یافته‌های کمیسیون حقوق بشر افغانستان نشان می‌دهد که در سال ۲۰۲۰ میلادی بیشترین شمار تلفات افراد ملکی ناشی از انفجارها و ماین‌های کنارجاده‌ای بوده است. در نتیجه‌ی این انفجارها ۹۲۳ نفر کشته و یک‌هزار و ۶۴۹ نفر دیگر زخمی شده‌اند. براساس گزارش این نهاد، این افراد بر اثر انفجار ماین‌های کنارجاده‌ای، ماین‌های مقناطیسی و مواد منفجره‌ی تعبیه‌شده قربانی شده‌اند.
بر بنیاد گزارش سالانه کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان، استفاده از ماین‌های فشاری کنارجاده‌ای یا مقناطیسی از شیوه‌های جنگی مخالفان مسلح دولت افغانستان است که بر شمار تلفات ملکی افزوده است. این رقم «۳۰ درصد» کل تلفات افراد ملکی در سال ۲۰۲۰ میلادی را در بر می‌گیرد که در مقایسه با یک سال قبل از آن ۱۷ درصد کاهش را نشان می‌دهد. در سال ۲۰۱۹ شمار تلفات قربانیان بر اثر انفجار ماین‌های کنارجاده‌ای به سه‌هزار و ۱۳۶ نفر می‌رسید.
کمیسیون حقوق بشر افغانستان گفته است که در نتیجه‌ی استفاده از ماین‌ها و مواد منفجره، ترور و قتل‌های هدفمند، حملات راکتی، حملات پیچیده انتحاری، درگیری‌های زمینی و حملات هوایی شمار تلفات افراد ملکی افزایش یافته است.
یافته‌های کمیسیون حقوق بشر نشان می‌دهد که تلفات ملکی ناشی از ماین‌های مقناطیسی به حد بالایی رسیده است و بیشتر عاملان آن‌ها شناسایی نشده‌اند. این تاکتیک بیشتر در برابر منسوبان نیروهای دفاعی و امنیتی، مدافعان حقوق بشر، فعالان جامعه مدنی، کارمندان ملکی دولت، علمای دین و کارمندان رسانه‌ها و بزرگان قومی مورد استفاده قرار گرفته است.
در این گزارش آمده است که ترور و قتل‌های هدفمند نیز یکی از روش‌هایی است که توسط آن بیشتر کارکنان ملکی دولت، خبرنگاران، اعضای جامعه مدنی، علمای دینی، شخصیت‌های متنفذ و سرشناس، اعضای شورای ملی و مدافعان حقوق بشر را هدف قرار داده‌اند. با استفاده از این تاکتیک، دوهزار و ۲۵۰ نفر کشته و یک‌هزار و ۱۷۲ نفر دیگر زخمی شده‌اند. شمار تلفات ملکی که با این روش هدف قراگرفته‌اند، ۲۶ درصد رقم کل تلفات را شامل می‌شود.
یافته‌های این کمیسیون نشان می‌دهد که تلفات ملکی ناشی از ترور و قتل‌های هدفمند در سال ۲۰۲۰ میلادی در مقایسه به سال گذشته‌اش، ۱۶۹ درصد یعنی «سه‌برابر» افزایش یافته است. در ۲۰۱۹ میلادی شمار ترورها و قتل‌های هدفمند، ۸۳۴ نفر بوده است که در سال ۲۰۲۰ شمار قربانیان این تاکتیک به دوهزار و ۲۵۰ نفر می‌رسد که از این میان یک‌هزار و ۷۸ کشته و یک‌هزار و ۱۷۲ نفر زخمی شده‌اند.
در گزارش سالانه کمیسیون مستقل حقوق بشر آمده است که طی ۱۱ سال اخیر (از آغاز سال ۲۰۰۹ تا ختم ۲۰۲۰ میلادی) ۹۳ هزار و ۴۹۲ نفر از افراد ملکی به‌شمول زنان و کودکان کشته یا زخمی شده‌اند. از این میان ۳۱ هزار و ۴۲۵ نفر کشته و ۶۲ هزار و ۶۷ نفر دیگر زخمی شدند.
