بادام از جمله میوه‌های خشک در کشور محسوب می‌شود. این محصول سالانه به کشورهای خارجی صادر و از شهرت جهانی برخوردار است.
باغداران در ولایت قندوز همه‌ساله از محصولات بادام در این ولایت مفاد خوبی بدست می‌آورند.
هرچند طی سال‌های گذشته باغداران به‌خاطر مشکلات ناامنی و جنگ نمی‌توانستند به راحتی بادام‌های‌شان را جمع‌آوری و به مرکز بیاورند، اما امسال در این باره مشکلی ندارند.
مسئولان ریاست زراعت، آبیاری و مالداری ولایت قندوز می‌گویند که امسال حاصلات بادام نسبت به سال گذشته ۳۰ درصد افزایش یافته است.
آنان می‌افزایند که برای باغداران ادویه‌های باکیفیت و پمپ‌های دواپاشی را به‌خاطر از بین بردن ویروس‌ها توزیع کرده‌اند.
عبدالغفار صدیقی، سرپرست ریاست زراعت طالبان در قندوز دلیل افزایش حاصلات بادام در این ولایت را اصلاح‌سازی باغ‌ها، توزیع نهال‌های اصلاح‌شده و دارو‌های ضد امراض برای باغداران و آبوهوای مساعد عنوان می‌کند.
به گفته‌ی وی، آنان در سال گذشته نهال‌های اصلاح‌شده‌ی بادام را برای شماری زیادی از باغداران توزیع کرده و در آینده نیز تصمیم دارند نهال‌های اصلاح‌شده و مثمر را توزیع کنند.
آقای صدیقی می‌گوید سال گذشته شش هزار و ۵۸۰ هکتار زمین بادام کشت شده بود که از آن شش هزار و ۵۱۱ تُن بادام جمع‌آوری شده بود.
به گفته‌ی وی، امسال از همان ساحات در حدود هشت هزار و ۴۶۵ تن بادام تخمین زده شده است که نسبت به سال گذشته ۳۰ درصد افزایش را نشان می‌دهد.
باغداران در ولایت قندوز نیز امسال از افزایش محصولات بادام در باغ‌های‌شان ابراز خوشبینی می‌کنند.
زین‌الدین، یک تن از باغداران قندوز که به‌‌تازگی حاصلات بادام باغ‌هایش را جمع‌آوری و برای فروش به بزرگ‌ترین مارکت فروشات بادام این ولایت آورده است می‌گوید امسال بازار خوبی برای فروشات این محصول وجود ندارد.
به گفته‌ی این باغدار قندوزی، در صورتی که تاجران این محصول را خریداری و به بیرون انتقال دهند بازار آن‌ها رونق خواهد یافت.
زین‌الدین علت افزایش بادام امسال را دواپاشی درختان بادام، آبیاری منظم و استفاده از کود کیمیاوی در باغ و همچنان آبوهوای مناسب عنوان می‌کند.
شیرمحمد، باشنده ولسوالی امام‌صاحب ولایت قندوز است و می‌گوید حاصلات بادام امسال نسبت به سال پار افزایش چشم‌گیری یافته است.
وی می‌افزاید دلیل این‌که او و سایر باغداران حاصلات خوبی بدست آورده‌اند استفاده از نهال‌های اصلاح‌شده است که قبلا از سوی ریاست زراعت برای آن‌ها توزیع شده بود.
او می‌افزاید در صورتی که باغداران درختان شان را توسط پمپ‌ها دواپاشی نمایند، ویروس‌ها از بین رفته و حاصلات بی‌نقض به‌بار خواهد آمد.
نبود بازار مناسب و کاهش صادرات بادام قندوز
شماری از باغداران در قندوز از نبود بازار، مارکت مناسب برای فروشات و همچنان عدم صادرات این محصول به خارج از کشور ابراز نگرانی می‌کنند.
محمدامین، از دیگر باغداران قندوز است و می‌گوید که امسال از باغ‌هایش حاصلات خوبی بدست آورده است.
او از مسئولان می‌خواهد در قسمت بازاریابی و فروشات آن‌ها را همکاری کنند تا بهایی بادام بهتر شده و به خارج صادر گردد.
وی می‌افزاید که ۱۰ نوع بادام از باغ‌هایش جمع‌آوری کرده و برای فروش به شهر آورده است. او بهترین بادام در این میان را بادام «ستاربایی» عنوان می‌کند.
سید حبیب، از فروشندگان بادام در ولایت قندوز است. او نیز از افزایش حاصلات بادام امسال سخن می‌زند و می‌گوید که در گذشته بنابر ناامنی‌ها و درگیری‌ها نمی‌توانستند از ولسوالی‌ها بادام خریداری کنند.
به گفته‌ی او، بادامی که در مارکت بیشترین خرید را دارد بادام ستاربایی یا کاغذی است و به‌دلیل صادرات آن به هند علاقه‌مند زیاد دارد.
