پس از بنبست انتخابات در غزنی اکنون این روند در ولایت هلمند نیز با چالش روبهرو شده است. برخی از باشندگان ولایت هلمند روز یکشنبه (10 سرطان) دفتر کمیسیون مستقل انتخابات را در این ولایت بستند.
خواست معترضان این بود که ولسوالی ناوهمیش از حوزه انتخاباتی هلمند بیرون و مربوط ولایت دایکندی شود. آنان استدلال میکنند که در سال 1395 تشکیلات اداری این ولسوالی به ولایت دایکندی منتقل شده است.
آنان تأکید داشتند که باشندگان ولسوالی ناوهمیش که ساکنان آن همه هزارهاند در ولایت هلمند حق رأی ندارند و باید رأی آنها در ولایت دایکندی حساب شود.
باشندگان ولسوالی ناوهمیش اما میگویند «به هیچ وجه» نمیپذیرند که این ولسوالی مربوط حوزه انتخاباتی ولایت دایکندی شود، زیرا آنان از صدها سال قبل زیر نام اهالی ناوهمیش ولایت هلمند در این ولایت زندگی کردهاند و خود شان را هلمندیالاصل میدانند.
سید علیاحمد علوی، از بزرگان قومی ولسوالی ناوهمیش در گفتوگو با روزنامه اطلاعات روز گفت: «برخی «افراد مغرض» تبلیغاتی را راهانداختهاند که ولسوالی ناوهمیش از هلمند جدا شود، اما ما به هیچ وجه خود را از هلمند جدا نمیدانیم و صدها سال با نام هلمندی زندگی کردهایم. حتی اگر کشته شویم نمیپذیریم که از هلمند جدا شویم.»
به گفتهی وی در سال 1384 اداره احصاییه مرکزی نفوس این منطقه را بیش از 46 هزار تن برآورد کرد، در پی آن هیأت به مردم خاطرنشان کرد که ناوهمیش هم از نظر جمعیت و هم از نظر وسعت ظرفیت ولسوالی شدن را دارد. پس از آن بزرگان این منطقه این پرونده را دنبال کردند تا در نهایت در سال 1392 ناوهمیش به حکم رییسجمهور به یک ولسوالی مستقل تبدیل شد. پیش از آن ناوهمیش جز ولسوالی بغران ولایت هلمند بود.
آقای علوی میافزاید، پس از آن که طالبان بهصورت تدریجی بر ولسوالیهای شمال هلمند حاکم شدند و راههای منتهی به ولسوالی ناوهمیش ناامن شد، بزرگان این ولسوالی به حکومت مرکزی پیشهاد کردند تا امن شدن این ولسوالیها، ناوهمیش موقتا از طریق ولایت دایکندی تأمین شود.
به گفتهی آقای علوی، پس از آنکه ناوهمیش به عنوان یک ولسوالی مستقل در ولایت هلمند شکل گرفت، طالبان از مردم خواستند که 500 الی 600 جنگجو در اختیار این گروه قرار دهند؛ اما این خواست طالبان رد شد و مردم برای حمایت از دولت افغانستان از حکومت مرکزی خواستند که تا امن شدن ولسوالیهای همجوار، این ولسوالی موقتا به ولایت دایکندی مربوط شود.
به قول آقای علوی، در تذکرهی آنان نوشته شده است: ولایت هلمند، ولسوالی ناوهمیش. همچنین در انتخابات نیز این ولسوالی مربوط حوزه ولایت هلمند میشود و برچسپهای که بر تذکرههای شان نصب شده است، همه با کُد ولایت هلمند است.
به گفتهی او، در انتخابات پیشرو، کاندیداهای ولسوالی ناوهمیش که برای شورای ملی و شورای ولسوالی ثبت نام کردهاند همه در ولایت هلمند ثبت نام کردهاند.
کمیسیون مستقل انتخابات هرچند از بازگشایی دفتر این کمیسیون خبر میدهد؛ اما میگوید در مورد این که ناوهمیش مربوط کدام حوزه انتخاباتی میشود ابراز نظر نمیکند.
میرزا محمد حقپرست معاون سخنگوی کمیسیون انتخابات در پاسخ به این پرسش که در حوزهبندی این کمیسیون، ولسوالی ناوهمیش مربوط کدام ولایت میشود میگوید: «اداره ولسوالی ناوهمیش در سال 1395 به حکم رییسجمهور از ولایت هلمند به دایکندی منتقل شد. رهبری کمیسیون تا اکنون در رابطه به این موضوع ابراز نظر نکرده و هدایت نداده است.»
اداره مستقل ارگانهای محل نیز میگوید این ولسوالی در سال 1395 به صورت موقت مربوط ولایت دایکندی شد، زیرا راههای منتهی به این ولسوالی ناامن است و از مرکز ولایت هلمند فاصله زیاد دارد.
گلاآغا ضمیری سرپرست دفتر سخنگوی ارگانهای محل میگوید؛ هماکنون افزون بر مواد انتخاباتی تمام نیازهای اداری، تأمیناتی و امنیتی این ولایت از طریق ولایت دایکندی اکمال میشود.
در همین حال نعمتالله غفاری، نمایندهی مردم هلمند در مجلس نمایندگان میگوید؛ این اولین مورد و نخستین بار نیست که یک ولسوالی به صورت موقت از یک ولایت به ولایت دیگر جابهجا میشود. پیشتر، در نتخابات قبلی، ولسوالی گیزاب که در واقع مربوط ولایت دایکندی میشود، کارهای اداری و تأمیناتیاش به ولایت ارزگان سپرده شد، اما در انتخابات رأی آن در ولایت دایکندی حساب شد.
به قول آقای غفاری کمیسیون انتخابات، ولسوالی ناوهمیش را بر اساس رویه قبلی (با توجه به انتخابات قبلی) جز حوزه انتخاباتی هلمند میشمارد.
آقای غفاری معتقد است که مردم ولایت هلمند در بین خود هیچ مشکلی ندارند و مثل سایر ولایتها در این ولایت نیز اقوام مختلف در کنار هم زندگی میکنند.
وی شماری از کاندیدا را محرک اصلی این حرکت میداند: «بیشتر تعدادی از کاندیداها؛ آنهای که احتمال میدهند رأی ناوهمیش به نفع شان نیست، ابراز نگرانی و چنین حرکتهای ار راهاندازی میکنند.»
به گفتهی وی افرادی که میخواهند ولسوالی ناوهمیش از ولایت هلمند جدا شود، هراس دارند که اگر این ولسوالی در حوزه انتخاباتی هلمند باقی بماند، به دلیل امن بودن و ثبت نام گستردهی مردم برای انتخابات ممکن نمایندگانی بیشتری از این ولسوالی با نام نمایندگان ولایت هلمند به پارلمان برود.
ناوهمیش نزدیک به 50 هزار جمعیت دارد و در شمال شرق ولایت دایکندی قرار دارد. ولسوالیهای کجران، کیتی و خدیر دایکندی با ناوهمیش هممرز است.