- لیاقت لایق
مقام‌های وزارت معارف می‌گویند که قرار است در سال آینده، بیش از 49 میلیون جلد کتاب درسی چاپ کنند و به دسترس دانش‌آموزان قرار دهند. از این میان تا حالا قرارداد چاپ و توزیع 14 میلیون کتاب به ارزش حدود 554 میلیون افغانی با دو شرکت و چاپخانهی داخلی امضا شده است. قرار است بیش از 12 میلیون آن را چاپخانهی خصوصی بهیر و نزدیک به 2 میلیون آن را به شرکت چاپ خصوصی سعادت چاپ کند. روزنامه اطلاعات روز دریافته که «شرکت چاپ خصوصی سعادت» یکی از طرف‌های قرارداد، چاپخانه ندارد.
محمد‌میرویس بلخی، سرپرست وزارت معارف در روز امضای قرارداد (18 جدی) گفت که قرار است قرارداد چاپ و توزیع 37 میلیون جلد دیگر نیز در آینده‌ی نزدیک با چاپخانهی بهیر امضا شود.
سرور سعادت، مدیر‌مسئول شرکت چاپ سعادت نیز تاکید کرد تا در زمان تعیین شده (4 ماه دیگر) این مقدار کتاب را (1.8 میلیون جلد) با کیفیت خوب چاپ و تسلیم کند. ارزش این قرارداد 171 میلیون افغانی است.
براساس فهرست وزارت اطلاعات و فرهنگ، 246 چاپخانه و بر پایه‌ی فهرست وزارت صنعت و تجارت، 129 چاپخانه و شرکت چاپ فعال در کشور مجوز فعالیت دارد، اما در این فهرست‌ها که در اختیار روزنامه اطلاعات روز قرار گرفته است، چاپخانه یا شرکت چاپی به نام «سرور سعادت» وجود ندارد.
در روز امضای قرار داد وزارت معارف با این شرکت، رسانه‌ها گزارش دادند که این قرار داد با یک چاپخانهی داخلی صورت گرفته است. خبرهای نشر شده در مورد امضای این قرار داد که گویا با یک چاپخانهی داخلی صورت گرفته، حالا مدیر‌مسئول «چاپخانهی صنعتی سعادت» را نگران کرده است. چاپخانهی صنعتی سعادت، هم از وزارت تجارت و صنعت و هم از وزارت اطلاعات و فرهنگ مجوز فعالیت دارد. محمد‌رووف سعادت، مدیر‌مسئول این چاپخانه به اطلاعات روز می‌گوید، از چندین روز به این سو از مردم و مراجع مختلف پیام دریافت می‌کند که گویا اخیرا این قرارداد با او صورت گرفته است: «اما چنین نیست، این قرارداد با شرکتی صورت گرفته است که چاپخانه ندارد.»
محمد‌رووف سعادت می‌گوید، این مسأله نگرانش کرده و برای رفع نگرانی‌اش به وزارت صنعت و تجارت مراجعه کرده است تا در دفاع از حق مالکیت فکری و تجاری‌اش شکایت درج کند: «از ادارههای مسئول پرسیدیم. گفتند که به جز چاپخانهی ما کسی دیگری به این نام جواز چاپخانه نگرفته است».
خواستیم نظر آقای سرور سعادت، مسئول شرکت چاپ سعادت و وزارت معارف را نیز داشته باشیم اما به تماس‌های ما پاسخی ندادند.
خالد دانش، رییس انجمن چاپ‌خانه‌داران افغانستان با اشاره به چالش کمبود کار در برابر صنعت چاپ در افغانستان می‌گوید، شک دارد این‌که تمام کار این قرارداد در داخل کشور انجام شود، زیرا به گفته‌ی وی، شرکت چاپ سرور سعادت یک شرکت لوژستیکی است که چاپخانه ندارد، بلکه با برخی از چاپ‌خانه‌های دیگر قرارداد دارد. آقای دانش می‌گوید، این شرکت نمی‌تواند از عهده چاپ میلیونها جلد کتاب در مدت چهار ماه، در داخل کشور بر بیاید. به باور آقای دانش کار چاپ بخش‌هایی از این چنین قراردادها از سوی شرکت سعادت در بیرون از کشور انجام می‌شود.
محمد‌میرویس بلخی، سرپرست وزارت معارف در مراسم امضای این قرار داد، از تقویت و خودکفایی صنعت چاپ کشور سخن گفت. او افزود که برای حمایت از عرصه‌‌ی تهیه و چاپ کتاب، بخشی از کتاب‌‌های درسی را در داخل کشور چاپ می‌کند.
از سویی هم رییس انجمن چاپ‌خانه‌داران افغانستان از رونق صنعت چاپ کشور خبر می‌دهد و می‌گوید که چاپ‌خانه‌های داخلی از لحاظ امکانات و نیروی فنی می‌توانند از عهده‌ی چاپ تمام نیازهای چاپی بخش خصوصی و ادارههای دولتی بر بیاید. او از وزارت معارف، بخش خصوصی و کمیسیون انتخابات که نیازهای چاپی آن در بیرون از کشور انجام می‌شود، می‌خواهد که قراردادهای چاپی‌شان را با چاپ‌خانه‌های داخلی امضا کنند.
به گفته‌ی آقای دانش از یک سال به این‌سو قراردادهای چاپ وزارت معارف با آن‌که به طور بین المللی به داوطلبی گذاشته شده اما با شرکت‌های خارجی انجام نشده است، زیرا به گفته‌ی وی از لحاظ سهولت در توزیع کتاب در ولسوالی‌ها، به شرکت‌ها و چاپ‌خانه‌های داخلی ارجحیت داده می‌شود و از جانب دیگر کیفیت آن نیز با شرکت‌های خارجی برابری می‌کند. آقای دانش از وزارت معارف می‌خواهد تا سایر قراردادهای چاپی خود را نیز به چاپ خانه‌های داخلی واگذار کند.