اطلاعات روز: مرکز معلومات افغانستان در دانشگاه کابل با همکاری دانشگاه سیتی لندن ظرف 18 ماه پژوهشی علمی را روی سه حوزهی مشخصِ بازنمایی مهاجرت و مهاجر در فرهنگ شفاهی افغانها (شعر و موسیقی)، سیاستگذاری مهاجرت در افغانستان و تأثیر اروپائیان بر آن و پیچیدگی روند تصمیمگیری خانوادهها انجام داده است.
نتیجهی این تحقیق علمی دیروز (سهشنبه، 21 حمل) در کنفرانسی در تالار مرکز معلومات افغانستان واقع در دانشگاه کابل ارایه شد.
عبدالوحید وفا، رییس اجرایی این مرکز گفت برای نخستینبار است که مسایل مربوط به مهاجرت در افغانستان بهصورت علمی آن مورد تحقیق و پژوهش قرار میگیرد.
وی این تحقیق را دستاورد مهمی برای جامعهی علمی افغانستان عنوان کرد.
خانم بلقیس علوی -یکی از محققانی که در این تحقیق شرکت داشته- مشخصا روی بازنمایی پدیدهی مهاجرت در فرهنگ شفاهی افغانها (شعر و موسیقی) کار کرده است.
یافتههای وی از مطالعهی ترانهها و دوبیتیهای فولکلور مرتبط به مهاجرت نشان میدهد که در فرهنگ شفاهی افغانستان معمولا مهاجرت امر رنجآلود، ناخواسته و تلخ جلوهدار شده است.
این تحقیق سه مقاله را در بر دارد و قرار است مقالات مندرج در این تحقیق با اضافاتی بهزودی در قالب یک کتاب منتشر شود.
سیدحسین عالمی بلخی وزیر مهاجرین و عودتکنندگان که در این کنفرانس سخنرانی میکرد این تحقیق را مهم و ارزنده عنوان کرد. وی مدعی شد که حکومت وحدت ملی مسایل مرتبط به مهاجرت را از حاشیه به متن آورد و توانست بحران مهاجرت که در سال 2015 رونما شد را کنترل کند.
آقای عالمی گفت، در سال 2016 قرار بود 100 هزار پناهجوی افغان از اروپا اخراج شود، اما حکومت وحدت ملی با اقدامهای حکومت و مذاکرات با کشورهای اروپایی این بحران رفع شد و در آن سال تنها 580 پناهجو از کشورهای اروپایی به افغانستان برگشتانده شدند. به گفتهی آقای عالمی رقم افراد بازگردانده شده در سال 2017 به 780 نفر رسید که با میزان کسانی که در حکومت قبلی متحمل بازگشت اجباری شدهاند، تقریبا یکسان است.
وی افزود که کمیتهیی به حضور 28 کشور اروپایی و افغانستان ایجاد شده است و روی مسایل مرتبط به پناهچویان بحث میکنند. به گفتهی وی این کمیته تاکنون دو جلسه در شهر بروکسل انجام شده است و قرار است یک نشست دیگر به همین زودیها در کابل برگزار شود.
وزارت مهاجرین وضعیت مهاجران افغان در پنج حوزهی مهاجرتی را قناعتبخش توصیف میکند.
آقای عالمی گفت، مهاجرانی که در کشورهای عربی با پاسپورت پاکستانی کار میکردند، در اثر سعی حکومت افغانستان پاسپورتهایشان از پاکستانی به پاسپورت ملی افغانستانی تعویض شده است.
چندی قبل زمزمههایی مطرح شد که پاکستان پناهجویان بدون مدرک را از آن کشور اخراج میکند اما به گفتهی وزیر مهاجرین در پی مذکراتی که چندی قبل در ترکیه بین مقامهای افغانستان و پاکستان انجام شد، دو کشور تعهد کردند که قضیهی مهاجران افغان مقیم در پاکستان را از مسایل سیاسی به دور نگهدارند.
به گفتهی آقای عالمی از میان 800 هزار مهاجر بدون مدرک در پاکستان، تاکنون برای 300 هزار آنان کارت موقت داده شده است و حالا از خطر اخراج اجباری مصوون شدهاند.
آقای عالمی در مورد مهاجران افغان در ایران نیز گفت، دولت ایران شرایط سختگیرانهیی که قبلا بر مهاجران افغان وضع کرده بود را برداشته و اکنون کودکان افغان بدون مدرک نیز میتوانند بیآنکه شهریه بپردازند در مکاتب ایران ثبت نام کنند و درس بخوانند.
وزارت مهاجرین و عودتکنندگان میگوید مهاجرانی که در کشورهای عربی با پاسپورت پاکستانی کار میکردند در اثر سعی حکومت افغانستان پاسپورتهایشان به پاسپورتهای ملی تعویض شده است.