واجد روحانی – هرات
ایران و افغانستان مرزهای طولانی با هم دارد. مرز اسلام قلعه در هرات و گذرگاه میلک در ولایت نیمروز از پررفت‌وآمدترین مرزهای افغانستان است که روزانه هزاران نفر از این دو مرز در رفت‌وآمد هستند. با شیوع ویروس کرونا در ایران، زنگ خطر سرایت این ویروس به ولایت‌های غربی کشور به صدا درآمده است. هرچند تا کنون موارد مثبت ویروس کرونا در هیچ یک از ولایت‌های هم‌مرز با ایران به‌صورت رسمی به ثبت نرسیده است، اما شهروندان هرات نگران سرایت این ویروس به افغانستان‌اند.
به گفته‌ی مسئولان مرزی روزانه تا چهارهزار نفر از گذرگاه‌های اسلام قلعه و میلک به افغانستان می‌آیند که از میان دوهزار نفر از مرز اسلام قلعه یا به هرات می‌آیند یا از این ولایت به ایران سفر دارند.
در پی این نگرانی فیروزالدین فیروز، وزیر صحت عامه کشور با رؤسای صحت عامه ولایت‌های هرات، فراه، نیمروز و قندهار در مورد پیش‌گیری از ویروس کرونا از طریق ویدیوکنفرانس صحبت کرده است. آقای فیروز بر تقویت برنامه‌های آگاهی‌دهی و نظارت بر ورود شهروندان افغان از کشورهای ایران و پاکستان تأکید کرده است. وزیر صحت عامه دستور داده که باید تیم‌های بررسی‌کننده در بنادر بیش‌تر شود و مواد محافظتی، ضدعفونی و دیگر مواد مورد نیاز به بنادر و میدان‌های هوایی برده شود.
روز شنبه، کمیته عالی ولایتی اصظرار به‌خاطر مبارزه با ویروس کرونا به ریاست داوود هاشمی، معاون والی هرات برگزار شد. آقای هاشمی به روزنامه اطلاعات روز می‌گوید که افزون بر فعالیت این کمیته، دو کمیته فرعی عملیاتی و آگاهی‌دهی نیز در مورد ویروس کرونا به کار آغاز کرده است. بر مبنای طرح کمیته عالی ولایتی اصظرار قرار است که کارزار آگاهی‌دهی در مورد کرونا در سطح شهر، ولسوالی‌ها و مناطق اسکان بی‌جاشدگان داخلی شدت یابد.
معاون والی هرات تأکید دارد که باید افراد مصاب به ویروس کرونا در نقطه مرزی یا میدان هوایی هرات شناسایی شوند تا جلو سرایت کرونا به هرات گرفته شود.
قبلا وزیر صحت عامه در سفرش به هرات گفته بود که پنج میلیون دالر امریکایی برای جلوگیری از سرایت ویروس کرونا در سراسر کشور به مصرف خواهد رسید. اما مسئولان صحی هرات می‌گویند که تا کنون هیچ بودجه‌ی ویژه برای مبارزه با پیش‌گیری از سرایت ویروس کرونا به هرات نیامده است.
رد یک شایعه
روز شنبه یک رسانه از قول والی هرات از یک مورد مثبت ویروس کرونا در هرات گزارش داد، اما مقام‌های محلی هرات در گفت‌وگو با روزنامه اطلاعات روز، این موضوع را رد کرده‌اند. دفتر مطبوعاتی والی هرات با رد این شایعه گفته است: «ادعای یک رسانه، مبنی بر ثبت یک واقعه مثبت ویروس کروونا در هرات حقیقت ندارد.» دفتر مطبوعاتی والی هرات از قول او نوشته است که هیچ مورد مثبت در هرات به ثبت نرسیده، اما تدابیر پیش‌گیرانه جدی روی دست گرفته شده است: «تا اکنون هیچ واقعه‌ای مثبت ویروس کرونا در هرات مشاهده نشده، ولی تدابیر جدی پیش‌گیرانه از انتقال احتمالی ویروس در مرزهای زمینی و هوایی ولایت هرات روی دست گرفته شده است.»
