در پی سفر هیأت مشترک امنیتی به هرات دهها مقام امنیتی از وظایفشان سبکدوش شدند. پنجشنبه هفته گذشته عبدالصبور قانع، معین ارشد وزارت داخله و حمید طهماسی، سربازرس دفتر شورای امنیت ملی و چندین مقام دیگر از وزارت دفاع و ریاست عمومی امنیت ملی برای بررسی ناامنیها به هرات سفر کردند. پس از سه روز ماندن در هرات و دیدار با مردم، معین ارشد وزارت داخله در یک کنفرانس خبری میگوید که در مرحله نخست ارزیابی پولیس هرات، 46 مقام از وظایفشان برکنار شدند: «افراد برکنارشده در ردههای رهبری و در سطح برخی از آمران حوزهها، مدیران و مسئولان کشفی هستند. تعدادی این افراد مظنون به دستداشتن در فساد هستند و آنان برای پاسخگویی به اداره امنیت داخلی پولیس منتقل شدند. تعداد دیگرشان به علت ناتوانی در کار و یا میعاد بیشتر در خدمتشان از وظیفه برکنار شدند.» به گفته او، بهزودی جای این افراد با نیروهای برجسته و کار آمد پر خواهد شد.
عبدالصبور قانع، معین ارشد وزارت داخله تأکید دارد که روند اصلاحات در لوای اول ارتش ملی و ریاست امنیت ملی هرات ادامه دارد و بهزودی نتایج این اصلاحات از سوی اداره محلی این ولایت همگانی خواهد شد: «در اداره امنیت ملی هرات برخی شکایتها داشتیم، تیم تخنیکی از سوی ریاست عمومی امنیت ملی مصروف کار است و ارزیابیهایشان تاکنون تکمیل نشده و پس از تکمیلشدن ارزیابیها، اصلاحات در صفوف امنیت ملی هرات اعلام میشود.»
مقامهای محلی هرات از اصلاحات در سکتورهای امنیتی و استخباراتی استقبال میکنند. سید عبدالوحید قتالی، والی هرات در نشست خبری مشترک با معین ارشد وزارت داخله میگوید که طی دو هفته آینده بررسی از عملکرد نهادهای دولتی دوباره انجام میشود: «به هیچ وجه اصلاحات در سکتورهای امنیتی و ملکی متوقف نمیشود و زیر بار واسطه و وسیله قرار نمیگیرد و کسانیکه احساس میکنند که از این سفر معین صاحب و هیأتشان جان سالم بهدر بردند و اگر در ارزیابیهای بعدی بیکفایتیشان ثابت شود از کار دور می شوند.»
«با میثاق امنیتی به جنگ جنایت میرویم»
مدتهاست که سرقتهای مسلحانه در هرات سیر صعودی به خود گرفته است. چندی قبل عزیزاحمد، یکی از دکانداران مواد غذایی در منطقهی موسوم به «برامان» شهر هرات، از سوی سارقان مسلح کشته شد. عبدالاحمد، برادر این فرد به روزنامه اطلاعات روز میگوید که سارقان مسلح برادرش را در یک درگیری در دوکانش به قتل رساندهاند و از محل گریختند: «برادر من دو فرزند دارد و خواست ما از حکومت این است که سرقتهای مسلحانه را کم کند و دیگر کسی برادر خود را در درگیری با سارقان از دست ندهد.»
باشندگان هرات نیز در دیدار با هیأت اعزامی ارگ ریاستجمهوری برای بررسی وضعیت امنیتی، خواستار مبارزه جدی با عاملان سرقتهای مسلحانه شدهاند. عبدالصبور قانع، معین ارشد وزارت داخله میگوید که تاکتیک مبارزه با جرایم جنایی را با افزایش گزمههای نامتعارف یعنی مخفی تغییر دادهاند: «میثاق امنیتی هرات که قبلا منظور شده بود، تطبیق کامل آن با نقشدهی با مردم و بزرگان هرات و در راستای همکاری با پولیس عملی میشود.»
کامران علیزایی، رییس شورای ولایتی هرات در صحبت با روزنامه اطلاعات روز میگوید که سارقان مسلح بیاعتنا به پولیس دست به سرقت وسایط نقلیه و گوشیهای همراه هراتیان میزنند و این وضع به هیچ عنوان قابل قبول نیست: «هرچه زودتر باید به ناامنیهای شهر هرات پایان داده شود و سرقتهای مسلحانه در هرات زیاد است. در جلسه شورای نظامی هرات به معین ارشد وزارت داخله در میان گذاشتیم که ناامنیهای هرات باید هر چی زودتر مهار شود.»
این اظهارات در حالی مطرح میشود که بارها در سفر مقامهای ارشد از مرکز به هرات، وعده مبنی بر بهبود وضعیت امنیتی داده شده است، اما با گذشت زمان وعده ها عملی نشده است.
