لویه‌جرگه مشورتی صلح در روز سوم و پایانی (یک‌شنبه، 19 اسد) با صدور قطع‌نامه 25 ماده‌ای آزادی 400 زندانی طالبان را که دوسیه‌های سنگین دارند، تأیید کرد. پس از آن رییس‌جمهور غنی در سخنرانی خود گفت که امروز حکم آزادی این زندانیان را امضا می‌کند و عبدالله عبدالله، ریس شورای عالی مصالحه ملی و رییس لویه‌جرگه مشورتی صلح قبلا گفته بود که بعد از رای جرگه به آزادی این زندانان، در ظرف یک روز آنان آزاد می‌شود.
همچنان در ماده دوم قطع‌نامه لویه‌جرگه مشورتی صلح آمده است که این جرگه به مقصد رفع موانع جهت آغاز مذاکرات صلح، قطع خون‌ریزی و رعایت مصلحت و خیر عام، رهایی 400 زندانی مورد نظر طالبان را تأیید می‌کند. در ماده چهار آمده که اطمینان حاصل شود تا بعد از رهایی این زندانیان، مذاکرات مستقیم بدون هیچ‌گونه بهانه‌ای به‌صورت فوری آغاز شود. جرگه تأکید کرده که اگر در جمع این زندانیان شهروندان خارجی وجود داشته باشند، با اخذ ضمانت معتبر از کشورهای مطبوع‌شان به آنان تسلیم داده شود. همچنان تأکید شده که به ملت و دولت افغانستان اطمینان داده شود تا زندانیانی که رها می‌شوند، دوباره به جبهات جنگ برنگشته و از فعالیت‌های آنان نظارت شود.
مسأله رهایی زندانیان طالبان یگانه مانع باقی‌مانده آغاز مذاکرات مستقیم میان طالبان و دولت افغانستان گفته می‌شد. عبدالله عبدالله در پایان لویه‌جرگه گفت که فیصله‌ی لویه‌جرگه آخرین بهانه‌ها را از سر راه شروع مذاکرات رفع کرد و دو طرف در آستانه‌ی شروع مذاکره قرار دارد. رییس‌جمهور غنی قبلا به نقل از طالبان گفته بود که اگر این زندانیان آزاد شوند، طی سه روز آنان به مذاکره با دولت افغانستان حاضر می‌شوند. حامد کرزی، رییس‌جمهور پیشین که صرف در روز پایانی جرگه حضور داشت در سخنرانی خود گفت که براساس اطلاعات او، پس از رهایی این زندانیان، طی دو-سه روز مذاکرات مستقیم صلح میان طالبان و دولت افغانستان آغاز می‌شود. همچنان عبدالله عبدالله روز شنبه در نشست خبری خود گفته بود که دور اول مذاکرات در کشور قطر برگزار می‌شود.
حکومت از فیصله‌های لویه‌جرگه مشورتی صلح راضی به‌نظر می‌رسند. اشرف غنی گفت که لویه‌جرگه امروز آخرین دشواری‌ها را دور و این قطع‌نامه تنها قطع‌نامه لویه‌جرگه نه، بلکه قطع‌نامه دولت و تمام شهروندان افغانستان است. آقای غنی به نمایندگی دولت اطمینان داد که تمامی این فیصله‌ها عملی می‌شود. حامد کرزی گفت که قطع‌نامه لویه‌جرگه مردم افغانستان را به آرزو و خیال‌شان که صلح است نزدیک کرده است. عبدالله عبدالله فیصله لویه‌جرگه را تاریخی خواند و از اعضای جرگه برای این‌که به خیر مردم افغانستان فیصله کردند، تشکری کرد.
افغانستان سال‌هاست که در پی صلح با طالبان است، اما تا کنون تلاش‌ها به جای نرسیده و به بن‌بست خورده است.
