حذف واژهی فارسی «دانشگاه» از لوحهی دانشگاه بلخ با واکنشهای گسترده مواجه شده است. شماری از روزنامهنگاران، فرهنگیان، استادان دانشگاه، دانشجویان و دیگر کاربران شبکههای اجتماعی فیسبوک و تویتر به آن واکنش نشان دادهاند.
ایوب آروین، روزنامهنگار حذف واژهی «دانشگاه» از لوحهی دانشگاه بلخ را «فارسیزدایی» دانسته و برخی دیگر آنرا «عصبیت آشکار قومی زیر پرچم طالبان» و «تحمیل هویت» در دیار مولانا عنوان کردهاند.
علی سجاد مولایی در تویتر خود نوشته است که اگر عاملان حذف واژهی «دانشگاه» از لوحهی دانشگاه بلخ فکر میکنند که میتوانند با این عملکردشان زبان فارسی را محو یا حذف کنند، «سخت در اشتباه» هستند. بهگفتهی او، ۵۷ سال است که تلاشهای پیوسته بهخاطر حذف زبان فارسی جریان دارد، اما موفق نشده و پس از این هم موفق نخواهد شد.
مجیب مهرداد، شاعر و روزنامهنگار در یک یادداشت در صفحهی فیسبوک خود نوشته است که حذف واژهی فارسی دانشگاه از لوحهی دانشگاه بلخ، «سیاستهای طالب را با سیاستهای ناسیونالیستهای تنگنظر دورهی جمهوریت و تاریخ ریشهدار ستم فرهنگی در وطن» پیوند میزند و این برداشت را که طالب صرف یک نیروی ایدیولوژیک است، باطل میکند.
آقای مهرداد همچنین نوشته است: «فارسیستیزی که عبارت (مصطلحات ملی) مندرج ماده شانزدهم قانون اساسی گذشته، تنها یکی از مظاهر آن بود، همزمان مجاهد و طالب و خلقی و جمهوریخواه یک گروه قومی را در صف واحد قرار میدهد.»
نورآغا شریفی، از استادان دانشگاه بلخ نیز در یک یادداشت فیسبوکی نوشته است که طالبان پس از حذف نوروز از تقویم کشور، اکنون واژهی دانشگاه را نیز از لوحهی دانشگاه بلخ حذف و واژهی پوهنتون را جاگزین کردهاند.
شریفی نوشته است: «این یعنی با سیطرهی افغانیت و فاشیزم قومی، طبقهبندی و درجهبندی زبانها، قومها و ولایتهای کشور، میخواهند اعتماد به نفس سایر شهروندان را از بین برده و به زبان آشکارتر، میخواهند بر ما باداری کنند.»
کاربر دیگری در تویتر نوشته است: «ستیز علیه ارزشهای تمدنی پارسی زبانها در افغانستان از سده ۱۹ شروع گردید و تا هنوز ادامه دارد. دیروز انکار نوروز و امروز برداشتن واژه «دانشگاه» از تابلو/لوحهی دانشگاه بلخ، دقیقاً جاییکه مهد زبان پارسی است. یعنی در خانهی مولانا زبانش را نابود میکنند. این یعنی فاشیسم.»
این درحالی است که در تصاویری که از جریان نصب لوحهی جدید ورودی دانشگاه بلخ در رسانههای اجتماعی منتشر شده، دیده میشود که طالبان در دو طرف لوحه هم به جای پشتو و هم به جای فارسی، از واژهی پشتوی «پوهنتون» کار گرفتهاند. در قسمت پایینی همین لوحه به انگلیسی نیز نوشته شده است «Balkh University».
در لوحهی قبلی دانشگاه بلخ در سمت راست آن «دانشگاه بلخ» و در سمت چپ آن «د بلخ پوهنتون» و در قسمت زیر آن «Balkh University» نوشته شده بود.
۱۴ سال پیش نیز بر سر درج واژهی «دانشگاه» و «پوهنتون» در لوحهی دانشگاه بلخ جنجال صورت گرفته بود. در آن زمان فیصله شده بود که «دانشگاه و پوهنتون» هر دو در لوحه درج شود.