به‌دنبال نشست اول مقام‌های افغانستان و پاکستان در کابل در مورد «پلان عمل افغانستان-پاکستان برای صلح و همبستگی» (APAPPS)، دور دوم نشست به‌تاریخ 20 و 21 دلو در پاکستان برگزار شد. اما این نشست بی‌نتیجه پایان یافت و هیچ تصمیمی برای ادامه‌ی این نشست‌ها گرفته نشده است. وزارت خارجه می‌گوید در نشست دوم در اسلام‌آباد «هیچ پیشرفتی پیرامون اقدامات مشخص، نتیجه‌محور و زمان‌بندی شده در پلان عمل افغانستان-پاکستان برای صلح و همبستگی» صورت نگرفت. پاکستان در این نشست به خواست‌ها و انتظارات افغانستان پاسخ مثبت و روشنی نداده است.
معصوم استانکزی رییس عمومی امنیت ملی و ویس‌احمد برمک وزیر امور داخله‌ی افغانستان پس از رشته‌حملات تروریستی مرگبار در کشور به‌ویژه کابل، به پاکستان سفر کردند و پس از بازگشت گفتند «شواهد و مدارک غیرقابل انکاری» از سازماندهی حملات در پاکستان علیه افغانستان به مقام‌های ارشد پاکستانی تحویل داده‌اند.
این مقام‌ها گفتند که پاکستان به حضور طالبان در خاک این کشور «اعتراف» کرده و هم‌چنان قرار است به‌دنبال این سفر، هیأتی از پاکستان به افغانستان بیاید و در مورد «اقدامات» پاکستان به مقام‌های افغانستان معلومات بدهد.
رییس‌جمهور غنی یک روز بعد از برگشت دو مقام ارشد امنیتی از پاکستان در نماز جمعه در ارگ گفت که افغانستان منتظر اقدامات عملی پاکستان در برابر پناه‌گاه‌های هراس‌افگنان است. غنی افزود: «ما منتظر اقدام هستیم. حرف و پروسه روی کاغذ است. ملت و دولت افغانستان عمل و عمل واضح را تقاضا دارد.»
سخنان امیدوارکننده‌ی مقام‌های ارشد امنیتی افغانستان از این سفر و جریان مذاکرات با مقام‌های ارشد پاکستانی و خبر از سفر هیأت پاکستانی به کابل به‌دنبال آن، این امیدواری را خلق کرد که مذاکرات نتیجه‌یی در پی داشته باشد و تلاش‌های مقام‌های افغانستان پاکستان را وادار کند تا در برابر گروه‌های هراس‌افگن اقدام عملی روی دست گیرد.
با توجه به این‌که دو دور مذاکرات نتیجه‌ی ملموسی در پی نداشته و هم‌چنان در سال‌های گذشته نیز چنین دیدارهای بی‌حاصلی میان مقامات دو کشور صورت گرفته، به‌نظر می‌رسد این‌بار نیز خواسته‌های حکومت با بی‌اعتنایی پاکستان مواجه شده است.
دو دور مذاکرات روی «پلان عمل افغانستان-پاکستان برای صلح و همبستگی»
APAPPS یا «پلان عمل افغانستان-پاکستان برای صلح و همبستگی» چارچوبی را برای همکاری افغانستان و پاکستان جهت مبارزه با تروریسم، کاهش خشونت‌ها، صلح و آشتی، عودت مهاجرین و انکشاف مشترک اقتصادی ارائه می‌کند. روزنامه‌ی دان پاکستان می‌گوید که این اقدام ابتکاری از سوی پاکستان برای ایجاد ساختاری برای گفت‌وگوی دوجانبه در رابطه به مسایل مهمی است که روابط دو کشور را تیره کرده است.