در پی تلاش‌های چهارجانبه امریکا-چین-پاکستان-افغانستان، در تاریخ 19 سرطان 1394 یک بار نمایندگان دولت افغانستان و گروه طالبان در پاکستان با هم مذاکره کردند، اما دور دوم مذاکرات به‌دلیل اعلام مرگ ملا محمدعمر، بنیان‌گذار و رهبر گروه طالبان هرگز برگزار نشد. آن زمان امیدواری زیادی مبنی به نتیجه دادن مذاکرات و برقراری آتش‌بس خلق شده بود، اما با برهم خوردن این تلاش‌ها، امیدها نیز از بین رفت و روز به روز جنگ در افغانستان تشدید یافت. پس از آن، تلاش امریکا برای مذاکره با طالبان و امضای توافق صلح با این گروه از جدی‌ترین تلاش‌ها در راستای صلح با طالبان است که آغاز مذاکرات بین‌الافغانی بخشی از توافق امریکا با طالبان است. هرچند قرار بود که پس از امضای توافق امریکا- طالبان در 10 حوت 1398، در جریان ده روز پنج هزار زندانی طالبان و یک هزار زندانی دولت افغانستان آزاد و در 20 حوت مذاکرات بین‌الافغانی آغاز شود، اما به دلایل مختلف از جمله آزادنشدن کامل زندانیان این مذاکرات به تعویق افتاد.
گره کور صلح افغانستان باز شد؟
مقام‌ها در حکومت افغانستان مسأله آزادی 400 زندانی طالبان را آخرین و یگانه مانع آغاز مذاکرات می‌دانند و اکنون امیدوارند که دیگر بهانه‌ای برای آغاز مذاکرات وجود نداشته باشد و طی سه روز آینده مذاکرات رودررو میان هیأت‌های مذاکراتی دولت افغانستان و گروه طالبان آغاز شود. رییس‌جمهور فعلی، رییس‌جمهور پیشین و عبدالله عبدالله در سخنان خود حد اکثر رضایت خود را از فیصله لویه‌جرگه نشان دادند و گفتند که این فیصله که راه آزادی 400 زندانی طالبان را باز کرد، افغانستان را به صلح و خیر نزدیک می‌کند.
طالبان بارها تأکید کرده است که تا رهایی کامل پنج هزار زندانی این گروه آنان به مذاکره با دولت افغانستان حاضر نمی‌شود. اکنون پس از فیصله لویه‌جرگه مبنی به رهایی 400 زندانی طالبان که آخرین مانع آغاز مذاکرات گفته می‌شد، امیدها بر این است که مذاکرات بین‌الافغانی در هفته‌ی جاری در کشور قطر آغاز شود. باوجود پیچیدگی‌های مذاکرات صلح افغانستان یکی از پرسش‌های اساسی این است که با فیصله اخیر لویه‌جرگه گره کور مذاکرات صلح باز شده یا نه و افغانستان به صلح نزدیک شده است یا خیر؟
باتوجه به این‌که افغانستان تجربه طولانی در شکست تلاش‌های صلح دارد، اکنون نیز نگرانی‌هایی مطرح می‌شود که این لویه‌جرگه و فیصله آن نیز نتواند افغانستان را به صلح نزدیک کند، چون راه صلح خم و پیچ‌های زیادی دارد و طالبان به این سادگی به صلح حاضر نمی‌شوند.
عباس فراسو، پژوهشگر مسایل افغانستان و منطقه در دانشگاه دیکین در آسترالیا در گفت‌وگو با اطلاعات روز میگوید که با فیصله لویه‌جرگه مشورتی گره کور صلح افغانستان باز نمی‌شود، چون گره کور صلح افغانستان تنها در دست حکومت نیست که جرگه به حکومت توصیه کند و با تمکین حکومت به فیصله جرگه، گره کور باز شود. ممکن براساس فیصله‌های جرگه، حکومت مذاکره با طالبان را شروع کند و فرایند گفت‌وگوها آغاز شود، اما برای رسیدن به صلح راه درازی در پیش روی است.
