جنگجویان گروه طالبان حوالی ساعت ۱:۳۰ بامداد امروز (شنبه، ۹ سنبله) از چهار قسمت در شهر قندوز در شمالشرق کشور حمله کردند. مقامهای وزارتهای دفاع ملی و امور داخله میگویند که این حمله با تلفات سنگینی بر جنگجویان طالبان، دفع شده است. با این حال اما شماری از مقامهای محلی که عصر امروز شنبه به روزنامه اطلاعات روز معلومات میدادند، میگویند که درگیریهای «شدیدی» میان نیروهای دولتی و جنگجویان طالبان در قسمتهایی از شهر قندوز جریان دارد.
اسدالله خالد و مسعود اندرابی، سرپرستان وزارتهای دفاع ملی و امور داخله که در یک مصاحبهی رسانهای صحبت میکردند، گفتند که جنگجویان طالبان تا نزدیکیهای شهر قندوز آمده بودند، اما بهخاطر مقاومت نیروهای دفاعی و امنیتی کشور داخل شهر شده نتوانستهاند. آنان تأکید کردند که با اعزام نیروهای تازهنفس در قندوز، جنگجویان طالبان از حومههای شهر نیز بیرون زده خواهند شد.
در همین حال، سیدسرور حسینی، سخنگوی فرماندهی پولیس قندوز ساعت سه بعدازظهر امروز به روزنامه اطلاعات روز گفت که نیروهای کماندوی ارتش و نیروهای ویژهی ارتش و پولیس در شهر قندوز اعزام شدهاند و عملیات تصفیوی از وجود جنگجویان طالبان در حومههای این شهر آغاز شده است.
اما مولانا عبدالله، عضو شورای ولایتی این ولایت این گفتههای مقامهای وزارتهای دفاع و داخله و فرماندهی پولیس قندوز را رد کرده، میگوید که درگیریها با شدت تمام در داخل شهر قندوز جریان دارد: «جنگجویان طالبان و نیروهای دولتی در داخل شهر قندوز با هم درگیرند، بازار فلج است و مردم نیز در جنگ گیر ماندهاند. همه از تسلط طالبان بر شهر نگرانند؛ نه توان ماندن در میان جنگ است و نه هم راهی برای فرار از جنگ. اگر به زودی اقدام نشود، ما شاهد فاجعهی هولناکی خواهیم بود.»
جنگجویان طالبان حملاتشان را از چهار سمت از ساحات سهدرک، در جنوبغرب، سهصدفامیلی، در شمالشرق، چرخاب، در شمال و ابراهیم خیل، در شرق بر شهر قندوز یورش بردند. این گروه در اعلامیهای ادعا کرده بود که جنگجویانش کنترل تعدای از پاسگاههای نیروهای امنیتی در مربوطات بندر امام صاحب، خانآباد، بندر کابل، سهصد فامیلی، سپینزر، زرخرید، زاخیل و شفاخانههای ۳۰۰ بستر را بهدست گرفتهاند. این گروه همچنان گفته که کنترل ساختمانهای ریاست زراعت و دانشگاه قندوز را نیز بهدست گرفته است.
در همین حال احسانالله فضلی، رییس صحت عامهی قندوز میگوید که طالبان صبح وقت وارد ساختمان این ریاست نیز شده بودند که بهدنبال درخواستی سکتور صحی از آنان مبنی بر ترکشان از این ساختمان، بیرون شدند.
سفر مقامهای ارشد امنیتی افغان و خارجی به قندوز
ساعتها پس از وقوع حملهی جنگجویان طالبان بر شهر قندوز، سرپرستان وزارتهای دفاع و داخله و سکات میلر، فرمانده عمومی نیروهای خارجی در افغانستان عازم این شهر شدند. نصرت رحیمی، سخنگوی وزارت داخله در صحبتی با روزنامه اطلاعات روز هدف از سفر این مقامها را ارزیابی وضعیت امنیتی در ولایت قندوز و مدیریت جنگ با طالبان در این ولایت خواند.
آقای خالد که همراه با آقای اندرابی در مصاحبهای با «شبکهی تلویزیونی خصوصی طلوعنیوز» در کابل داشت، تأکید کرد که نیروهای دفاعی و امنیتی کشور آمادگی لازم برای پاکسازی این ولایت از وجود جنگجویان طالبان را رویدست گرفتهاند. او تأکید کرد: «طالبان در حومههای شهر بهزودترین فرصت در ظرف چند ساعت بیرون رانده خواهند شد.»
آقای اندرابی نیز در این مصاحبهی تلویزیونی گفت: «نیروهای امنیتی با تشریک مساعی تمامی نقاط مختلف در شهر قندوز را تقسیمبندی کردهاند، از شهر دفاع صورت گرفته و تلفات جدی نیز به طالبان وارد شده است» به گفتهی او، عملیات برای پاکسازی کامل شهر قندوز به صورت زمینی و هوایی در جریان است.
