زینب تاریخ 7 ماه ثور امسال (1397) آزمون ورودی کارشناسی ارشد (ماستری) را با نگرانی و اضطراب ناشی از اینکه نتواند در رشتهی دلخواهاش راه پیدا کند، پشت سر گذاشت. این اضطراب و ترس اما به زودی جایش را برای زینب با این خبر خوش پر کرد که «او جزء افراد برتر کانکور امسال ایران شده.»
زینب 24 ساله که متولد ایران است در آزمون ورودی کارشناسی ارشد (ماستری) در رشتهی زمینشناسی دانشگاه خوارزمی در تهران بهعنوان دانشجوی رتبهی اول کامیاب شده است. او میگوید که همیشه آرزو داشت روزی در رشتهی دلخواهاش درس بخواند و به مقاطع بالایی از تحصیلاتش برسد.
زینب که ظاهراً از وضعیت تحصیلیاش در ایران راضی به نظر میرسید میگوید که پدر و مادرش افغانستان را هنگامیکه تنور جنگ خانمانسوز داخلی گرم بود، ترک کردند.
خانوادهی زینب حسینی آن زمان که جنگ شدید و کشتار بیرحمانهی مردم در افغانستان جریان داشت از ولایت دایکندی ولسوالی شهرستان با این پندار که تنها جانشان را از این منجلاب نجات دهند، به ایران میروند.
آنان ساکن منطقهی البرز شهر کرج ایران میشوند، با این امید که پس از چند سالی وضعیت افغانستان بهبود یافته و به کشورشان بازگردند ولی ادامهی جنگ و ناامنی افغانستان مانع آمدن آنان به وطنشان میشود.
وقتی پدر زینب به این باور میرسد که برگشت به افغانستان، برگشت به ناامیدی و ویرانی است، تصمیم گرفت که با تحمل تمام دشورایهای دورهی مهاجرت در ایران مسکنگزین شود و به فکر آیندهی خود و فرزندانش باشد.
زینب میگوید که در اثر سعی و تلاش خانوادهاش، در جریان آموزش و تحصیلاتاش در مکاتب و دانشگاههای ایران همواره در میان دانشآموزان و دانشجویان لایق قرار داشته :«کلا در طول دوران تحصیلام جزو دانشآموزان و دانشجویان با معدلهای بالا بودم.»
نبود آیندهی شغلی برای دانشجویان مهاجر افغان در ایران پس از فراغت آنان از دانشگاهها یکی از دغدغههای زینب است. او میگوید که دانشجویان افغان پس از پایان دوران تحصیلشان نمیتوانند وارد بازار کار در این کشور شوند. اما برگشت به افغانستان نیز کار دشواری است برای مهاجری که هنوز نمیداند آیندهی کشورش به کجا میانجامد و با چه سرنوشتی مواجه خواهد شد. او میگوید: «دانشجویان افغان بعد از تحصیل نمیتوانند به کار جذب شوند. اوضاع در افغانستان هم به گونهیی است که شاید زمینهی بازگشت برای افرادی که سالها دور از وطن بودند سخت و دشوار باشد، اگر هم برگردیم به افغانستان باز آیندهی شغلی و زندگی ما کاملاً مبهم است.»
خانم حسینی میگوید که او در دوران کودکیاش به نسبت علاقمندییی که به درس و تحصیل داشته مثل دیگر کودکان مهاجر افغان، شاغل نبوده و همیشه مصروف آموزش و پرورش بوده است. اما خانوادهی او نیز مانند دیگر خانوادههای مهاجر افغان از وضعیت خیلی خوبی برخودار نیست.
زینب در جریان تحصیلاش همواره با مشکلات مالی مواجه بوده و به گفتهی خودش حتا اگر از طریق آزمون کانکور هم وارد دانشگاه میشد باید 80 درصد شهریه را بهدلیل اینکه دانشجوی غیر ایرانی است به دولت ایران پرداخت میکرد.
او گفت که سال گذشته پس از آنکه دانشجویان افغان دستاوردهایی در عرصهی آموزش و تحصیلشان داشتند، کشور ایران زمینهی آموزش رایگان (بورسیه) برای شماری از دانشآموزان و دانشجویان ممتاز فراهم کرده است.
زینب میگوید که پس از این مسأله او تلاش کرد که بتواند خودش را به این سطح برساند تا از این طریق به تحصیلاتاش ادامه بدهد. او که بارها بهعنوان یک مهاجر افغان با برخورد دوگانهی آموزگاران ایرانی مواجه شده آرزو دارد که روزگاری بتواند درکنار دیگر مردم افغانستان گامی برای آبادانی کشورش بردارد.
زینب میگوید که آنان (مهاجران افغان در ایران) با قبول تمام دشواریها سعی دارند تغییری در افکار آنعده از ایرانیها که نبست به مهاجرین افغان نگاه متعصبانه دارند، به میان آورند.
این دانشجوی مهاجر افغان تأکید دارد که او و دیگر مهاجران در ایران اغلب اوقات در معرض طعنه و تمسخر دانشجویان ایرانی قرار گرفتهاند. اما بهرغم این دشواریها، زینب میگوید که او دوستان خوب ایرانی هم دارد که همواره دیدگاه انسانی به او و همنوعانش داشتهاند.
گفتنی است که نتایج آزمون کانکور کارشناسی ارشد سال ۹۷ ـ 98 دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی ایران تاریخ 9 جوزا اعلام شد.
در این آزمون سه دانشجوی برتر افغانستانی رتبهی اول را در میان هزاران دانشجوی ایرانی در سه رشته به دست آوردند. دو دانشجوی دیگر رتبهی چهارم و یک دانشجوی افغانستانی رتبهی هفتم را به دست آورده است.
براساس گزارش رسانههای ایرانی بیش از صد دانشجوی دیگر نیز رتبهی دورقمی به دست آوردهاند.
بر اساس آخرین آمار وزارت علوم ایران، هماکنون 17 هزار دانشجوی افغانستانی در مقاطع مختلف تحصیلی در کشور ایران مشغول تحصیل هستند. در این میان در طول سالهای گذشته نزدیک به 40 هزار دانشجوی افغانستانی از دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی در ایران، فارغالتحصیل شدهاند.