نتایج یک نظرسنجی
منبع: وبسایت رسمی انستیتوت تحقیقات استراتژیک روسیه (РИСИ)
نویسنده: لئون چِرمِنُویچ آبایُف، دکترای علوم تکنولوژیک
مهدی زرتشت
بخش دوم
نمودار ذیل ارزیابی کارشناسان از اهمیت قدرتهای جهانی و منطقهای در ارتباط به تأثیرگذاری آنها بر روند درون افغانی وضعیت افغانستان پس از سال 2014:
باید توجه داشت که توافق نظر از سوی کارشناسان در ارتباط به این موضوع، بهمراتب بالاتر از قبل بود. بهخصوص اینکه این مسئله مربوط میشود به رهبری کشورهایی چون ایالات متحده و پاکستان. کارشناسان در نظر به اتفاق آرا بر این نکته تأکید کردند که این دو حکومت روی سیر حوادث و اتفاقات احتمالی در افغانستان پس از سال 2014، تأثیر خود را خواهند داشت. اهمیت سایر «بازیگران» (چین، روسیه، هند و ایران) با نگاه واقعبینانهتر، متوسط خواهد بود.
در نکته نظرات یکی از کارشناسان این کنفرانس، اشاره رفت که «لازم است تأثیر احتمالی اتحادیهی اروپا و همچنین تأثیر حداقلی کشورهای عضو ناتو را نیز در نظر گرفت که در حال حاضر در افغانستان حضور دارند.»
یکی از جدیترین مشکلات در ارتباط به مسئلهی افغانستان، مشکل مواد مخدر است. و به این خاطر، ارزیابی و چشمانداز کارشناسان برای نابودی کشت و تولید مواد مخدر یا کاهش آن بهصورت قابل توجه، آنهم پس از خروج نیروهای ائتلاف از این کشور، مهم به نظر میرسد.
متأسفانه، پاسخ و برآورد کارشناسان در ارتباط به این مهم، زیاد خوشحال کننده نیست. (نمودار 3)
هیچ یک از کارشناسان چشمانداز خیلی مثبت از ریشهکن کردن مواد مخدر ارائه نکرد و در این ارتباط، تنها 12 درصد از پاسخ دهندگان (کارشناسان) نظرشان «بالا» یا «متوسط» بود. با این حال، 35 درصد از کارشناسان ارزیابیشان از ریشهکن کردن مواد مخدر یا محدود کردن آن «پایین» و 53 درصد از ارزیابیها، «خیلی پایین» بود.
مشخصههای نظرات کارشناسان در ارتباط به این موضوع: «از 153 هزار هکتار زمین برای تولید مواد مخدر (محصولات) برنامهریزی شده است که 10 هکتار آن از بین برده شود، این چه درصدی است؟ در مقابل درصدی زمینهای تولید تریاک، این درصدی ناچیز معادل 0،065 درصد میشود»، «محصولات تریاک حقیقتاً نابود نمیشود، تا زمانی که نیروهای نظامی ایالات متحده و ناتو در افغانستان حضور داشته باشند! علاوتاً، در حال حاضر زمینهای تولید تریاک تخریب نمیشوند، مگر اینکه طالبان به قدرت برگردند!»
بنابراین، به نظر کارشناسان حوزهی اجتماعی، در حال حاضر برای کاهش خطرات تولید مخواد مخدر در افغانستان، امیدی به چشم نمیخورد. همانطور که در سالهای اخیر روابط بین ایالات متحده و پاکستان تنشآلود شد، خروج فوری نیروهای ناتو (و بهطور کلی نیروهای آیساف) از افغانستان تا پایان سال 2014، نیز تا حدی مرتبط با این مسئله است. به این خاطر، کارشناسان علاقمند اند که خروج این نیروهای را از راههای مختلف ارزیابی کنند.
اتحاد نظر کارشناسان در این مورد، بسیار ناچیز بود، با این حال، به اعتقاد ما، این نکته کاملاً قابل درک است. مطابق نظر یکی از کارشناسان، «همهی راههای موصلاتی (از مسیر پاکستان، از مسیر آسیای مرکزی و قفقاز، از مسیر آسیای مرکزی و روسیه) قابل کار خواهد بود. با این حال، تعیین اولویت برای انتخاب مسیر، در حال حاضر دشوار است. همهچیز به چگونگی اوضاع، نحوهی کار و محیط عملیاتی بستگی دارد». دقیقاً بر همین اساس، ارزیابی گروه کارشناسان کاملاً رضایتبخش بود.