«شاهراهها امن میشود»
هرات – اسلام قلعه و هرات – تورغندی، دو شاهراه کلیدی در غرب افغانستان است. از طریق این دو شاهراه یک قسمت زیادی از کالاهای وارداتی کشورهای ایران و ترکمنستان به افغانستان وارد میشود. در این اواخر، آمار ناامنیها در مسیر این شاهراهها سیر صعودی به خود گرفته است.
عبدالصبور قانع، معین ارشد وزارت داخله اطمینان میدهد که بهزودی وضعیت امنیتی در شاهراهها بهبود پیدا خواهد کرد: «در تأمین امنیت شاهراههای هرات – اسلام قلعه و هرات – تورغندی، نقش مردم و سکتورهای امنیتی مشخص شده و با تطبیق این برنامه در این شاهراهها به گونهی کامل امنیت تأمین میشود.»
پیشتر سید عبدالوحید قتالی، والی هرات در جریان کنفرانس خبری گفته بود که گروه طالبان برای دسترسی به منابع مالی، در تلاش ایجاد گمرکهای موازی و ایستهای بازرسی در این ولایت هستند. او تأکید کرده بود که نیروهای دولتی به طالبان اجازه این کار را نخواهند داد.
در کنار ناامنیها در مسیر شاهراهها، گروه طالبان به دامنهی حملات شان در ولسوالیهای نزدیک به شهر هرات نیز افزودهاند. در این اواخر، شیندند، پشتونزرغون و ولسوالی غوریان گواه افزایش تحرکات طالبان بوده است.
در واکنش به افزایش تحرکات طالبان در هرات، مقامها در وزارت داخله میگویند که تحرکات اخیر گروه طالبان در هرات بررسی شده و برنامههای مشترک عملیاتی از سوی قول اردو، پولیس و امنیت ملی برای آماج قرار دادن طالبان منظور شده است.
آدمربایی چالش جدی سرمایهگذاری در هرات
در هرات موارد آدمربایی زیاد رخ میدهد و به همین خاطر، معین ارشد وزارت داخله میگوید که کمیته مشترک نهادهای امنیتی بهخاطر مبارزه با آدمربایی در هرات تعیین شدهاند، تا عاملان آدمربایی شناسایی و بازداشت شوند.
عبدالصبور قانع، معین ارشد وزارت داخله میگوید: «کسانی که مشکوک به دست داشتن در آدمربایی هستند، در دستگیری آنان اقدام جدی صورت میگیرد.» طی ماه سنبله و پس از ربوده شدن دو داکتر از سوی آدمربایان، جامعه طبی هرات در هرات دست به اعتراض زدند و حکومت را در مهار آدمربایی به کوتاهی متهم کردهاند.
هرات به قطب اقتصادی افغانستان مشهور است. هم اکنون شمار زیادی از تاجران و صنعتگران در این ولایت مصروف فعالیتهای اقتصادی هستند، اما آدمربایی جدیترین چالش در راستای سرمایهگذاری عنوان میشود.
احمد سعید عظیمیان، معاون اتاق تجارت و سرمایهگذاری هرات در صحبت با روزنامه اطلاعات روز، از حکومت میخواهد که با عوامل آدمربایی برخورد جدی کند: «آدمربایی چالش عمده برای سرمایهگذاری در هرات شمرده میشود. حکومت باید عاملان آدمربایی را شناسایی و بازداشت کند.»
آیا هرات امن میشود؟
با تداوم اصلاحات در ساختار نهادهای امنیتی، دفاعی و استخباراتی هرات، امیدواریها مبنی بر بهبود وضعیت امنیتی بیشتر از هر زمانی افزایش یافته است. عبدالرحیم صالحی، عضو شورای ولایتی هرات در صحبت با روزنامه اطلاعات روز، میگوید: «آمدن هیاتهای بلند رتبه از مرکز کشور باعث میشود که افراد ناتوان در صفوف نیروهای دولتی شناسایی و برکنار شوند. هم چنین بررسی از عملکرد نیروهای دولتی، باعث خواهد شد که افرادی که اندیشه فساد دارند، پای خود را از فساد پس بکشند.»
او تأکید دارد که مقامهای پولیس که به اتهام دست داشتن در فساد بازداشت شدهاند، پروندههای شان در سریعترین زمان ممکن به نهادهای عدلی و قضایی فرستاده شود.
کمبود تشکیلات پولیس در هرات، یکی از دلایل افزایش ناامنیها شمرده میشود. قادر کامل آگاه سیاسی در هرات به روزنامه اطلاعات روز میگوید که در کنار تقویت نیروهای امنیتی، کشفی و استخباراتی، باید تشکیلات این نیروها نیز افزایش پیدا کند: «نباید برای تأمین امنیت هرات کدام بیپروایی صورت بگیرد و ما از حکومت مرکزی و محلی میخواهیم که عوامل ناامنیهای هرات را شناسایی و مورد پیگرد قرار دهند.»