گزارش تازه‌ی بانک جهانی درباره‌ی وضعیت اقتصادی افغانستان از کاهش نرخ تورم و افزایش صادرات خبر داده و گفته است که تورم کل سالانه از ۱۸.۳ درصد در جولای ۲۰۲۲ میلادی به ۹.۱ درصد در نوامبر همین سال کاهش یافته است.
در این گزارش آمده است که افغانستان از ماه جنوری تا نوامبر ۲۰۲۲ میلادی، به ارزش ۱.۷ میلیارد دالر کالا صادر کرده است. پاکستان (۶۵ درصد) و هند (۲۰ درصد) دو مقصد اصلی صادرات کالاهای افغانستان گفته شده است.
بانک جهانی ارزش صادرات افغانستان در سال ۲۰۲۱ میلادی را ۰.۹ میلیارد دالر و در سال ۲۰۲۰ میلادی را ۰.۸ میلیارد دالر امریکایی گزارش کرده است.
آمارهای بانک جهانی نشان می‌دهد که افغانستان از ماه جنوری تا جون ۲۰۲۲ میلادی به ارزش ۲.۹ میلیارد دالر کالا وارد کرده است. ایران (۲۳ درصد)، پاکستان (۱۶ درصد) و چین (۱۴ درصد) مبدأ اصلی واردات گزارش شده است.
در بخش عواید، گزارش تازه‌ی بانک جهانی نشان می‌دهد که طالبان در نُه ماه اول سال مالی ۲۰۲۲ میلادی (۲۲ مارچ الی ۲۱ دسامبر) ۱۳۵.۹ میلیارد افغانی معادل ۱.۵۴ میلیارد دالر امریکایی عواید داشته است. افزایش قیمت و صادرات زغال‌سنگ نیز در افزایش عواید حکومت طالبان نقش داشته است.
طبق این گزارش، نرخ پول افغانی در برابر ارزهای خارجی تا حد زیادی ثابت مانده است و کالاهای اساسی خوراکی و غیرخوراکی نیز در بازارهای افغانستان موجود است.
گزارش افزوده است که بانک مرکزی افغانستان تحت کنترل طالبان هر از گاهی دالر را در بازار آزاد به لیلام می‌گذارد، اما در سایت این بانک هیچ اطلاعاتی وجود ندارد که بر مبنای آن بتوان تعداد دفعات و مبلغ پول لیلام‌شده را تأیید کرد.
گزارش گفته است: «در نبود نظارت منظم بر بازار، طالبان به اعمال قوانینی بر بازار ارز برای مدیریت و نقدینگی، مانند تنظیم بخش فراهم‌کنندگان خدمات پولی و ممنوعیت معاملات داخلی با ارز خارجی ادامه می‌دهد.»
بانک جهانی در این گزارش گفته است که هنوز محدودیت‌هایی بر برداشت نقدی سپرده‌های پیش از آگست ۲۰۲۱ از بانک‌ها اعمال می‌شود: «با وجود این‌که افراد در محدوده‌ای مجاز می‌توانند از حساب شخصی خود پول برداشت کنند، اما برخی مؤسسات مالی مشخص هنوز برای برداشت پول با مشکلاتی مواجه هستند.»
در عین زمان، در گزارش آمده است که هیچ محدودیت قانونی برای برداشت سپرده‌های پس از ۲۸ آگست ۲۰۲۱ میلادی، اعمال نمی‌شود. طبق این گزارش، حقوق کارمندان دولت برای زنان و مردان به موقع پرداخت می‌شود، اما زنان هنگام دریافت معاش از بانک‌ها با رفتار نامناسب کارکنان مواجه هستند.
گزارش تازه‌ی بانک جهانی که ظاهرا وضعیت را در افغانستانِ تحت کنترل طالبان مطلوب نشان می‌دهد، درحالی منتشر شده است که چندی پیش دفتر هماهنگی کمک‌های بشردوستانه‌ی سازمان ملل (اوچا) اعلام کرد که در سال جاری میلادی ۲۸.۳ میلیون نفر در افغانستان به کمک نیاز دارند.
درحالی که از افزایش عواید طالبان در این گزارش حکایت شده است، مردم در ولایات مختلف از وضع مالیات سنگین از سوی طالبان شکایت دارند و می‌گویند که در وضع بیکاری و شرایط بد اقتصادی، توان پرداخت مالیات سنگین را ندارند.