مقام‌های ارشد امنیتی افغانستان هرچند پس از سفر به پاکستان در نشستی خبری در کابل اعلام کردند که قرار است هیأتی از پاکستان به کابل بیاید و در مورد «اقدامات» پاکستان به مقام‌های افغانستان معلومات بدهد، اما سفارت پاکستان در کابل یک روز بعد با نشر خبرنامه‌یی اعلام کرد هیأتی که قرار است به کابل بیاید ربطی به سفر مقام‌های ارشد امنیتی افغانستان به پاکستان ندارد، بلکه در مورد نتیجه‌ی مذاکراتی که از سال‌های گذشته میان این دو کشور جریان دارد، بحث و گفت‌وگو خواهند کرد.
با این‌هم دو دور نشست، نخست در کابل و سپس در اسلام‌آباد برگزار شد. پس از ختم دور اول اعلامیه‌ی مشترکی از سوی هیأت‌های دو کشور منتشر شد، اما از نشست دور دوم چنین اعلامیه‌یی منتشر نشد. وزارت خارجه‌ی افغانستان از نشست دوم یک اعلامیه منتشر کرده، اما سخن‌گوی وزارت خارجه‌ی پاکستان تنها یک توییت 12 کلمه‌یی در مورد این نشست نوشت.
محمد فیصل سخن‌گوی وزارت خارجه‌ی پاکستان، در صفحه‌ی توییترش نوشته: «دو روز گفت‌وگوی خوب. برخی توافقات صورت گرفت، اما به کار بیشتر نیاز است.»
وزارت خارجه‌ی افغانستان که نشست دور اول را «صمیمانه و دوستانه» توصیف کرده بود، در مورد دور دوم مذاکرات به‌صورت مأیوسانه‌یی در اعلامیه‌یی می‌نوشت: «در حالی‌که پیرامون مکانیزم همکاری میان دو کشور قدری پیشرفت شد، هیچ پیشرفتی پیرامون اقدامات مشخص، نتیجه‌محور و زمان‌بندی‌شده در پلان عمل افغانستان-پاکستان برای صلح و همبستگی، به‌ویژه در زمینه‌ی مبارزه با تروریزم، کاهش خشونت‌ها، صلح و آشتی که اولویت‌های افغانستان را برآورده سازد، صورت نگرفت.»
روزنامه‌ی دان پاکستان در گزارشی نوشته که دور دوم مذاکرات بی‌نتیجه پایان یافت، به این خاطر که هیأت افغانستان احساس کرد اولویت آن‌ها مورد توجه قرار نگرفته است.
به گزارش این روزنامه، دو طرف نمی‌توانستند تنها در یک بیانیه‌ی مشترک به جمع‌بندی رسیدگی‌های دو روزه بپردازند، اما حساب‌های متفاوتی در مورد نتایج به‌دست آوردند.
شکیب مسغنی سخن‌گوی وزارت خارجه‌ی افغانستان، روز یک‌شنبه، 22 دلو در یک نشست خبری گفت که هیچ توافقی برای ادامه‌ی کار روی پلان عملی مشترک صورت نگرفت.
هیأت‌های دو کشور پس از ختم نشست دور اول در کابل اعلامیه‌یی مشترکی منتشر کردند. در این اعلامیه آمده: «این جلسه در یک فضای صمیمانه برگزار گردید و هردو هیأت روی این پلان عمل به پیشرفت‌هایی دست یافتند. اما ساحات مهمی وجود دارد تا مورد بحث قرار بگیرد و روی آن توافق شود. هم‌چنین هردو طرف متعهد اند تا مباحث‌شان را ادامه داده و روی این پلان عمل به موافقت برسند.»
شکیب مستغنی سخن‌گوی وزارت خارجه، در مورد نتایج نشست اول در یک نشست خبری گفت هیأت پاکستانی پیشنهاد داد که اسناد ارائه‌شده در مورد حملات تروریستی اخیر در افغانستان از سوی مقام‌های ارشد امنیتی افغانستان به پاکستان را دو کشور به‌صورت مشترک بررسی کنند.
آقای مستغنی افزود که این هیأت در این نشست گام‌های برداشته‌شده از سوی پاکستان در گذشته و اقدام‌ها برای آینده را تشریح کرد.
