طالبان روز شنبه همکاری با ایالات متحده برای مهار گروههای افراطی در افغانستان را رد کردند و موضع سازشناپذیرانهای را در قبال یکی از موضوعات کلیدی پیش از اولین مذاکرات مستقیم بین دشمنان سابق، اعلام کردند.
مقامات ارشد طالبان و نمایندگان ایالات متحده شنبه و یکشنبه در دوحه، پایتخت قطر خلیجفارس دیدار خواهند کرد. مقامات هر دو طرف گفتهاند که موضوعات شامل مهار گروههای افراطی و تخلیه اتباع خارجی و افغانها از کشور است. طالبان انعطافپذیری خود را در مورد تخلیه اعلام کردهاند. ایالات متحده تصریح کرده است که مذاکرات مقدمهای برای به رسمیت شناخته شدن نیست.
سهیل شاهین، سخنگوی سیاسی طالبان به آسوشیتدپرس گفت که هیچگونه همکاری با واشنگتن در پی ادامه فعالیت گروه داعش در افغانستان وجود نخواهد داشت. داعش مسئولیت تعدادی از حملات را بر عهده گرفته است، از جمله انفجار انتحاری که در آن دهها مسلمان شیعه هنگام نماز در مسجدی کشته و بیشتر از آن نفر زخمی شدند.
شاهین در پاسخ به این سوال که آیا طالبان با ایالات متحده برای مهار گروههای وابسته به داعش همکاری خواهند کرد، گفت: «ما میتوانیم بهطور مستقل با داعش مقابله کنیم.»
داعش از زمان ظهور در شرق افغانستان در سال ۲۰۱۴ حملات بیامان را بر مسلمانان شیعه این کشور انجام داده و بزرگترین تهدید برای ایالات متحده نیز محسوب میشود.
این مذاکرات همچنین در پی دو روز مذاکرات دشوار بین مقامات پاکستانی و وندی شرمن، معاون وزیر خارجه امریکا در اسلام آباد صورت میگیرد. محور این مذاکرات نیز افغانستان بود. مقامات پاکستانی از ایالات متحده خواستند با حاکمان جدید افغانستان همکاری کرده و میلیاردها دالر از منابع بینالمللی را برای جلوگیری از بحران اقتصادی آزاد کند.
پاکستان همچنین پیامی برای طالبان داشت و از آنها میخواست که فراگیرتر شده و به حقوق بشر و اقلیتهای قومی و مذهبی آن توجه کنند.
روحانیون شیعه افغانستان پس از حمله روز جمعه به حاکمان طالبان اعتراض کردند و خواستار حفاظت بیشتر از مساجد شیعیان شدند. داعش مسئولیت این حمله را بر عهده گرفت و عامل این حمله را مسلمان اویغور معرفی کرد. آنها ادعا کردهاند که این حمله شیعیان و طالبان را بهدلیل تمایل آنها برای اخراج اویغورها برای برآوردن خواستههای چین، هدف قرار داده است. این مرگبارترین حمله از زمان خروج نیروهای خارجی از افغانستان در پایان ماه آگست بود.
مایکل کوگلمن، معاون برنامه آسیا در مرکز ویلسون مستقر در امریکا، گفت که حمله روز جمعه میتواند منادی خشونت بیشتر باشد. بیشتر شبهنظامیان اویغور متعلق به جنبش اسلامی ترکستان شرقی هستند که دهههاست در مناطق مرزی پاکستان و افغانستان پناهگاهی امن یافتهاند.
وی در پی این حمله در تویتر نوشت: «اگر ادعای (داعش) درست باشد، نگرانی چین در مورد تروریسم در (افغانستان)، که طالبان ادعا میکند آنها را پذیرفته است، افزایش مییابد.»
هم افغانستان و هم پاکستان خواهان منافع اقتصادی پیشبینیشده از پروژه ابتکاری چند میلیاردی کمربند و جاده چین هستند که پکن را به آسیای مرکزی و جنوبی متصل میکند. آنها مایل بودهاند که آزار و شکنجه چین بر جمعیت مسلمان اویغور را نادیده بگیرند. ذبیحالله مجاهد، سخنگوی طالبان ماه گذشته پروژه چین را مهمترین اقدام اقتصادی منطقه خواند.
یک مقام امریکایی گفت که در جریان مذاکرات دوحه، مقامات امریکایی همچنین به دنبال این هستند که رهبران طالبان را متعهد کنند که به امریکاییها و دیگر اتباع خارجی و افغانهایی که زمانی برای ارتش یا دولت امریکا و دیگر متحدان افغان کار میکردند، اجازه دهد افغانستان را ترک کنند.
این مقام به شرط ناشناس ماندن صحبت کرد زیرا آنها مجاز به صحبت در مورد جلسات نبودند.
دولت بایدن سؤالات و شکایاتی را در مورد کندی روند خروج امریکا از افغانستان تحت کنترل طالبان پس از خروج امریکا مطرح کرده است.