مهدی زرتشت
داغ‌ترین مطلب دیروز در رسانه‌های چاپی و انترنتی مسکو در خصوص افغانستان، حمله‌ی انتحاری بالای کاروان خارجی نیروهای امریکایی در نزدیکی سفارت امریکا در کابل بود. خبرگزاری «ریا نووستی»، آژانس خبری غیردولتی انترفاکس، روزنامه‌ی «مسکوفسکی نووستی» و همین‌طور «روزنامه‌ی روسیه» تیترها و عنوا‌ن‌های مختلفی از این حمله داشتند. ریا نووستی در گزارش خود نوشته است که «در سال 2014 [سال جاری] عملیات نظامی امریکا و متحدان ناتو، طبق جدول زمان‌بندی‌شده، به پایان خود می‌رسد. حمله‌ی انتحاری بر کاروان نظامیان خارجی در حالی اتفاق می‌افتد که این نیروها خود را برای خروج تا پایان سال جاری آماده می‌کنند. البته تعدادی از این نیروها به هدف آموزش نیروهای افغان و پولیس که مسئولیت تأمین امنیت را به عهده دارند، باقی خواهند ماند. سال گذشته، یک سال بی‌سابقه برای کشته‌شدگان نیروهای افغان و خارجی بود. با توجه به اطلاعات تقریبی، در سال 2013 بیش از 3 هزار نفر در حملات گروه طالبان جان‌شان را از دست دادند.» آژانس اطلاعاتی انترفاکس در گزارش خود هشدار داده است که «تشدید حملات طالبان در شرایط حساس انتخاباتی و هم‌زمان با خروج قریب‌الوقوع نیروهای ناتو تا پایان سال جاری میلادی»، زنگ خطری برای آینده‌ی امنیت افغانستان می‌تواند باشد.
علاوه بر انعکاس حمله‌ی انتحاری دیروز صبح بالای کاروان نیروهای خارجی، حواشی بحث‌ها و گفت‌وگوهای سران سازمان همکاری‌های شانگهای و بحث روی آینده‌ی افغانستان نیز تیتر برخی رسانه‌های مسکو بود. به گزارش نشریه‌ی آزاد «افغانستان. رو»، در نشست سران سازمان همکاری‌های شانگهای، روسیه گفته بود، بحث در مورد آینده‌ی افغانستان، از اولویت کاری اعضای سازمان شانگهای است. علاوه بر مسئله‌ی امنیت و آینده‌ی با‌ثبات افغانستان، رییس جمهور پوتین اذعان داشت که «روسیه در رابطه با افغانستان خواهان حل مسالمت‌آمیز روند انتخابات است.» پوتین گفته است، «روسیه روند انتقال قدرت در افغانستان را کنترول می‌کند و امیدوار است که بحران فعلی انتخابات افغانستان به‌زودی حل شود.» این در حالی که است که گمانه‌زنی در مورد «احتمال عضو شدن افغانستان در شانگهای به‌صورت دایمی [عضو دایمی سازمان شانگهای]» نیز وجود دارد؛ زیرا طبق گزاش‌ها، رییس جمهور پوتین «تبدیل وضعیت کشورهای ناظر سازمان همکاری شانگهای به دایم را مهم می‌داند و در این زمینه به رایزنی سیاسی در رابطه به افغانستان و مسایل دیگر منطقه ادامه می‌دهد.»
نکته: تشدید حملات تروریستی گروه طالبان هم‌زمان با به درازا کشیده شدن نتایج آرا و بن‌بست انتخاباتی و هم‌چنین خروج قریب‌الوقوع نیروهای امریکایی از افغانستان، زنگ خطر جدی برای حکومت جدید و آینده‌ی افغانستان است. از یک‌سال به این‌سو و به‌خصوص با زمزمه‌ی خروج نیروهای ائتلاف بین‌المللی از افغانستان، حملات گروه طالبان در بسیاری از مناطق کشور افزایش یافته است. این در حالی است که ظاهراً امیدواری‌های دولت رییس جمهور کرزی از سیاست امریکا و متحدان بین‌المللی آن در قبال مبارزه با تروریسم و تأمین ثبات در افغانستان، بیش از پیش شکننده و متزلزل شده است. از یک‌سال به این‌سو، کرزی تقریباً هیچ سفری به کشورهای غربی نداشته، بل‌که همواره تلاش کرده است تا آدرس جدیدی برای همکاری به هدف دست یافتن به امنیت و مبارزه با تروریسم در افغانستان، جست‌وجو نماید. تلاش‌ها به هدف هم‌سویی و بحث و گفتمان‌های سیاسی روی موضوع مبارزه با تروریسم با برخی از کشورها، از جمله کشورهای چین، هند، آسیای میانه و روسیه، نشانه‌ی آشکار از خلای اعتماد با شریک استراتژیک قبلی دولت افغانستان است. همین‌طور، در محور بحث قراردادن مسئله‌ی امنیت افغانستان از سوی سران سازمان شانگهای، نشان می‌دهد که گسترش فعالیت‌های تروریستی و دهشت‌افگنی و گسترش افراط‌گرایی، خطر باالقوه برای تمام کشورهای آسیای میانه و روسیه است. این نکته، مصداق همان شعار پوتین است که میگوید «Стабильность в Афганистане означает стабильность стран Центральной Азии и России» (ثبات افغانستان، به معنای ثبات کل کشورهای آسیای میانه و روسیه است.)
به هر روی اما تلاش‌های دولت فعلی و دولت جدیدی که قرار است به‌زودی روی کار بیاید، در راستای تأمین امنیت و ثبات دایمی، یک امر مهم و ضروری است. مردم افغانستان در نتیجه‌ی سال‌ها جنگ‌های داخلی و ناامنی سراسری و تهدید طالب و تروریسم، زیان‌های بی‌شماری را متقبل شده و دیگر از ادامه‌ی این وضعیت، به کلی خسته شده‌اند. خلایی که پس از خروج نیروهای ائتلاف به رهبری امریکا در پایان سال جاری میلادی ممکن است پیش بیاید، از هر راه و آدرسی باید پر شود.