وی می‌افزاید که یک سیر بادام اعلی ستاربایی در بازار از چهارونیم هزار تا پنج هزار افغانی به فروش می‌رسد.
به گفته‌ی وی، بازار فروشات وجود ندارد و از مسئولان حکومت سرپرست طالبان می‌خواهد تا بازار مناسب را برای آن‌ها ایجاد نمایند. او همچنان از مسئولان و تاجران می‌خواهد مارکت آزاد را ایجاد کنند تا تاجران دیگر ولایات نیز وارد آن شده و بادام خریداری کنند.
محمدامیر و عین‌الله، دو تن از فروشندگان بادام در ولایت قندوز می‌گویند حاصلات امسال بادام نسبت به گذشته‌ها بهتر است اما بازار مناسب ندارند و از این رو بهای بادام امسال پایین است.
به گفته‌ی آنان، بهای یک سیر بادام در این ولایت از یک هزار و ۲۰۰ افغانی شروع تا پنج هزار افغانی به فروش می‌رسد.
این فروشندگان از مسئولان می‌خواهند که به‌خاطر بهتر شدن محصولات بادام باید ادویه‌های لازم در اختیار آن‌ها قرار دهند.
حاجی میراحمد، از دیگر باغداران در قندوز می‌گوید بادام امسال نسبت به سال پار افزایش ۷۰ درصدی دارد. به گفته‌ی وی، ریاست زراعت اما برای آن‌ها در امر بازاریابی و مارکت مناسب هیچ کاری انجام نداده است.
او می‌افزاید، در صورتی که مارکت مناسب برای فروشات نداشته باشند آنان از این حیث متضرر می‌شوند و دیگر علاقه‌ای به باغداری برای‌شان نخواهند ماند.
سرای بادام، یگانه مارکت فروشات بادام در ولایت قندوز. عکس: ارسالی به روزنامه اطلاعات روز
دیدگاه تاجران و کارشناسان
عبدالواسع فیضی، از کارشناسان امور اقتصادی در قندوز می‌گوید، به‌خاطر ایجاد یک بازار مناسب و همچنان مارکت وسیع فروشات، باید باغداران یک انجمن ایجاد نمایند. به گفته‌ی وی، پس از ایجاد انجمن آنان می‌توانند با تاجران، سرمایه‌داران، مسئولان زراعت و صنعت و تجارت وارد گفت‌وگو شده و برای حل چالش‌های‌شان راه حل پیدا کنند.
حاجی عبدالقیوم، یک تن از تاجران میوه خشک در کشور می‌گوید که پس از تحولات و سقوط حکومت آنان در بخش صادرات میوه خشک، مخصوصا بادام و پسته با چالش‌هایی از سوی کشور پاکستان روبه‌رو شده‌اند.
او می‌افزاید که گاهی اموال آن‌ها برای مدت طولانی در بنادر باقی می‌ماند و اجازه‌ی ورود به پاکستان و از آن‌جا به کشور هند برای‌شان داده نمی‌شود.
او از مسئولان وزارت تجارت طالبان می‌خواهد که در این قسمت با مسئولان پاکستانی گفت‌وگو کنند تا این مشکلات تاجران از بین برود.
غلام‌علی عیدی‌زاده، رئیس صنعت و تجارت طالبان برای قندوز می‌گوید بعد از تحولات اخیر در کشور محصولات میوه خشک به‌شمول بادام صادرات داشته‌اند، هرچند در قسمت صادرات با یک سلسه چالش‌ها در بنادر پاکستان مواجه هستند.
او می‌افزاید بادام کاغذی از طریق بنادر پاکستان به کشور هند صادر می‌شود و بادام سنگی هم به خود پاکستان صادر می‌شود.
وی تأکید می‌ورزد که آنان در هماهنگی با تاجران تلاش می‌کنند تا به‌گونه‌ی گسترده بادام را به کشورهای هند و پاکستان صادر نمایند.
مسئولان ریاست زراعت قندوز می‌گویند هرچند یک مارکت فروشات به سطح قندوز به‌نام سرای بادام در این ولایت وجود دارد اما تأکید می‌ورزند که برای ایجاد یک مارکت وسیع فروشات بادام در این ولایت در حال هماهنگی با تاجران هستند.
قندوز در شمال‌شرق کشور از ولایت‌های زراعتی محسوب می‌شود که با داشتن آبوهوای مناسب، باغداری در آن رشد چشم‌گیری دارد. بادام در این ولایت انواع زیادی دارد که مشهورترین آن ستاربایی، قنبری، قهاربایی، مروجی و واحدی است. ولسوالی‌های چهاردره، قلعه‌زال و امام‌صاحب از تولیدکنندگان بادام قندوز به‌شمار می‌روند.