در ادامهی برنامههای حمایتی حکومت به مردم در هنگام شیوع ویروس کرونا، امروز شنبه (28 سرطان) برنامهای زیر نام «دسترخوان ملی» افتتاح شد. این برنامه با تمویل مالی از سوی بانک جهانی و حکومت، با بودجهی مجموعی 244 میلیون دالر قرار است در دو مرحله تطبیق شود. محمداشرف غنی این برنامه را برای کمک به مردم بیبضاعت و فقیر، یک گام به پیش توصیف کرد.
امرالله صالح، معاون اول ریاستجمهوری در معرفی برنامه گفت که این برنامه از طریق موسسات تطبیقکننده و شوراهای مردمی تطبیق خواهد شد. براساس معلومات آقای صالح، در مرحلهی اول 34 ولایت، 123 ولسوالی، 11 هزار 896 قریه و یک میلیون و 600 هزار خانواده پوشش داده میشود. در این مرحله 86 میلیون دالر اختصاص یافته است و با آن موادهای آرد، برنج، لوبیا، روغن و صابون توزیع میشود.
در مرحلهی دوم برنامهی «دسترخوان ملی» قرار است 34 ولایت، 235 ولسوالی، 21 هزار و 842 قریه و دو میلیون و 500 هزار خانواده پوشش داده شود. در این مرحله 158 میلیون دالر اختصاص یافته است.
برنامهی «دسترخوان ملی» قرار است با قرارداد با مؤسسات تطبیقکننده انجام شود. آقای صالح گفت که فهرست تمام مؤسسات که قرار است با آنان قرارداد شود در اختیار دارند و مشخص است که در کدام ولایات و چه تعداد خانوادهها را پوشش خواهند داد. او گفت که مردم، جامعهی مدنی، علما و متنفذان حق نظارت از تطبیق برنامه را دارند.
در «دسترخوان ملی» فساد نخواهد شد؟
برنامهی «دسترخوان ملی» اکنون پس از تطبیق برنامههای توزیع نان خشک و گندم از سوی حکومت طرح شده و قرار است از سوی مؤسسات تطبیقکننده و شوراهای مردمی تطبیق شود. در برنامهی توزیع نان خشک گزارشها و شکایتهای زیادی از فساد، حیف و میل بودجه و بینظمی در آن وجود داشت. در توزیع نان خشک بیش از دو میلیارد افغانی اختصاص یافته بود. مسئولان ادعای حیف و میل بودجه توزیع نان خشک را رد میکنند. معاون اول رییسجمهور گفت که برنامهی توزیع نان خشک بدون مصارف اداری، به گونهی مستقیم از سوی دولت با همکاری مردم تطبیق شده است.
رییسجمهور غنی در هنگام افتتاح برنامهی «دسترخوان ملی» نیز از برنامهریزان برنامهی قبلی توزیع نان خشک تشکر کرد. او گفت که این یک ابتکار بود. به گفتهی رییسجمهور در اکثر کشورها بعضی از برنامههای کمکی وجود دارد که مصارف آن چهار برابر اضافهتر از کمک به مردم است، اما در توزیع نان خشک، حکومت توانسته است بدون مصارف جانبی به مردم نان برساند.
محمداشرف غنی گفت که ادارهی ملی احصائیه تا کنون تثبیت کرده است که به 73 درصد از نیازمندان نان خشک توزیع شده است. از این میان ادارهی احصائیه دریافته است که 49 درصد آنان بیکار بوده است. اوسط اعضای خانواده نیز 7.1 نفر برآورد شده است. درحالیکه زیادتری این خانوادهها فقط یک نفر نانآور دارد. رییسجمهور گفت که شش درصد رییسان خانوادهها در افغانستان بیوهزنان است. با این حال رییسجمهور برنامههای حمایتی حکومت را ضروری و مناسب توصیف کرد.
رییسجمهور غنی چالش ضایعات بخشی از بودجه در این برنامهها را پذیرفت اما گفت که این میزان چالش را حکومت بهعنوان حکومت پاسخگو در رسیدگی به مشکلات فقر و گرسنگی متقبل میشود. با وجود آن هم رییسجمهور گفت که برنامههای حمایتی حکومت در زمان شیوع ویروس کرونا نقش تعیینکننده در ارتباط و ایجاد اعتماد بین دولت و ملت دارد. آقای غنی به مقامات محلی هشدار داد که حیف و میل بودجه برنامهی حمایتی مردم خیانت به مردم است و با عاملان آن برخورد جدی میشود.
«مشکلات در ضایعات بودجه خواهی نخواهی بوده، اما در برابر شرایط اضطرار و گرسنگی آن را بهعنوان یک حکومت پاسخگو باید متقبل شویم. گرسنگی و فقر یک حادثه نه بلکه فاجعه است، در چنین شرایط است که ثابت میشود قرارداد و ارتباط بین دولت و ملت وجود دارد».
سومین برنامههای حمایتی حکومت به مردم و آسیبدیدگان شیوع کرونا در حالی اعلام میشود که شیوع ویروس کرونا در افغانستان بنابر آمار رسمی در حال کاهش است. محدودیتها و شرایط قرنطین نیز در بیشتر کسبوکارها عملا رعایت نمیشود و برداشته شده است. با وجود این مسئولان حکومتی ویروس کرونا را یک تهدید جدی میدانند. سرور دانش، معاون دوم رییسجمهور امروز در آغاز برنامهی «دسترخوان ملی» گفت که تهدید کرونا جدی است. او از جامعهی جهانی و منابع تمویل خواست که به کمکها به افغانستان ادامه دهند.
بنابر آمار رسمی وزارت صحتعامه، امروز تنها 60 مورد ابتلای جدید ویروس کرونا شناسایی شده و 17 نفر جان باخته است. این آمار بنابر آنچه که شیوع ویروس و میزان مرگ و میر مشکوک میان مردم دیده میشود برای اکثر از شهروندان معتبر نیست. شهروندان آمار واقعی مبتلایان و مرگومیر ناشی از آن را چندین برابر بیشتر از آمار رسمی میدانند.