با تسلط دوبارهی طالبان پس از بیست سال، بار دیگر برای زنان افغانستان بهخصوص در شهر کابل محدویتهای زیادی کاری، تعلیمی و تحصیلی وضع گردیده است. از جمله شماری زیادی از زنان شاغل در باغ شهرآرای کابل که مشغول تهیه محصولات و فرآوردههای صنایع دستی از جمله لباسهای افغانی، لبنیات، میوه خشک و مواد غذایی بودند، حالا با بستهشدن درب این باغ شغلهایشان را از دست دادهاند. همزمان با بستهشدن درب باغ، دکانهای زنان شاغلِ در آن نیز بسته شدهاند. این زنان پس از بستهشدن باغ و دکانهایشان وظایف شان را از دست دادهاند.
فرشته هاشمی، رییس شرکت صنایع دستی هاشمی و رییس شبکهی ملی زنان افغانستان میگوید مدت هشت سال میشود که در باغ شهرآرای کابل مشغول کار در بخش تولید و فروش صنایع دستی است. بهگفتهی وی، ۳۵ دکان در بخشهای تولید صنایع دستی، تهیه آچار، ترشی و دیگر بخشها فعالیت میکردند. همچنان شماری دیگری از زنان در بخشهای رستورانتداری از جمله آمادهسازی منتو و آشک و بولانیپزی مصروف فعالیت بودند. او همچنان اضافه میکند که با بستهشدن درب باغ شهرآرای کابل اکثریت این زنان شغلهایشان را از دست دادهاند. این زنان که اغلب نانآور فامیلهای خود بودند، با بسته شدن دکانهایشان از سوی مسئولان طالبان از سرنوشت شان هیچ اطلاعی در دست نیست.
فوزیه، یک تن دیگر از زنان شاغل که مصروف تهیه آچار، ترشی و چتنی در این باغ است، میگوید که مسئولیت خرج و مصارف خانوادهی پنج نفریاش را بر دوش میکشد. فوزیه ۳۵ ساله که ده سال میشود شوهرش را از دست داده، علاوه بر مسئولیت پنج فرزند قدونیمقد، زحمات و رنج پدر و مادر کهنسال شوهرش را نیز عهدهدار است. او تنها نانآور خانوادهی خود است. با بستهشدن دکانش در باغ شهرآرای کابل، کار و شغلاش به مشکل مواجه شده و حتا رو به سقوط است. او نگران است که چطور بتواند از پس مسئولیت خانوادهی پنج نفریاش برآید.
نصیره زازی، در باغ شهرآرای کابل مصروف تهیه و فروش لباسهای گند افغانی است. او میگوید: «از زمان سقوط کابل به بعد و با بستهشدن درب باغ، کار و فعالیتاش به مشکل مواجه شده است.» او همچنان میافزاید: «صنف دوازدهم را تازه تمام کردهام. پدر ندارم. خرج و مخارج خود و خانوادهام را که شامل چهار خواهر ۱۶ ساله، ۱۲ ساله و هشتساله میشود به عهده دارم. تنها عایدی که دارم همین دکان است که با بسته شدن درب باغ زنانه فروشات خود را از دست دادهام و نمیتوانم خرج و مصارف خود و خانوادهی خود را برآورده کنم.»
زبیده الکوزی، یکی دیگر از زنان شاغل که مدت ۳۵ سال میشود مشغول فعالیت در بخش خیاطی و تولید صنایع دستی است، میگوید: «شوهرم که قبلا موتر باربری داشت، در یک حادثهی ترافیکی از ناحیه کمر آسیب دید و فعلا نمیتواند کار کند. من نانآور فامیل هستم.» در دکان زیبده ۲۵ نفر شاگرد مصروف کار است. بهگفتهی او، قبل از سقوط نظام ۱۵ نفر شاگرد داشته است. حالا بهخاطر اینکه دخترها از درس بازماندهاند، تعداد شاگردانش را افزایش داده است تا کمکی حداقلی برای آنان انجام داده باشد.
افزون براین، همچنان شماری زیادی از زنان مانند خانم هاشمی، خانم فوزیه و خانم الکوزی که در باغ شهرآرای کابل مصروف کار تهیه و فروش اجناس و محصولات صنایع دستی بودهاند، وظایف شان را از دست دادهاند. بهگفتهی زنان شاغل در این باغ، درب باغ بهروی تمامی زنان اعم از آنانیکه مصروف کار و فعالیت بودند و هم آن عده از زنانی که بهخاطر تفریح و میله میآمدند، بسته شده است.
زنان شاغلی که شغلهایشان را از دست دادهاند یا دچار کاهش درآمدهای اقتصادی شدهاند، از مسئولان طالبان میخواهند که درب باغ شهرآرای کابل را دوباره بهرویشان بگشایند تا بتوانند به شغل و حرفهیشان ادامه دهند. از این طریق آنان میخواهند که در کنار برآورده کردن نیازهای مالی خانوادههایشان، در رشد و شگوفایی محصولات وطنی نیز سهم فعال و بارز را بازی کنند.
از نظر کارشناسان اقتصادی، از دست دادن شغلهای فردی روی اقتصاد جمعی کشور تأثیر جدی گذاشته است. ایرج فقیری، استاد دانشگاه و یک تن از کارشناسان مسائل اقتصادی میگوید: «با توجه به شرایط فعلی نظام سیاسی افغانستان، دگرگونیهای سیاسی سبب شده که افت اقتصادی یا بحران اقتصادی و همچنین موضوع بهینهسازی در نظام اقتصادی افغانستان بهوجود بیاید. جنگهای متواتر در داخل افغانستان سبب شده است که تعداد زیادی از خانوادهها بیسرپرست شوند. در حال حاضر شمار قابل توجهی از سرپرستهای مربوط به خانوادهها را زنان تشکیل میدهند. زنان قشری از جامعه هستند که مؤثریت بالایی در چرخش اقتصادی افغانستان دارند. بههمین دلیل بسته شدن مکانهای فروشات یا درآمدزایی برای زنان سبب میشود که افت اقتصادی بهوجود بیاید و یک خانواده یا بیشتر از آن، یک منطقه دچار افت شدید اقتصادی شود.
این افت اقتصادی و بحران اقتصادی به مرور زمان سبب ایجاد فقر، افزایش بیکاری و افزایش جرم و جنایت در یک منطقه خواهد شد که باید به زودترین فرصت یک برنامه طولانیمدت برای این قشر که سرپرست خانوادهها هستند، در نظر گرفته شود. با ایجاد نمودن یک زیرساخت اقتصادی این بحران به زودترین فرصت حل گردد تا بتوانیم یک نظام اقتصادی متعادل و یک چرخش اقتصادی متناسب نسبت به تمام شهروندان افغانستان داشته باشیم.»
مسئولان طالبان در مورد بسته شدن درب باغ شهرآرای کابل بهروی زنان شاغل چیزی نمیگویند. اما منابع محلی دلیل بسته شدن درب باغ را تغییر نام وزارت امور زنان به وزارت امر به معروف و نهی از منکر میدانند و میافزایند که این باغ در سابق جزء وزارت امور زنان بود. حالا چون وزارت امور زنان وجود ندارد، درب باغ نیز بسته شده است.