تلفات سنگین طالبان
رییس صحت عامهی قندوز به روزنامه اطلاعات روز میگویند که از یورش طالبان در شهر قندوز، تا کنون پنج کشته و ۷۲ زخمی به شفاخانهها در این شهر منتقل شدهاند. به گفتهی او، کشتهشدگان شامل دو سرباز نیروهای دولتی و سه غیرنظامی و زخمیان نیز همه غیرنظامیاند.
سخنگوی وزارت داخله نیز میگوید که تا کنون در نتیجهی ضدحملهی نیروهای امنیتی و دفاعی، ۵۶ جنگجوی طالبان بهشمول دو فرمانده کلیدیشان کشته شدهاند. او تأکید میکند که این آمار ابتدایی است.
از سویی هم، گروه طالبان با نشر ویدیویی از تسلیمشدن نیروهای دفاعی و امنیتی، ادعا کرده است که تعدادی زیادی از نیروهای دولتی به آنان تسلیم و تعدادی هم کشته و یا توسط این گروه به گروگان گرفته شدهاند.
همچنان شام امروز یک حمله انتحاری نیز در شهر قندوز رخ داد. سخنگوی والی قندوز وقوع این انفجار را به اطلاعات روز تایید کرد. رییس صحت عامه ولایت قندوز به اطلاعات روز گفت، در این انفجار 9 تن زخمی شدهاند. تمام زخمیان غیرنظامیان هستند. برخی گزارشها حاکی از آن است که منظور استانکزی، فرمانده پولیس و ده نیروی دیگر نیز در میان زخمیان شاملاند. همچنین در گزارشها گفته شده است که سخنگوی فرماندهی پولیس قندوز نیز در جمع قربانیان این حمله است.
گروه طالبان مسئولیت این حمله را بر عهده گرفته و مدعی شده است که به شمول فرمانده پولیس، دهها نیروی امنیتی در این حمله انتحاری کشته شدهاند.
پیشینهی سقوط قندوز بهدست طالبان
قندوز در همسایگی ولایتهای تخار، بغلان، سمنگان و بلخ بهعنوان مرکز زون شمالشرق میباشد. این ولایت بهخاطر هممرزی با کشور تاجکستان و موقعیت گذرگاه مرزی شیرخان، از ولایتهای استراتژیک بهشمار میآید.
گروه طالبان در سه سال اخیر برای سومین بار حملات وسیعی برای بهدستگرفتن کنترل این ولایت تدارک دیده است. در حملهی این گروه که چهار سال پیش (ششم میزان سال ۱۳۹۴ خورشیدی) صورت گرفته بود، شهر قندوز به مدت ۱۳ روز در کنترل جنگجویان طالبان قرار داشت. یک سال پس از آن (۹ میزان ۱۳۹۵) قسمتهایی از این شهر نیز بهدست این گروه سقوط کردند.
دولت افغانستان پس از سقوط شهر قندوز در میزان ۱۳۹۴ که بزرگترین حملهی طالبان پس از سقوط این گروه شمرده میشود، یک هیأت برای بررسی چگونگی سقوط آن تعیین کرد. این هیأت پس از حدود یکونیم ماه کارش اعلام کرد که «پیچیدگیهای ساختاری و ضعف رهبری» در ولایت قندوز از دلایل اصلی سقوط شهر قندوز به دست طالبان بوده است.
هماکنون نیز مولوی عبدالله میگوید که ضعف در رهبری حکومت محلی قندوز و نهادهای استخباراتی، دفاعی و امنیتی در این ولایت و بیپروایی مکلفیتی این مسئولان از علتهای مهم حملهی دیروز طالبان در شهر قندوز میباشد؛ ضعف و بیپروایی که از گزینش افراد و مسئولان براساس قومیت، زبان و سمت منشأ میگیرد. گفتههایی که حکومت محلی در قندوز آن را رد میکند.
صلح در دوحه، جنگ در افغانستان
حملهی طالبان بر شهر قندوز همزمان با نهمین دور مذاکرات صلح کشور میان هیأت امریکایی به رهبری زلمی خلیلزاد، نمایندهی ویژهی وزارت خارجهی این کشور برای این روند با نمایندگان طالبان در دوحه، پایتخت قطر صورت گرفته است؛ مذاکراتی که انتظار میرود دو طرف در آن به توافق نهایی دست یابند.
تضمین در مبارزه با تروریزم، خروج نیروهای خارجی از افغانستان، شرکت در گفتوگو و مذاکرات بینالافغانی و آتشبس جامع و دایمی از چهار موضوع اساسی مورد بحث در این مذاکرات خوانده شده است.