سیدابراهیم وسیم، مسئول بخش انتانی شفاخانه حوزوی هرات به روزنامه اطلاعات روز گفت که یک زن جمعه‌شب، 2 حوت در زایشگاه هرات سرما خوردگی داشته است، اما تحقیقات نشان داده است که به ویروس کرونا مبتلا نبوده است.
قیمت ماسک چهاربرابر شده است
عبدالکریم شیرزاد، رییس اتحادیه واردکنندگان دارو در هرات به روزنامه اطلاعات روز می‌گوید هر بسته 50 عدد ماسک از 120 افغانی به 400 افغانی افزایش یافته است. اما او دلیل این افزایش را انتقال ماسک به مرکز کشور می‌داند.
آقای شیرزاد می‌گوید جای نگرانی نیست و قرار است که به‌زودی شرکت‌های ساخت دارو و تجهیزات طبی به تولید ماسک اقدام کنند. از طرف دیگر به‌تازگی جلسه واردکنندگان دارو در هرات برگزار شده و قرار است که به‌زودی نیازمندی هرات به ماسک با واردات از کشورهای خارجی تامین شود.
گزارش‌های تأییدنشده از قاچاق ماسک به‌دلیل بلندرفتن نیازمندی ایران به ماسک وجود دارد. اما داوود هاشمی، معاون والی هرات به روزنامه اطلاعات روز گفت: «قاچاق ماسک تا فعلا ثبت نشده و کسی هم در پیوند به قاچاق ماسک دست‌گیر نشده. قاچاق نباید صورت بگیرد.» فیروزالدین فیروز، وزیر صحت عامه کشور نیز بر جلوگیری از قاچاق ماسک به خارج کشور تأکید کرده است.
بی‌جاشدگان داخلی در خط مقدم خطر
آمار ریاست مهاجرین و عودت‌کنندگان هرات نشان می‌دهد که در این ولایت بیش از 150 هزار خانواده بی‌جاشده‌ی داخلی زندگی می‌کنند. شمار زیادی مردان خانواده‌های بیجاشده داخلی در کشور ایران مصروف کارگری هستند و ریاست مهاجرین و عودت‌کنندگان هرات نگران انتقال ویروس توسط این شمار از شهروندان به کشور است.
بی‌جاشدگان بیش‌تر در معرض تهدید جدی ویروس کرونا به‌دلیل دسترسی‌نداشتن به بهداشت لازم و تغذیه درست قرار دارند. زرمینه الکوزی، وارسی‌کننده ریاست مهاجرین و عودت‌کنندگان هرات به روزنامه اطلاعات روز می‌گوید که نهادهای کمک‌کننده‌ی خارجی هفته‌ای تحت نام «جلوگیری از سرایت ویروس کرونا» در کمپ‌های بی‌جاشدگان داخلی برنامه‌های آگادهی‌دهی خواهند داشت.
او تأکید کرد نیاز است امکانات رایگان در اختیار بی‌جاشدگان داخلی قرار داده شود.
چه تدابیری روی دست گرفته شده؟
ریاست صحت عامه هرات به‌دلیل ثبت موارد مثبت ویروس کرونا در شماری از شهر ایران، از شهروندان افغان که به‌تازگی از ایران برگشته‌اند خواسته برای دو هفته از خانه‌های خود بیرون نشوند. از طرف دیگر، مسئولان صحی هرات از مردم خواسته‌اند که از برگزاری اجتماعات بزرگ، روبوسی و دست‌دادن با افراد دیگر پرهیز کنند و دست‌های‌شان را مرتب با آب و صابون بشویند.
این مسئولان از مردم خواسته که در صورت علایم تب، سرفه و دیگر مشکلات تنفسی به مراکز صحی مراجعه کنند.