اما سخن‌گوی وزارت خارجه‌ی پاکستان در مورد مذاکرات دور نخست با تفاوت‌های بسیاری صحبت کرده است. محمد فیصل در صفحه‌ی توییتر خود نوشت که هیأت پاکستانی بر نیاز برای تقویت مدیریت مرزی در طرف افغانستان تأکید کرد. او افزود که هیأت پاکستان هم‌چنان دولت افغانستان را تشویق کرد که علیه تروریست‌های ضدپاکستانی اقدام کند.
هیأت‌های دو کشور شامل مقام‌های ملکی و نظامی بود. ریاست هیأت افغانستان را حکمت خلیل کرزی معین سیاسی وزارت امور خارجه، و ریاست هیأت پاکستان را تهمینه جنجوعه معین وزارت امور خارجه‌ی آن کشور به‌عهده داشت.
انتظارات افغانستان از این نشست‌ها و پلان عمل مشترک
شکیب مستغنی سخن‌گوی وزارت خارجه، گفت در نشست اول توافق شد که در نشست بعدی پس از بحث‌های مفصل‌تر روی پلان عمل، دو طرف مشترکاً آن را نهایی سازند.
به گفته‌ی مستغنی پس از نشست اول، انتظار افغانستان این بود که در چارچوب پلان عمل مشترک، روی اقدامات مشخص، نتیجه‌محور و زمان‌بندی‌شده با پاکستان توافق صورت گرفته و مکانیزمی نیز برای تطبیق آن ساخته شود.
مستغنی افزود که خواست‌ها و انتظارات بسیار مشخص افغانستان از پاکستان در نشست دوم مطرح شد با تأکید بر این‌که افغانستان در پلان مشترک بیشتر از هر چیز نتایج و پیشرفت عملی را انتظار دارد.
به‌گفته‌ی مستغنی، اقدامات عملی و نتیجه‌بخش پاکستان در برابر گروه‌های تروریستی در آن‌سوی خط دیورند، مراکز آموزشی تروریستان، راه‌ها و مسیرهای تمویل تروریستان، مراکز تجهیز و تمویل آنان، مبارزه‌ی بدون تفکیک در برابر هراس‌افگنان، اقدام برای شامل شدن رهبران گروه‌های تروریستان در فهرست تعزیرات بین‌المللی و اقدام در برابر شفاخانه‌ها در پاکستان که افراد گروه‌های تروریستی در آن درمان می‌شوند، خواست‌ها و انتظارات افغانستان از پاکستان و پلان عمل مشترک است.
سخن‌گوی وزارت خارجه گفت که تنها در بخش چارچوب کلی و مکانیزم همکاری که تاحدی پیشرفت دیده می‌شود، موضوعات مرتبط به مهاجرین و بخش سیاسی است.
احمد سعیدی آگاه امور سیاسی، این نشست‌ها را «بی‌معنا» و «بازی سیاسی» دانسته و می‌گوید که از قبل معلوم بود که این آمدورفت‌ها نتیجه‌یی در پی ندارد.
سعیدی معتقد است که حکومت پس از حملات تروریستی خونین در کابل دست به برگزاری این نشست‌ها زد تا مردم را مصروف کند و فشار افکار عمومی بر حکومت را کاهش دهد. هم‌چنان حکومت پاکستان با توجه به فشارهای امریکا دنبال فرصت بود.
با این‌حال وزارت خارجه‌ی افغانستان می‌گوید که هیأت کشور گزارش خود را به رهبری حکومت ارائه خواهد کرد و پس از آن در مورد پلان عمل مشترک و رابطه با پاکستان تصمیم گرفته خواهد شد.
افغانستان با پاکستان پیش از این نشست‌های متعددی در زمینه‌های مختلف برگزار کرده است، اما سودی برای بهبود وضعیت نداشته است. به‌عنوان نمونه، مذاکرات چهارجانبه‌ی صلح افغانستان با گروه طالبان که به ابتکار پاکستان به‌راه افتاد و چهار دور آن یک‌ونیم سال پیش برگزار شد، به بن‌بست خورد و نتیجه‌یی در پی نداشت.
«پلان عمل افغانستان-پاکستان»؛ شادی زودگذری که مایه‌ی ناامیدی شد