کاهش ۲۱ درصدی تلفات ملکی در سال ۲۰۲۰
براساس آمار کمیسیون مستقل حقوق بشر، در سال ۲۰۲۰ میلادی از میان هشت‌هزار و ۵۰۰ مورد تلفات ملکی، دوهزار و ۹۵۸ نفر جان باخته و پنج‌هزار و ۵۴۲ نفر دیگر زخمی شده‌اند. یافته‌های این کمیسیون نشان می‌دهد که در مقایسه با سال ۲۰۱۹ میلادی میزان تلفات ۲۱ درصد کاهش یافته است. شمار تلفات در سال ۲۰۱۹ میلادی به ده‌هزار و ۷۲ نفر می‌رسید.
براساس آمار این کمیسیون، در سال ۲۰۲۰ میلادی در میان هشت‌هزار و ۵۰۰ نفر از قربانیان، پنج‌هزار و ۵۳۹ نفر مرد و ۸۴۷ نفر آن‌ها زنان بوده‌‍اند. در این میان دوهزار و ۱۹ کودک نیز در شمار قربانیان رویدادها هستند. علاوه بر این هویت ۹۵ نفر از قربانیان تشخیص داده نشده است.
گزارش کمیسیون حقوق بشر افغانستان نشان می‌دهد که به‌طور میانگین در هر شبانه‌روز هشت نفر از افراد ملکی کشته و ۱۵ تن دیگر زخمی شده‌اند. بر مبنای یافته‌های این کمیسیون، در سال ۲۰۲۰ نسبت به سال ۲۰۱۹ میلادی شمار تلفات ملکی از میان زنان ۱۳ درصد کاهش را نشان می‌دهد به طوری که در ۲۰۲۰ میلادی، مجموع تلفات ملکی زنان به ۸۴۷ نفر می‌رسید اما در سال ۲۰۱۹ میلادی این رقم به ۹۷۴ نفر رسیده است.
کودکان نیز شامل تلفات ملکی هستند. در این گزارش آمده است که شمار قربانیان کودک نسبت به سال ۲۰۱۹ میلادی ۲۵ درصد کاهش یافته است. در سال ۲۰۲۰ میلادی، مجموع تلفات کودکان به ۲۰۱۹ نفر می‌رسید که شامل ۵۶۵ کشته و یک‌هزار و ۴۵۴ زخمی است اما این رقم در سال ۲۰۱۹ میلادی به دوهزار ۶۹۶ نفر می‌رسید که شامل ۴۴۵ کشته و دو هزار و ۲۵۱ زخمی بود. کمیسیون علت کاهش تلفات را رویکردهای نظامی در سال ۲۰۲۰ عنوان کرده است.
عاملان تلفات ملکی در سال ۲۰۲۰
بر بنیاد گزارش کمییسیون حقوق بشر در عملیات گروه‌های تروریستی کاهش به میان آمده است. در عملیات گروه طالبان ۴۰ درصد، در عملیات گروه داعش ۲۱ درصد، در عملیات حکومت و نیروهای خارجی مستقر در افغانستان ۱۶ درصد کاهش به میان آمده است.
گزارش سالانه کمیسیون مستقل حقوق بشر نشان می‌دهد که تلفات افراد ملکی ناشی از حملات گروه طالبان، نزدیک به ۴۰ درصد کاهش یافته است. مسئولان این کمیسیون بر این باورند که علت این کاهش عدم انجام حملات انتحاری و حملات پیچیده در شهرهای بزرگ بوده است.
شمار تلفات ملکی در سال ۲۰۲۰ که بر اثر حملات گروه طالبان قربانی شده‌اند به چهارهزار و ۵۶۷ نفر می‌رسد. این در حالی است که شمار تلفات در سال ۲۰۱۹ میلادی به هفت‌هزار و ۷۲۷ نفر می‌رسید. یافته‌های کمیسیون حقوق بشر نشان می‌دهد که تلفات ملکی از سوی گروه داعش نیز در سال ۲۰۲۰ کاهش یافته است. در سال گذشته شمار قربانیان در نتیجه‌ی حملات این گروه به ۴۰۳ نفر می‌رسد که در مقایسه با سال ۲۰۱۹ (۵۱۵ نفر کشته و زخمی) ۲۱ درصد کاهش را نشان می‌دهد.