بر بنیاد اطلاعات صحت عامه هرات، 12 کارمند صحی در مرز اسلام قلعه، دو تن در مرز تورغندی و دو تیم نیز در میدان هوایی هرات به‌دلیل غربال‌گری مسافران که از ایران به افغانستان می‌آیند، مستقر شده‌اند.
عبدالحکیم تمنا، رییس صحت عامه هرات به روزنامه اطلاعات روز می‌گوید که تمام کسانی که از مرز اسلام قلعه به هرات می‌آیند، در سه موقعیت بررسی می‌شوند: «تیم‌های صحی این افراد را تب‌سنجی می‌کنند و از آن‌ها در مورد علایم مریضی کرونا می‌پرسند و بیش‌تر به برگشت‌کنندگان از ایران آگاهی می‌دهند، تا با مردم کم‌تر تماس برقرار کنند.» او از شهروندان کشور می‌خواهد که در صورت بروز علایم ویروس کرونا با مسئولان صحی ارتباط برقرار کنند.
150 بستر آماده
مسئولان صحی هرات می‌گویند که برای درمان بیماران احتمالی ویروس کرونا، در یکی از شفاخانه‌ها 150 بستر در نظر گرفته شده، اما هنوز شفاخانه‌ای مشخص نشده است. در کنار این، 33 بستر نیز در شفاخانه حوزوی هرات برای درمان و مراقبت از بیماران احتمالی ویروس کرونا اختصاص یافته است. عبدالحکیم تمنا، رییس صحت عامه هرات می‌گوید اگر واقعه‌های مثبت ویروس کرونا زیاد شود، یک بخش از شفاخانه حوزوی را رخصت می‌کنند و آن را به ویروس کرونا اختصاص می‌دهند: «پلان ما این است که اگر خدای نکرده واقعات مثبت بیش‌تر شد، تمام مریض‌های شفاخانه حوزوی هرات را رخصت و بسترها به مریضان کرونا اختصاص می‌دهیم.»
درخواست همکاری از مردم
فیروزالدین فیروز، وزیر صحت عامه‌ی کشور ویروس کرونا را یک تهدید جدی برای تمام بشر دانسته و از مردم خواسته است که این وزارت را در راستای آگاهی‌دهی در مورد علایم و چگونگی پیش‌گیری از ویروس کرونا همکاری کنند.
آقای فیروز این خواست را روز (شنبه، ۳ حوت) در دیداری با رییسان شفاخانه‌ها و نمایندگان مؤسسات تطبیق‌کننده‌ی عرضه خدمات صحی در کابل مطرح کرده است.
وزارت صحت عامه در اعلامیه‌ای گفته است که در این دیدار در مورد پیش‌گیری و کنترل ویروس کرونا بحث شده است. وزیر صحت در این دیدار به مسئولان صحی هدایت داده تا اقدامات جدی را در راستای جلوگیری و کنترل ویروس کرونا روی دست بگیرند.
آقای فیروز همچنان به رییسان و نمایندگان مؤسسات تطبیق‌کننده‌ی عرضه خدمات صحی هدایت داده تا مراکز صحی را با موادهای ضدعفونی‌کننده و ضروریات اولیه بیش‌تر مجهز کنند.
وزیر صحت عامه از آنان همچنان خواسته است که برنامه‌های آموزشی آگاهی‌دهی را برای کارمندان صحی را بیش‌تر تقویت کرده و به آنان بیاموزانند که چگونه از خود و مریض در برابر ویروس کرونا حفاظت کنند.
ویروس کرونا نخستین بار حدود دو ماه پیش از شهر ووهان چین شیوع پیدا کرد و تا کنون به‌شمول چین در نزدیک به ۳۰ کشور جهان به ثبت رسیده است. شمار مبتلایان به این ویروس در چین به بیش از ۷۶ هزار نفر و آمار مرگ و میر آن هم به بیش از دوهزار و ۳۰۰ نفر رسیده است.