یافته‌های نظارتی کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان از وضعیت درمانی در شفاخانه‌ی «افغان‑جاپان»، مرکز تشخیص ویروس کرونا در کابل نشان می‌دهد که این شفاخانه به‌دلیل کمبود امکانات و کارمندان صحی و عدم تعهد آنان، با چالش‌های جدی مواجه است.
در گزارشی نظارتی کمیسیون حقوق بشر که امروز (چهارشنبه، 3 ثور) به نشر رسیده، آمده که کمبود کارمندان صحی، وسایل و تجهیزات طبی و آمبولانس برای انتقال بیماران از جمله‌ی این چالش‌ها است. همچنان غیبت و بی‌تعهدی کارمندان و نفوذ مقامات عالی‌رتبه و ضعف مدیریت چالش‌های دیگری در این شفاخانه است.
این گزارش که براساس یافته‌های ناظران کمیسیون حقوق بشر از وضعیت درمانی در شفاخانه‌ی افغان‑جاپان چهار روز پیش (شنبه، 30 حمل) ترتیب شده، تأکید شده است که این مشکلات در این شفاخانه سبب شده تا خدمات صحی در امر مبارزه با ویروس کرونا درست عرضه نشود.
چالش‌ها در شفاخانه‌ی افغان‑جاپان
کمیسیون مستقل حقوق بشر با اشاره به کمبود کارمندان صحی گفته است که شرایط موجود در شفاخانه‌ی افغان‑جاپان با معیارهای صحی جهانی سازگار نیست. براساس یافته‌های این نهاد، وزارت صحت عامه برای این شفاخانه 179 نفر را گماشته است. این افراد شامل 9 متخصص، 40 پزشک، سه فارمسیست، پنج تکنیسین اکسری، 80 نرس، 30 کارگر، پنج آشپز و هفت دوبی می‌شود.
کمیسیون حقوق بشر اما افزوده است که از جمع این تعداد پرسنل، تا کنون مکتوب 78 نفر آنان به شفاخانه رسیده که اکثریت‌شان نیز در شفاخانه حضور نداشته‌اند.
با این حال، براساس معیارهای سازمان جهانی صحت برای صد بستر که معادل این شفاخانه می‌شود، باید 280 کارمند صحی موظف شوند.
کمیسیون حقوق بشر همچنان افزوده است که هنگام نظارت این کمیسیون از شفاخانه‌ی افغان‑جاپان، در تجریدگاه بیماران کرونا در آن، هشت مریض نگهداری می‌شدند که تنها یک داکتر، یک پرستار و یک صفاکار از آنان مراقبت می‌کردند. به تعداد 15 نفر دیگر مشکوک به ویروس کرونا در این شفاخانه نیز توسط سه داکتر، سه نرس مراقبت می‌شدند.
در گزارش این کمیسیون در مورد کمبود وسایل و تجهیزات طبی در شفاخانه‌ی افغان-جاپان گفته است که کمبود کیت محافظتی، مواد بهداشتی ضروری از قبل ماسک و مایع ضدعفونی از دیگر مشکلات در این شفاخانه است. براساس این گزارش، این شفاخانه 200 ابزار محافظتی داشته که به‌گفته‌ی رییس و سرطبیب شفاخانه، آن هم در مدت سه روز تمام می‌شود.
کمیسیون حقوق بشر به نقل از گفته‌های پزشکان این شفاخانه افزوده است که در ظرف 24 ساعت تنها یک عدد ماسک برای‌شان توزیع می‌شود. این پزشکان همچنان گفته است که به تعداد 20 نفرشان از یک بوتل 500 ملی‌لیتره‌ی مایع ضدعفونی استفاده می‌کنند. این کمیسیون تأکید کرده که در شفاخانه‌ی افغان‑جاپان تا کنون یک عدد صابون نیز در اختیار کارکنان صحی آن قرار داده نشده است.