به نقل گزارش کمیسیون حقوق بشر تلفات افراد ملکی ناشی از حملات نیروهای حکومتی و حامیان جهانی دولت افغانستان، ۱۶ درصد کاهش یافته است. گزارش این کمیسیون نشان می‌دهد که در سال ۲۰۱۹ میلادی یک‌هزار و ۴۹۰ تن از افراد ملکی کشته و یا زخمی شده بود، درحالی‌که رقم تلفات ملکی از سوی این نیروها در سال ۲۰۲۰ به یک‌هزار و ۲۴۹ نفر کشته و یا زخمی شدند.
افزایش ۱۱۷ درصدی عاملان ناشناس در قتل‌های هدفمند
تلفات افراد ملکی توسط عاملان نامعلوم در سال ۲۰۲۰ یک‌صد و ۱۷ درصد افزایش یافته است. هیچ گروهی در زمینه این رویدادها مسئولیت را به عهده نگرفته است. کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان نشان می‌دهد که از مجموع تلفات افراد ملکی در سال ۲۰۲۰، ۵۳ درصد توسط طالبان، ۱۵ درصد توسط نیروهای حکومتی و حامیان بین‌المللی و پنج درصد دیگر توسط گروه داعش صورت گرفته است. این در حالی است که عاملان ۲۵ درصد تلفات دیگر نامعلوم است. به عبارت دیگر در برابر دوهزار و ۱۰۷ نفر از قربانیان ملکی که شامل ۸۵۷ نفر کشته و یک‌هزار و ۲۵۰ نفر زخمی، هیچ گروه و یا فردی مسئولیت آن را به عهده نگرفته است و این کمیسیون نیز نتوانسته عاملان آن را شناسایی کند.
در جریان سال ۲۰۲۰ یکی از عواملی که سبب افزایش تلفات ملکی شده است راکت‌پراکنی بوده است. یافته‌های کمیسیون مستقل حقوق بشر نشان می‌دهد که در سال ۲۰۲۰ میلادی، یک‌هزار و ۳۱۲ نفر از افراد ملکی بر اثر حملات راکتی قربانی شده‌اند. این ارقام کاهش ۲۸ درصدی را نسبت به سال گذشته میلادی نشان می‌دهد. تلفات افراد ملکی ناشی از حملات راکتی در سال ۲۰۲۰، ۱۵ درصد کل تلفات افراد ملکی را تشکیل می‌دهد که در این میان قربانیان زنان و کودکان نیز شامل‌اند.
دو درصد تلفات ملکی بر اثر راکت‌پراکنی‌های نیروهای پاکستانی در ولایت‌های کنر، خوست، پکتیا و قندهار بوده است که منجر به قربانی‌شدن یک‌صد و ۷۴ نفر از مردم ملکی شده است.
همچنان در گزارش سالانه این کمیسیون آمده است که شمار تلفات ملکی که از سوی نیروهای حکومتی و حامیان بین‌المللی دولت افغانستان به وقوع پیوسته به یک‌هزار و ۲۴۹ نفر می‌رسد که از این میان ۳۸۶ نفر آن‌ها کشته و ۸۶۳ تن دیگر زخمی شده‌اند. با امضای توافق‌نامه‌ی صلح میان امریکا و طالبان در ۲۹ فبروری سال گذشته، امیدواری‌ها از برقراری آتش‌بس و کاهش خشونت‌ها در میان شهروندان کشور افزایش یافته بود، اما با افزایش ترورهای هدفمند و ماین‌گذاری‌های کنارجاده‌ای آن‌ها از حکومت می‌خواهند تا برای ختم جنگ تلاش کنند.