آقای فراسو می‌افزاید که طالبان به این سادگی صلح نمی‌کنند، بلکه به این فکر می‌کنند تا از طریق جنگ و خشونت بر دولت و گروه‌های سیاسی چیره شود: «طالبان تا کنون صرفا گفته‌اند که حاضر به مذاکره‌اند، اما یک حرف واضح و محاسبه‌پذیر از سوی طالبان [در مورد تأمین صلح در افغانستان] شنیده نشده است. در عین حال، می‌دانیم که حملات نظامی طالبان در جاهای مختلف، از جمله در شمال، افزایش یافته است. این نشان می‌دهد که طالبان می‌خواهد از طریق جنگ و خشونت دولت و گروه سیاسی را تسلیم خواست‌های خودشان بکنند.»
از سوی هم آقای فراسو میگوید که با دایرشدن لویه‌جرگه، توجیه رفتن حکومت به مذاکرات صلح با طالبان فراهم شد، اما این که طالبان و حکومت در عمل چگونه و چه وقت مذاکرات خود را آغاز می‌کنند، هنوز واضح نیست. در کنار باز شدن راه برای آغاز مذاکرات صلح، حکومت برای اجندای سیاسی خود در میز مذاکره نیز دست‌مایه سیاسی و مردمی قوی‌تری پیدا کرد.
فردوس کاوش، روزنامه نگار در کابل معتقد است که مذاکرات صلح طالبان و دولت افغانستان آغاز خواهد شد، اما طالبان صلح نمی‌کنند و برای «فتح‌الفتوح» آمادگی می‌گیرند: «طالبان افغانستان را قلمرو مفتوحه‌ی ملا محمدعمر می‌دانند و می‌خواهند دوباره آن را تسخیر کنند. طالب در روی میز مذاکره هم انتقال قدرت و بیعت را مطرح خواهد کرد. شاید رهبران این گروه خواست تشکیل اداره‌ی موقت را هم در بدل آتش‌بس مطرح کنند. اداره‌ی موقت یا اداره‌ی صلح یا هر چیز شبیه آن از دید طالب‌ها نخستین گام در راه انتقال قدرت به «امیرالمومنین» خواهد بود.»
کاوش به این باور است که رییس‌جمهور غنی، امرالله صالح معاون اول او، عبدالله عبدالله و حامد کرزی می‌دانند که طالبان صلح نمی‌کنند: «یادمان باشد که تنظیم‌ها هم پس از خروج روس‌ها صلح نکردند و خواستار انتقال قدرت بودند.»
از سوی هم عباس فراسو به این باور است که لویه‌جرگه به حکومت وظیفه داد که از جمهوریت، قانون اساسی و حقوق شهروندی دفاع کند و تمامی احزاب و گروه‌های سیاسی در داخل افغانستان (به جز حکمتیار) از لویه‌جرگه و از قطع‌نامه آن حمایت کردند: «این می‌تواند حکومت را در پروسه چانه‌زنی در موقف بهتری قرار بدهد. از سوی دیگر، قبلا گروه‌های سیاسی بیرون از دولت در مسکو با طالبان دیدار کرده بودند، اما طالبان به نظریات آن‌ها احترام نگذاشتند. یعنی نه آتش‌بس را قبول کردند و نه دست به کاهش خشونت زدند، برعکس بر شدت حملات خود افزودند. این سبب شد که گروه‌های سیاسی در این لویه‌جرگه در کنار اشرف غنی قرار بگیرند و این نشان‌گر یک اجتماع سیاسی در برابر طالبان است؛ چون طالبان نتوانستند حسن نیت خود برای صلح را ثابت کنند. ادامه کار بستگی به مدیریت غنی و عبدالله دارد که این اجتماع سیاسی را چگونه حفظ می‌کنند و چگونه پروسه صلح را با پشتوانه این اجتماع سیاسی به پیش می‌برند.»