باشندگان نیمروز در جنوبغرب افغانستان در تقلای دسترسی به خدمات صحی معیاری هستند. مسئولان محلی می‌گویند در نزدیک به دو دهه‌ی گذشته کاری برای بهبود خدمات صحی در این ولایت صورت نگرفته است. شهروندان می‌گویند برای تداوی بیماری‌شان ناگزیرند به ولایت‌های هم‌جوار سفر کنند. بیماران هزینه‌های هنگفت برای سفر درمانی به ولایت‌های هرات، قندهار، کابل و یا کشورهای ایران، پاکستان و هند می‌پردازند.
صدیق چخانسوری، یکی از شهروندان نیمروز به روزنامه اطلاعات روز می‌گوید که یک کودک از بستگانش پس از اصابت مرمی تفنگ شکاری، زخمی شده بود و داکتران نیمروز قادر به درمانش نبوده‌اند: «مرمی تفنگ شکاری به چهره این کودک برخورد کرده بود و بخشی از گوشت چهره وی را برده بود و یک استخوانش هم شکسته بود. داکتران نیمروز کاری نمی‌توانستند و ما بیمار خود را به هرات فرستادیم.»
او می‌گوید که ظرفیت داکتران و امکانات صحی برای درمان بیماران در نیمروز در حدی پایین است که آنان به جز انتقال بیماران‌شان به ولایت‌های دیگر و کشورهای خارجی گزینه‌ای ندارند: «طی دو دهه اخیر حکومت توجه چندانی برای بهبود خدمات صحی در نیمروز نداشته و باید حکومت به وظایف خود عمل کند و سطح خدماترسانی را در این ولایت بلند ببرد.» به گفته‌ی او، بیشتر اقوام‌شان به‌دلیل جلوگیری از مرگ بستگان‌شان پول‌های هنگفت برای درمان بیماران‌شان مصرف می‌کنند.
بازمحمد ۴۵ ساله، یکی از باشندگان ولایت نیمروز است. او در صحبت با روزنامه اطلاعات روز می‌گوید که به‌دلیل عفونت دست دخترش مجبور شده که به قندهار برود و درمان کودکش را آن‌جا انجام دهد: «در نیمروز داکتران خیلی کم هستند و باید ما همیشه مریضان را به دیگر ولایت‌ها ببریم. برای تدوام طفل خود به قندهار رفتم و ۳۵ هزار افغانی مصرف شد و اگر داکتر خوب در نیمروز می‌بود، نیاز نبود که من قندهار بروم.»
استفاده از شفاخانه نسایی
مسئولان صحی نیمروز برای درمان بیماران از شفاخانه نسایی و ولادی ۳۰ بستر، به‌عنوان شفاخانه مرکزی استفاده می‌کنند و این به هیچ عنوان پاسخگوی نیازمندی باشندگان نیمروز نیست. عبدالقیوم خالقی، مدیر خدمات صحت عامه نیمروز می‌گوید که ظرفیت این شفاخانه تا ۵۰ بستر افزایش یافته است، اما همچنان کمبود متخصص صحی وجود دارد: «ما بهترین دستگاه‌ها را در شفاخانه ۵۰ بستر داریم، اما نفر نیست که این دستگاه‌ها را به کار بیندازد. در بخش نسایی ولادی برای کودکان ما دستگاه‌های خوبی داریم، اما متخصص نداریم.»
در همین حال نصیر هیبت، رییس صحت عامه نیمروز به روزنامه اطلاعات روز می‌گوید که هم اکنون شفاخانه ولایتی کنونی نیمروز قادر به درمان بیماران زیادی نیست و اتاق‌های این شفاخانه بسیار کوچک است. او می‌افزاید که این شفاخانه نیز باید به تجهیزات پیشرفته و متخصصان صحی مجهز شود، تا سطح خدماترسانی افزایش یابد.
مسئولان صحی نیمروز از وزارت صحت عامه می‌خواهند که در بخش افزایش داکتران و متخصصان صحی اقدام، کند تا جلو مرگ‌ومیر بیماران در این ولایت گرفته شود.
خدمات صحی خصوصی
آمار مسئولان صحی نیمروز نشان می‌دهد که هفت شفاخانه و درمانگاه خصوصی در شهر زرنج مرکز این ولایت فعالیت دارد و بیشتر مردم به‌جای خدمات صحی دولتی به این مراکز خصوصی مراجعه می‌کنند. بیشتر باشندگان نیمروز در جنوبغرب کشور در خطر شدید فقر زندگی کنند و پرداخت پول در قبال دریافت خدمات صحی برای‌شان دشوار و کمرشکن است.
مسعود حکیمی، عضو شورای ولایتی نیمروز به روزنامه اطلاعات روز می‌گوید که به‌دلیل فقر فزاینده برخی از بیماران قادر به دریافت خدمات صحی نیستند، چرا که سطح خدماترسانی صحی دولتی پایین و در عین حال، دریافت خدمات صحی خصوصی نیز دشوار و یا غیرممکن است.
تنها پنج بستر برای ولسوالی‌ها
دلارام، چخانسور، کنگ، چهاربرجک و خاشرود، پنج ولسوالی نیمروز است، اما مسئولان صحی می‌گویند که در این ولسوالی‌ها، تنها پنج بستر برای بازدید بیماران به گونه سرپایی فعال است.
عبدالقیوم خالقی، مدیر خدمات صحت عامه نیمروز می‌گوید: «در این مراکز صحی در ولسوالی‌ها تنها کودکان واکسین می‌شوند و بیماران سرپایی از سوی داکتران دیده می‌شوند و در بخش نسایی ولادی قابله وجود دارد.»
