یافتههای هیأت اعزامی مجلس نمایندگان برای بررسی اوضاع امنیتی ولایت هرات نشان میدهد که در این ولایت بهطور کل ۲۳۰ گروه در اخلال امنیت دست دارند و از این میان، ۶۳ گروه تروریستی فعال و خطرناک در این ولایت فعالیت دارند. به گفتهی اعضای هیأت، ترورها، آدمربایی و نابهسامانی در شاهراههای هرات زیر سر این گروهها هستند.
در گزارش هیأت آمده است که ۲۲ گروه «خطرناک» از سوی کشور ایران حمایت مالی و تسلیحاتی میشود. ادعایی که سفارت ایران در افغانستان در گفتوگو با اطلاعات روز «دروغ مطلق» میداند.
حدود دو هفته پیش (۱۵ جدی) هیأت مجلس نمایندگان به هرات رفته بود. عبدالستار حسینی، حمیدالله حنیف، حبیبالرحمان پدرام و کرامالدین رضازاده برای هفت روز اوضاع امنیتی این ولایت را بررسی کردهاند. بخش از یافتههای این هیأت در مورد ناکامی فرمانده پولیس هرات در تأمین امنیت این ولایت است.
عبدالستار حسینی، عضو مجلس نمایندگان در صحبت با روزنامه اطلاعات روز مدعی است که خطرناکترین گروهها در هرات از سوی ایران حمایت میشوند: «۲۲ گروه خطرناک در هرات از سوی ایران حمایت میشوند و این گروهها جزء خطرناکترین گروههایی هستند که در ترور، آدمربایی و نابهسامانیهای شاهراهها دامن میزنند.»
به گفتهی او، گروههای مورد حمایت ایران در شهر و ولسوالیهای هرات فعالیت دارند و خانوادههای آنان در ایران زندگی میکنند: «مهمات و تجهیزات از مسیرهای حسنآباد، دهانه ذوالفقار و بنیاد کمانه وارد افغانستان میشود. برخی از مسئولان هرات نیز باز از افغانستان مواد مخدر به ایران قاچاق میکنند.»
هیأت کمیسیون امور داخلی و امنیت ملی مجلس نمایندگان میگوید که اسناد کافی برای اثبات ادعایشان مبنی بر حمایت ایران از گروههای خطرناک را در نشست عمومی مجلس طی هفته آینده در میان میگذارند.
بربنیاد یافتههای این هیأت، یکی از اهداف ناامنیها و آدمرباییها، ایجاد رعب و وحشت در میان هراتیان است. مسألهای که سید وحید قتالی والی هرات بهتاریخ ۲۳ میزان در نشست با زرگران، صرافان و صنعتگران در مسجد جامع بزرگ هرات نیز به آن اذغان کرده بود.
دروغ مطلق
سفارت ایران در کابل اتهامات هیأت اعزامی مجلس نمایندگان به هرات در پیوند به همکاری این کشور را با گروههای مخّل امنیت رد میکند. این سفارت در پاسخ به پرسش خبرنگار روزنامه اطلاعات روز نوشته است: «سفارت جمهوری اسلامی ایران، گفتههای هیأت اعزامی کمیسیون امور داخلی و امنیت ملی مجلس نمایندگان به هرات را مطلقا تکذیب میکند.» سفارت ایران نوشته است:«ثبات پایدار در افغانستان بخش جداییناپذیر سیاست منطقهای ایران است.»
ایران به حمایت از گروه طالبان در غرب کشور متهم است. مقامهای ایرانی تماس با گروه طالبان را تأیید میکنند.
اتهام فساد بر فرمانده پولیس هرات
بخش از یافتههای این هیأت اعزامی در مورد کارکرد فرمانده پولیس هرات است. عبدالستار حسینی که ریاست این هیأت را به عهده دارد، مدعی است که یافتههایشان نشان میدهد فرمانده پولیس هرات در تأمین امنیت هرات نهتنها ناکام است که از منابع عایداتی هرات بهصورت غیرقانونی اخاذی میکند: «هفتهوار فرمانده پولیس هرات ۱۰ لک افغانی از دروازه میر داوود، از پولیسراه اسلامقلعه ۱۰ لک افغانی، از شاهراه ۱۰ لک افغانی، از دورازه تورغندی ۲ لک افغانی و از چکپاینت شیدایی هفته پنجاه هزار افغانی میگرفت.»