همچنان یافته‌های نظارتی کمیسیون حقوق بشر نشان می‌دهد که این شفاخانه با کمبود شدید آمبولانس برای انتقال بیماران مواجه است. مطابق این یافته‌ها، شفاخانه‌ی افغان‑جاپان تنها یک آمبولانس دارد که آن‌هم فاقد نمبرپلیت است.
در این گزارش همچنان به فرمایش‌های «بی‌مورد» مقامات عالی‌رتبه‌ی دولتی در انجام معاینه‌ی ویروس کرونا اشاره شده است. در گزارش از گفته‌های پزشکان شفاخانه نقل شده است که تقاضاهای غیرضروری و بی‌مورد مقامات عالی‌رتبه‌ی دولتی آنان را با چالش مواجه کرده‌اند. آنان گفته‌اند که این موضوع سبب ضایع‌شدن منابع و امکانات و تلف حق مردم مستحق می‌شود.
تأخیر در اعلام نتایج نمونه‌های معاینه‌شده و درج معلومات ناقص بیماران از دیگر چالش‌ها در این شفاخانه خوانده شده است. براساس یافته‌های نظارتی کمیسیون حقوق بشر، شماری از مراجعان تا هشت روز هم نتوانسته‌اند، نتایج آزمایش‌شان را دریافت کنند. همین‌طور در فورم درج نام افراد مشکوک به کرونا و مبتلایان، تنها نام آنان (بدون دیگر مشخصات ضروری) ذکر می‌شود که سبب عدم تفکیک مراجعه‌کنندگان می‌شود.
در گزارش کمیسیون به‌عنوان نمونه یادآوری شده است: «در فهرست اعلام‌نتایج، چهار تن به نام محمد‌شریف و سه تن به نام اسدالله ثبت شده است. بنابراین آنان نمی‌دانند که کدام‌یک از نتایج متعلق به آن‌هاست.»
نبود محل اقامت برای پزشکانی که بیرون از کابل در این شفاخانه توظیف شده‌اند، نیز از چالش‌های جدی یاد شده است. کمیسیون حقوق بشر گفته است آن عده از پزشکانی که از ولایت‌های کشور به کابل توظیف شده‌اند، هم‌اکنون هیچ جایی برای آنان در این ولایت مدنظر گرفته نشده است.
پیشنهادها
کمیسیون حقوق بشر افغانستان همچنان در بخشی از این گزارش خود به دولت افغانستان و سکتورهای صحی پیشنهاد کرده است که برای حفظ جان کارکنان صحی در شفاخانه‌ی افغان‑جاپان باید کیت‌های محافظتی بیشتری تهیه کنند. این کمیسیون تأکید کرده است که در صورت عدم تأمین این کیت‌ها، ممکن مریضان و کارکنان صحی در این شفاخانه آسیب ببیند.
همچنان در مورد تأخیر در اعلام نتایج آزمایش‌های ویروس کرونا در گزارش کمیسیون حقوق بشر پیشنهاد شده است که برای رفع نسبتی این مشکل در ماشین «PCR» نرم‌افزار ویروس کرونا نصب شود.
در این گزارش همچنان پیشنهاد شده است که فورم آزمایش کرونا اصلاح و ابهام آن باید رفع شود. کمیسیون حقوق بشر در مورد درنظرگرفتن محل بودوباش برای آن عده کارکنان صحی شفاخانه‌ی افغان‑جاپان که از ولایات به کابل توظیف شده، نیز گفته است که باید یک محل مناسب برای آنان مدنظر گرفته شود. این کمیسیون تأکید کرده که آنان پس از هر 24 ساعت نوبت کاری نیازمند استراحت 48 ساعته است که در شفاخانه دشوار است.
این در حالی است که دیروز (سه‌شنبه، 2 ثور) وحید مجروح، معین عرضه‌ی خدمات صحی وزارت صحت عامه گفته بود که کمبودی‌ها در ظرف دو روز آینده، در این شفاخانه رفع می‌شود. او افزوده بود که در ترکیب و شیوه‌ی مدیریت این شفاخانه نیز تغییرات بزرگی روی‌دست گرفته شده است.