زهراجویا
ولایت شمالی قندوز بار دیگر سرخط خبرهای افغانستان شده و موضوع حملهی هوایی ارتش جنجالهای زیادی را خلق کرده است. این حمله هوایی که به گفتهی مقامهای افغان بر یک تجمع فرماندهان طالبان انجام شده، این روزها با ادعای کشتار غیرنظامیان پیچیده شده است.
مقامهای افغان میگویند که ادعای کشتار غیرنظامیان تلاش طالبان برای تحریک اذهان مردم در برابر حکومت و نظامیان است و آنان میخواهند با مطرح کردن ادعای کشته شدن غیرنظامیان دیدگاه مردم نسبت به حکومت را تغییر دهند.
چگونگی حمله
وزارت دفاع افغانستان دو روز قبل(دوشنبه، 13حمل) اعلام کرد که نیروهای هوایی ارتش افغانستان یک نشست گروه طالبان را که در آن شماری از اعضای شورای کویته نیز حضور داشتند، هدف قرار دادهاند.
محمد رادمنش، سرپرست دفتر سخنگوی وزارت دفاع ملی دیروز در یک کنفرانس خبری با نمایش ویدیوهایی از این حمله گفت رهبران طالبان که در این تجمع اشتراک کرده بودند توسط موشکهای لیزری هدف قرار گرفتند اما افرادی که به شفاخانهی قندوز انتقال داده شدهاند توسط تیراندازی زمینی زخمی شدهاند که کار نیروهای امنیتی افغان نیست.
آقای رادمنش افزود که نیروهای هوایی افغانستان با کشف موقعیت دقیق تروریستان با طیاره MDC530 حمله کردهاند.
اما منابع از ولایت قندوز میگویند که نیروهای هوایی ارتش یک تجمع مردمی را در ولسوالی دشت ارچی هدف قرار دادهاند.
اسدالله امرخیل، سخنگوی والی قندوز به روزنامهی اطلاعات روز گفت که شماری از علمای دینی مراسم «دستار بندی» را در یک مدرسهی دینی برگزار کرده بودند که در آن اعضای گروه طالبان نیز شرکت کرده بودهاند.
آقای امرخیل میگوید که در این مراسم حدود سه ونیم هزار نفر شرکت داشتند.
منطقهی دشت ارچی از چندین سال به این سو در کنترل طالبان است و به گفتهی آقای امرخیل قرارگاه طالبان در نزدیکی مدرسهی دینی که شماری از علما مراسم برگزار کرده بودند، موقعیت دارد.
از سوی هم یکی از نمایندگان شورای ولایتی قندوز میگوید که براساس اطلاعاتی که او از مسوول مدرسهی«آخندزاده» گرفته هیچ عضو گروه طالبان در آن مراسم شرکت نکرده است.
مولوی خوش محمد، وکیل شورای ولایتی این ولایت به روزنامهی اطلاعات روز گفت که روز دوشنبه حوالی 12:30 در آخرین دقایق مراسم دستاربندی، دو چرخبال آمده و این تجمع را هدف قرار دادهاند.
این وکیل شورای ولایتی قندوز ویدیوی منتشر شده از سوی وزارت دفاع را رد کرده و به نقل از مسوول مدرسه میگوید که آنان نیروهای امنیتی و فرماندهی پولیس قندوز را قبل از برگزاری این مراسم اطلاع داده بودند.
آمار تلفات این حمله تاکنون مشخص نیست
وزارت دفاع میگوید که در این حمله ۱۸ فرمانده طالبان که اکثر شان خارجی بودند، کشته شدهاند.
آقای رادمنش گفته است: «مولوی حمیدالله، سراجالدین، مولوی نظامی، مولوی سمنگانی، فرید (کسی که در رأس این فعالیت خصمانه بود)، ناصر محمدی و چندین قومندانان دیگر شامل کشته شدگان و زخمیها اند.»
وزارت دفاع ملی میگوید که در حملهی هوایی بر یک تجمع طالبان در ولسوالی دشت ارچی قندوز غیرنظامیان کشته نشدهاند و گروه طالبان برای دسیسه بر غیرنظامیان گلولهباری کردهاند.
از سوی هم مولوی خوش محمد، وکیل شورای ولایتی قندوز گفت که آماری دقیق از کشته شدگان و زخمیان این رویداد وجود ندارد.
اما سخنگوی والی قندوز میگوید که در حملهی هوایی نیروهای ارتش بیش از 100 تن کشته و بیش از 200 تن دیگر زخمی شدهاند که بیشترین آن غیرنظامیان هستند. او میگوید که زخمیان این رویداد به شفاخانهی حوزهیی قندوز انتقال داده شدهاند.
قرار است باشندگان دشت ارچی ولایت قندوز در واکنش به این حمله دست به اعتراض بزنند، اما مقامهای محلی این ولایت میگویند که گروه طالبان مردم را تحریک میکند.
آقای امرخیل افزود که گروه طالبان با استفاده از فرصت پیش آمده مردم را تحریک میکند تا در واکنش به این حمله علیه حکومت اعتراض کنند. او گفت: «بهخاطر اعتراض، مردم ممکن است تصمیم بگیرند و شاید طالبان با استفاده از فرصت، مردم را تحریک کنند تا دست به اعتراض بزنند، دولت هم آمادگی دارد.»
گروه طالبان گفته هیچ جنگجویی در این رویداد حضور نداشته و فقط غیرنظامیان کشته شدهاند.
ذبیحالله مجاهد، سخنگوی گروه طالبان گفته است که این حملهی هوایی به یک مدرسه دینی در منطقه بازار تفتانی ولایت قندوز انجام شده است.
واکنشها
ریاستجمهوری، مجلس نمایندگان، مجلس سنا، دفتر معاونیت سازمان ملل (یوناما) در کابل و کاربران شبکههای اجتماعی خواستار بررسی همه جانبهی این قضیه شدهاند.
عبدالله عبدالله، رییساجراییه نیز گفته است که نیروهای هوایی نشست گروه طالبان را هدف قرار دادهاند و در این رویداد شماری از غیرنظامیان نیز کشته شدهاند.
محمد محقق، معاون دوم ریاست اجراییه نیز در اعلامیهیی گفته است که گروه طالبان در تلاش است این رویداد را حمله به غیرنظامیان جلوه داده و از این طریق خشم مردم را علیه حکومت و نیروهای امنیتی برانگیزد.
آقای محقق میگوید آنچه که تاکنون از رویداد مشخص شده، در محلی که نیروهای هوایی حمله انجام داده، در آنجا «يك نشست نظامى و برنامهريزى در راستاى عمليات بهارى گروه طالبان و ارزيابى چگونگى راههاى سقوط دادن ولايت قندوز در جريان بوده ودر اين جلسه دو ياسه نفر از شوراى كويته به رهبرى قارى بريال نيز اشتراك وتعدادى زيادى از فرماندهان طالبان از ولايات شمال شرق نيز حضور داشتهاند كه گفته ميشود تعدادى از آنان بشمول قارى بريال كشته شدهاند.»
حکومت افغانستان یک هیأت حقیقتیاب را به ریاست جنرال خداداد هزاره، معاون دفتر شوراى امنيت به منظور بررسی این رویداد موظف کرده است تا چگونگی وقوع این رویداد روشن شود.