با تلاشهای زیاد اما فرمانده پولیس هرات به پرسشهای اطلاعات روز در مورد این ادعاها پاسخی نداد. اما طارق آرین، سخنگوی وزارت داخله کشور در صحبت با روزنامه اطلاعات روز از هیأت اعزامی مجلس نمایندگان خواست که اسنادشان را با این وزارت شریک کند: «هر نوع اسناد و شواهد که موجود باشد، رسما با وزارت داخله شریک بسازند»
مدتهاست که ناامنی در هرات اعتراض شهروندان این شهر را برانگیخته است. طی دو هفتهی اخیر چندین مرتبه هراتیان در واکنش به افزایش ناامنیها در مقابل ساختمان مقام ولایت دست به اعتراض زدهاند و خواستار برکناری فرمانده پولیس شدهاند.
همچنین فرمانده پولیس هرات در مصاحبه با یک رسانه محلی این ولایت مدعی شده است که تمام این اعتراضات براساس خواست کامران علیزایی، رییس شورای ولایتی این ولایت صورت گرفته است. او آقای علیزایی را متهم کرده بود که در کار پولیس مداخله میکند، اما وی این اتهامات را رد کرده است.
رسیدن ناامنی تا دروازههای شهر هرات
ناامنیها به دروازههای شهر هرات رسیده است. غوریان، یکی از نزدیکترین ولسوالیها به شهر هرات در ماه جاری چندین مرتبه شاهد حملات طالبان بوده است. گروه طالبان چندین مرتبه در بازار ولسوالی غوریان با نیروهای دولتی درگیر شدهاند. در ۱۸ ماه جدی، نقیبالله سلطانزی، فرمانده پولیس ولسوالی غوریان با سه سربازش در جنگ با طالبان کشته شد. همچنین در ۲۶ ماه جدی نیز ۱۲ نیروی خیزش مردمی در فاصله ۲۰۰ متری فرمانده پولیس غوریان از سوی طالبان جانشان را از دست دادند.
در کنار غوریان، ولسوالیها دیگر هرات نیز زیر تهدیدات امنیتی قرار دارد. شورای ولایتی هرات هشدار میدهد که افزایش ناامنیها در ولسوالیهای نزدیک به شهر هرات، خطر گسترش جنگ به سمت شهر را بیشتر از هر زمانی افزایش میدهد.
سردار بهادری، عضو شورای ولایتی هرات در صحبت با روزنامه اطلاعات روز، از حکومت محلی و مرکزی میخواهد که جلو تحرکات طالبان را بگیرند: «وضعیت امنیتی ولسوالی غوریان نگرانکننده است. حکومت باید توجه ویژه به هرات کند و هر نوع ناامنی در هرات باعث مشکلات زیاد اقتصادی برای مردم و حکومت میشود.»
سید وحید قتالی، والی هرات میپذیرد که تنها ۱۹۵ گروه تحت رهبری طالبان در شهر و ولسوالیهای هرات فعالیت دارند: «جنگ افغانستان توسط کشورهای خارجی حمایت میشود. ۱۱ شبکه تروریستی تنها در شهر هرات فعالیت دارند و ما توانستیم سه شبکه را نابود کنیم و ما ناامنیها را مهار میکنیم.»
هرات، میدان قدرتنمایی آدمربایان
آمار پولیس هرات نشان میدهد که از آغاز سال جاری تاکنون ۱۸ مورد آدمربایی در این ولایت به ثبت رسیده است. سلطان داوود، فرمانده پولیس هرات میگوید که پنج تن از این افراد توسط نیروهای امنیتی و ۱۰ تن دیگر با پرداخت پول از نزد آدمربایان رها شدهاند.
او میافزاید که هم اکنون نیز سه تن در نزد آدمربایان در هرات بهسر میبرند.
تداوم ناامنیها در هرات باعث شده است که طی سالجاری چندین مرتبه صرافان، زرگران، صنعتگران و داکتران هرات دست به اعتصاب کاری بزنند، اما بهنظر میرسد که این اعتراضات نیز باعث کاهش موارد آدمربایی نشده است. افزایش ناامنیها و مخصوصا آدمرباییها باعث فرار سرمایه از هرات شده است.