زهرا جویا
چهارمین نشست بینالمللی «گفتوگوهای افغانستان و آسیای میانه» برای دو روز با حضور نمایندگان بیش از 20 کشور جهان از سوی انستیتوت مطالعات استراتژیک افغانستان در بامیان برگزار شد.
موضوع اصلی این نشست دو روزه «رابطهی جیوپولتیک و تروریزم» است که عمدتأ متخصصان و کارشناسان کشورهای مختلف جهان در این خصوص بحث و گفتوگو دارند. اشتراککنندگان این نشست بینالمللی، در مورد مسایل مشترک میان کشورهای منطقه؛ بهشمول مبارزهی مشترک با تروریزم بحث و تبادل نظر دارند.
«جهان در حال گذار؛ بازگشت جیوپولتیک، سیر تکاملی تروریزم»، «بازی بزرگ جدید کشورهای آسیای میانه، بازیگران یا ناظرین منفعل»، «بازیگران خارجی؛ چارچوب و قواعد»، «افغانستان از بازی بزرگ تا تفاهم بزرگ»، «خلعسلاح فکری تروریزم، روایتهای بومی مبارزه با تروریزم» و «نگاهی به آینده» از موضوعاتی بودند که در این نشست دو روزه نمایندگان کشورها روی آنها بحث کردند و آنها را به بررسی گرفتند.
جواد ناجی، مسئول روابط عامه انستیتوت مطالعات استراتژیک افغانستان در این مورد به روزنامهی اطلاعات روز گفت که در این نشست دو روزه، نمایندگان بیش از 20 کشور جهان شرکت داشتند.
نخستین روز این نشست روز جمعه (23سرطان) با حضور عبدالله عبدالله، رییساجراییهی حکومت وحدت ملی و شماری از اعضای کابینه، نمایندگان پارلمان و نمایندگانی از امریکا، چین، پاکستان، هند، مصر، ترکیه، ایران، تاجیکستان، ازبکستان و قزاقستان آغاز شد.
آقای ناجی میگوید که هدف از برگزاری این نشست گسترش روابط افغانستان و کشورهای آسیای میانه بود که قبل از این نیز سه گفتوگو در سالهای گذشته در شهر کابل و مزار شریف برگزار شده بود.
به گفتهی او، اکثر اشتراککنندهگان از نهادهای خصوصی و مقامهای پیشین حکومتها در این نشست شرکت کرده بودند.
عبدالله عبدالله رییس اجراییهی حکومت، در این نشست از تروریزم بهحیث یک چالش عمده در عصر کنونی، یاد کرده افزود که افغانستان قربانی این پدیدهی شوم است. وی تاکید کرد که میان تروریستها فرقی وجود ندارد؛ طالب، داعش و القاعده همه یکسان تروریستاند.
آقای عبدالله برگزاری چنین نشستهایی را مفید عنوان کرد و گفت که بحث در این مورد و تحکیم روابط افغانستان با کشورها موثر است.
او پدیدهی تروریزم را خطرناکترین پدیده پس از پایان یافتن جنگ سرد عنوان کرد و خواستار همکاری جدی و مبارزهی قاطعانهی کشورهای همسایه و منطقه در این راستا شد. آقای عبدالله با اشاره به تقسیمبندی گروههای تروریستی به خوب وبد، گفت: «همانطوری که کشورها بابت اشتباهات گذشتهی خود قیمت پرداختند و مردم افغانستان نیز، اشتباهات کنونی نیز قیمت بسیار بزرگی دارد».
وی بیان داشت که حکومت افغانستان خود را مکلف میداند که مهمترین خواست مردم خود را که رسیدن به صلح و ثبات پایدار است، تحقق بخشد؛ اما رییس اجراییهی کشور در مورد چگونگی رسیدن به این خواسته توضیحی نداد.
عبدالله گفت که بعضی کشورها میان تروریستان تفاوت قایل میشوند.
داوود مرادیان، رییس انستیتوت مطالعات استراتژیک افغانستان، هدف از راهاندازی این نشست را گسترش روابط، شناخت متقابل و چگونگی مبارزه با تروریزم در افغانستان و کشورهای آسیای میانه خواند و گفت: «هدف ما، دست یافتن به یک تفاهم منطقوی است تا کشورهای منطقه، با گفتوگو با هم به تفاهم برسند».
آقای مرادیان افزود: «ما در پی تحقیقات بیشتر هستیم و از راه جستوجو میتوانیم شناخت بیشتری پیدا کنیم. شناخت بیشتر اعتماد میآورد. پس از اعتمادسازی ما شاهد همکاریهای بیشتر خواهیم بود».
طاهر زهیر، والی بامیان، نیز برگزاری اینچنین نشستها را برای گفتوگو و مبارزهی مشترک با تروریزم مهم عنوان کرد و گفت: برخورد و عملکرد انستیتوت مطالعات استراتژیک افغانستان نسبت به مسایل کشور مهم و حیاتی است.
آقای زهیر تاکید کرد که بحثها و گفتوگوها پیرامون مسایل کشوری از یافتههای علمی نهادهای پژوهشی بیرون میآید و این میتواند برای پالیسیسازی در سطح بالا راهگشا و سازنده باشد.
انستیتوت مطالعات استراتژیک افغانستان، از چند سال به اینسو برنامهها و تحقیقهای مختلفی را در زمینهی امنیت، حقوق بشر و افراطگرایی برگزار کرده و انجام داده است.
نخستین کنفرانس بینالمللی «گفتوگوهای افغانستان و آسیای میانه» در سال ۱۳۹۲ در شهر کابل، دومین کنفرانس در سال ۱۳۹۳ کابل، سومین آن در شهر مزار شریف و چهارمین کنفرانس گفتوگوهای افغانستان و آسیای میانه در بامیان برگزار شده است.
نمایندگان کشورهای جهان در حالی بر مبارزهی مشترک علیه تروریزم تاکید دارند که براساس گزارشها هماکنون 30 گروه تروریستی در افغانستان فعالیت دارند.
هرچند جنگ جاری در افغانستان بیشتر از سوی گروه طالبان به پیش برده میشود اما گروههایی مثل گروه تروریستی داعش، القاعده و شبکهی حقانی در چندین حملهی مرگبار و خونین در کشور دست دارند؛ طوریکه قبل از این سفیر امریکا در افغانستان گفته بود که هیچ کشوری در جهان مثل افغانستان قربانی تروریزم و دهشتافگنی نشده است.
هوگو لارنس، سفیر امریکا در کابل بهتاریخ چهارم ماه جولای گفته بود که افغانستان در خط نخست جنگ علیه تروریزمی است که جهان را تهدید میکند.
گروه داعش سه سال قبل در ولایت شرقی ننگرهار ظهور کرد، اما براساس اطلاعات استخباراتی اکنون حضور این گروه تروریستی در ولایتهای مختلف گسترش یافته است.