به گفته او، در قورقوری، مرکز ولسوالی خاشرود، شفاخانه ۲۰ بستر ساخته شده، اما عرضه خدمات در حد همان پنج بستر است: «کلینیک‌هایی که در روستاهای خاشرود باید ساخته می‌شد، به‌دلیل تهدیدات امنیتی و حضور طالبان در مرکز خاشرود ساخته شده است. وقتی کارمند صحی نباشد، تعمیر مرکز صحی به چه دردی می‌خورد؟ باید داکتران و متخصصان صحی در ولسوالی‌ها افزایش یابند.»
در همین حال، مسعود حکیمی، عضو شورای ولایتی نیمروز در صحبت با روزنامه اطلاعات روز می‌گوید که طی دو دهه‌ی اخیر هیچ کار بنیادی برای افزایش دسترسی مردم به خدمات صحی در این ولایت صورت نگرفته است.
او می‌افزاید که بارها کمبود خدمات صحی را به مقام های ارشد حکومت به‌شمول رییس‌جمهور در میان گذاشته، اما تغییرات مثبتی در بخش بهبود خدماترسانی صحی صورت نگرفته است.
شفاخانه ۱۰۰ بستری که ۸ سال ساخته نشد
قرارداد ساخت یک شفاخانه ۱۰۰ بستر به هزینه بیش از ۲۶۷ میلیون افغانی در ماه دلو سال ۹۲ میان وزارت صحت عامه با شرکت موسوم به «فولاد میلاد» در کابل به امضا رسید و در ماه ثور سال ۹۳ به ساخت شفاخانه آغاز کرد، اما برخلاف انتظارها کار این شفاخانه متوقف شد.
عبدالقیوم خالقی، مدیر خدمات صحت عامه نیمروز به روزنامه اطلاعات روز می‌گوید قرار بود که این شفاخانه در سه سال ساخته شود، اما کارش بیشتر از ۵۵ درصد پیشرفت نداشته است: «شفاخانه ۱۰۰ بستر در ۲۰ جریب زمین، در مرکز ولایت نیمروز، در چهار بلاک باید ساخته می‌شد، اما شرکت قراردادکننده، تنها دو بلاک یک‌منزله ساخته و دو بلاک دو منزله را نساخته است.»
او می‌افزاید که شرکت «فولاد میلاد» در حدود ۸۰ درصد پول قرارداد را گرفته است، اما فیصدی کار به اندازه دریافت این مقدار پول کم بوده است: «این شرکت با وجودی‌که تا ۸۰ درصد پول قرارداد را از بانک کشیده بود، بازهم تقاضای پول بیشتر از حکومت کرده بود، اما وقتی دولت گفت که به اندازه دریافت پول، ساخت شفاخانه ۱۰۰ بستر پیشرفت نداشته، این شرکت کار را متوقف کرد.»
به گفته‌ی او، شرکت «فولاد میلاد» بدون اطلاعات به حکومت کار ساخت شفاخانه ۱۰۰ بستر را متوقف کرده و حتا به درخواست ریاست صحت عامه نیمروز مبنی بر گزارش‌دهی از میزان پیشرفت کار و مقدار مصرف بودجه، پاسخ مثبت ارائه نکرده است.
خواستیم تا دیدگاه شرکت «فولاد میلاد» را در گزارش داشته باشیم، اما موفق به این کار نشدیم.
ادعای تبانی
مسعود حکیمی، عضو شورای ولایتی نیمروز در صحبت با روزنامه اطلاعات روز مدعی است که در گذشته بین شرکت «فولاد میلاد» و مسئولان محلی و صحی نیمروز برای دریافت پول بیشتر از فیصدی پیشرفت کار ساخت شفاخانه ۱۰۰ بستر تبانی صورت گرفته است: «شرکت فولاد میلاد ۴۰ درصد کار این شفاخانه را پیش برده، اما از ۸۰ درصد پول از حکومت گرفته. نوید مسئول این شرکت آدم زورمند است و نه زور رییس‌جمهور و نه هم زور وزیر و معینان وزارت صحت عامه به این فرد می‌رسد.»
به گفته‌ی او، در صورتی‌که اداره محلی و ریاست صحت عامه نیمروز، پیشرفت در کار ساخت این شفاخانه را تأیید نمی‌کردند، شرکت قراردادکننده قادر به دریافت پول نمی‌شد.
او تأکید می‌کند که باید عاملان این تبانی به نهادهای عدلی و قضایی جهت پی‌گرد معرفی شوند: «من بارها به رییس‌جمهور، وزیر صحت و دیگر مقام‌های صحی گفتم که باید روند توقف ساخت شفاخانه ۱۰۰ بستر پی‌گیری شود، اما متأسفانه هیچ کس کاری در این بخش انجام نداده است.»
اداره محلی نیمروز در این مورد با روزنامه اطلاعات روز حاضر به مصاحبه نشد. نصیر هیبت، رییس صحت عامه نیمروز در صحبت با روزنامه اطلاعات روز امیدوار است که با پایان کار ساخت شفاخانه ۱۰۰ بستر، حدود ۵۰ درصد مشکلات صحی در این ولایت بر طرف شود.
او می‌گوید بارها برای ساخت شفاخانه ۱۰۰ بستر دست به دادخواهی زده، اما کاری برای آغاز ساخت مجدد این شفاخانه صورت نگرفته است: «شرکت سازنده شفاخانه ۱۰۰ بستر مشکل داشته و در پیشرفت کار تأخیر داشته. امیدی است که ساخت این شفاخانه به بودجه سال ۱۴۰۰ گرفته شده و احتمالا این شفاخانه ساخته خواهد شد.»