قرنطینه کرده‌ایم. هم‌چنان به‌خاطر بلند بردن ظرفیت و مقاومت مردم در برابر این بیماری، یک کنفرانس مطبوعاتی در ولایت خوست گرفتیم و ضلع غربی این ولایت را قرنطین وضع کردیم».
این بیماری فوق‌حاد پرندگان در هفت قوس سال جاری برای اولین‌بار در ولایت خوست مشاهده شده و به‌گفته‌ی آقای میاخیل پرندگان بیمار مهاجر از ایران و پاکستان آمده‌اند و نمونهی پرنده‌های مرده، در هشت جدی سال جاری در وزارت زراعت توسط لابراتوار مجهز این وزارت تثبیت شده است. اما مشاهده‌ی آنفلوانزا در ناحیه‌ی هفتم شهر کابل، هنوز تثبیت نشده و معلوم نیست که این مرغ‌ها چگونه مریض شدند: «همان خانه را قرنطینه کرده و نمونهی آن و از دیگر ولایت‌ها را نیز به کشور ایتالیا فرستاده‌ایم که تثبیت شود.» او افزود که تعداد زاغ‌های مرده در ولایت خوست زیاد بود و در سرک‌ها، پارک‌ها، زمین‌های زراعتی و خانه‌ها مشاهده می‌شد. اما کارمندان وزارت زراعت با جمع‌آوری و دفن کردن آن‌ها ساحه را قرنطینه کرده‌اند.
برای پیش‌گیری و در امنیت ماندن مردم خوست و حیوانات این ولایت، وزارت زراعت در تمام فارم‌های مرغ‌داری و کلینیک‌های حیوانی، آموزش و آگاهی عامه داده و همه‌ی وسایل و دواهایی که برای جلوگیری و تداوی بیماری نیاز است را در خدمت مردم قرار داده است. آقای میاخیل میگوید: «در ولایت خوست 500 فارم مرغ‌داری است، اما از زمان تثبیت این بیماری همکاران ما در ساحه وجود هستند و به فارم‌دارها تریننگ می‌دهند. علاوه بر این، این افراد به مردم نیز از طریق مسجدها و مکتب‌ها آگاهی‌دهی می‌کنند.»
او افزود که به‌محض تثبیت این بیماری در افغانستان، ابزار و لوازم ضروری برای جلوگیری از انفلونزای مرغی را در 34 ولایت فرستاده‌ایم و هم‌چنان به مردم از طریق رسانه‌های محلی و برگزاری برنامه‌های آموزشی هشدار داده‌ایم که اگر علایمی از این بیماری را در مرغ‌های‌شان مشاهده کردند، به ما خبر بدهند.
بیماری آنفلوانزای مرغی/پرندگان با علایمی مانند بی‌اشتهایی، تغییر صدا/ اشکال تنفسی، اسهال، افت در تولید تخم، تیرگی تاج و ریش و ساق‌پا، پژمردگی مرغ/پرنده‌ها، آب‌ریزش بینی و چشم و مرگ‌ومیر پرندگان/مرغ‌ها، همراه است.
وحید مجروح سخن‌گوی وزارت صحت‌عامه‌ی کشور میگوید که هنوز موردی از دچار شدن انسان‌ها به این بیماری تثبیت نشده است.
آنفلوانزای مرغی در سال 1385 نیز در افغانستان شیوع کرده که قبل از سرایت به انسان‌ها ریشه‌کن شده و از گسترش آن جلوگیری شده بود.
اولین‌بار آنفلوانزای مرغی در سال 1987 در ایتالیا از نوع فوق‌حاد با مرگ‌ومیر 100فیصد تشخیص شده بود و تاکنون حدود 200میلیون پرنده و صدها انسان بر اثر مصاب به آن جان باخته‌اند. در آسیا ویروس آنفلوانزای H5N1 سریعاً منتشر شده و بیشتر جان پرندگان وحشی و اهلی را گرفته است.
