سابق معیارهای سقوط با معیارهای عصر حاضر که از آن بهنام عصر مدرن یاد میشود، فرق داشت. شما هر قدر در بحر بیکران سابق بیشتر غرق شوید، خوبتر میبینید که همیشه یک پادشاه وجود داشته و این پادشاه فرزندان مذکر زیاد داشته. تا وقتی پادشاه سرحال و سرزور بوده، تقریباً خیر و خیریت بوده، هم مردم میدانسته که باید برای پادشاه بمیرد هم خود پادشاه میدانسته که چهقدر مردم را فشار دهد. اما همینکه پادشاه ضعیف یا مریض میشده و خداوند متعال در دل فرزندان پادشاه علایم مرگ پادشاه را روشن میکرده، جنجال هم شروع بوده. برادران برای پادشاهی علیه هم لشکرکشی میکرده، تا اینکه یکی از برادران بر سایرین غلبه میکرده و پادشاه میشده. به این معنا که معیار سقوط در سابق، شکست بود و معیار صعود هم پیروزی. شما فکر میکنید من دروغ میگویم؟ نهخیر! من الحمدلله تاریخ پنجهزار ساله را برای اثبات این ادعای ناچیز در اختیار دارم.
اما حالا فرق میکند. به همان اندازه که سایر پدیدهها نسبت به سابق مدرن شده، سقوط هم مدرنتر شده و معیارهای جدید دارد. در این اواخر در کنار چند ولسوالی دیگر، ولسوالی خانآباد ولایت قندوز هم سقوط کرده. شاید شما بگویید که این ولسوالی بهدلیل شکست نیروهای امنیتی سقوط کرده، باید خدمتتان عرض کنم که متاسفانه اشتباه میکنید. من خودم از زبان مسئولین دلیر امنیتی شنیدم که گفتند ما فعلاً دو کیلومتر از مرکز این ولسوالی عقبنشینی کردهایم و هر لحظه آمادهی پس گرفتن این ولسوالی هستیم.
البته این مقامات نگفتند که تا چه زمان دوکیلومتر دورتر از مرکز این ولسوالی قرار خواهند داشت، ولی تاریخ پنجهزار ساعتهی قندوز نشان میدهد که حداکثر تا زمانی که طالبان تجهیزات و منابع رها شده در این ولسوالی را به خانههای امن انتقال دهند.
حالا ممکن در ذهنتان سوال ایجاد شده باشد که خانههای امن چیست؟ بازهم خدا مسئولین امنیتی را داشته باشد، آنها چنین گفتند: طالبان بسیار نامرد هستند، هر وقتی که ولسوالی را سقوط میدهند و ما پس بالایشان حمله میکنیم، فرار میکنند به خانههای امن. مراد از خانههای امن، خانههاییاند که در اطراف بازار و ساختمانهای دولتی ولسوالی قرار دارند. حالا ممکن بپرسید که چرا نیروهای دولتی وارد همان خانههای امن نمیشوند و طالبان را از بین نمیبرند؟ اگر واقعاً این سوال به ذهنتان رسیده باشد، من باید در نبوغ شما شک کنم. چرا که اگر نیروهای امنیتی در آن خانهها دنبال طالب بروند، آن خانهها دیگر امن نیستند. در ضمن، حتا اگر واقعاً بروند، با طالبان روبهرو نخواهند شد. منابع میگویند که هر بار نیروهای امنیتی بهدنبال طالبان وارد قریهها و خانهها شدهاند، هیچ طالبی ندیدهاند. هرچه بوده، زارع و دهقان دلسوز وطن بوده.
حرف ما سر گپها و مسایل سیاسی نبود. برمیگردیم به معیارهای مدرن سقوط. بهنظر من آنگونه که والی قندوز گفت، معیارهای سقوط قندوز در عصر حاضر مصروفیت صادقانهی حکومت است. بهقول والی قندوز، طالبان بسیار نامردند و همینکه دید نیروهای حکومتی مصروفاند، میآیند سقوط میدهند. چندی قبل، وقتی ولایت قندوز سقوط کرد، حکومت مصروف پخش عیدی در سطح ولایت بود. حالا که خانآباد سقوط کرده، حکومت در لحظهی سقوط این ولسوالی، مصروف تجلیل از جشن استقلال کشور بوده. بناءً یکبار دیگر تاکید میکنم که نیروهای امنیتی کشور در قندوز شکست نخورده، بلکه هرلحظه آمادهی پسگرفتن ولسوالیها هستند و این توانایی را هم دارند. فقط اجازه دهید که طالبان صحیح و سالم به خانههای امن خویش برگردند.
حالا اگر خدایناخواسته در مورد قندوز نگران شده باشید، والی قندوز به شما اطمینان میدهد که امنیت قندوز الحمدلله خوب است. مردمی که مجبور شده خانههای خویش را ترک کنند، زیاد به تکلیف نخواهند شد. چرا که چهار موتر مواد خوراکه موجود است و هوا هم خوب است گرم است، مردم مجبور نیستند شبها حتماً در خانه بخوابند و بخاری روشن کنند.