همزمان با نزدیک‌شدن عید قربان، اتاق تجارت زنان در هرات نمایشگاه صنایع دستی زنان تجارت‌پیشه را تحت عنوان «شکوه عید» برگزار کرده است تا کمکی به رشد و رونق‌گرفتن تجارت این زنان باشد. این نمایشگاه برای پنج روز، از اول ماه سرطان تا پنجم سرطان، در نظر گرفته شده و در آن ۶۰ غرفه صنایع دستی زنان را به نمایش گذاشته‌اند.
در این غرفه‌ها صنایع دستی زنان شامل لباس، زیورآلات، مواد خوراکی، شیرینی، تُرشی و محصولات آرایشی برای زنان به نمایش گذاشته شده‌اند. این صنایع دستی توسط زنانی تهیه و تولید شده است که شمار زیادی از آنان به‌دنبال به قدرت رسیدن طالبان کار خود را از دست داده‌اند.
شماری از زنان تجارت‌پیشه در هرات می‌گویند که پس از به قدرت رسیدن طالبان در کشور و بیکارشدن زنان، تجارت آنان با رکود مواجه شده است و اکنون برگزاری این نمایشگاه‌ها تلاشی برای بهبود بازار تجارت زنان و نشان‌دادن وضعیت خوب کاروبار زنان تجارت‌پیشه است.
سحر امینی (مستعار)، یکی از زنان تجارت‌پیشه است که حدود ده سال می‌شود کارگاه خیاطی دارد. خیاطی او که در گذشته تا چهل نفر شاگرد داشته، طی دو سال گذشته مجبور شده است سی نفر از شاگردانش را به‌دلیل رکود کاروبار رخصت کند. برای او حاکمیت طالبان تغییرات بسیاری را رقم زده است.
او گفت: «خرید و فروش کم است. این برنامه‌هایی را که می‌گیرند، خیلی خوب است. مسلمان‌ها خیلی بیکار اند. خانم‌ها مثلا خانه‌نشین شدند. از کارهای اداری همه برکنار شدند. ما این آرزو را داریم که خانم‌ها حداقل سر کاروبار بروند که خریداری ما هم خوب شود که در اینجا زحمت می‌کشیم و فروشات داشته باشیم. حالا مردم می‌آیند لباس نگاه می‌کنند و با وصفی که به قیمت ارزان می‌دهیم، ولی کسی نمی‌خرد. مشتریان ما می‌گویند که بیکار اند و نمی‌توانند خرید کنند.»
فریبا عزیز (مستعار)، دیگر زن تجارت‌پیشه که به‌دلیل نگرانی‌های امنیتی نمی‌خواهد نام واقعی‌اش در این گزارش بیاید، می‌گوید به‌دنبال به قدرت رسیدن طالبان، تجارتش متأثر شده است. او گفت: «اگر بخواهیم فرق بین حکومت قبلی و حالا را بگوییم، زمین تا آسمان فرق دارد و ضرری که ما در این دو سال به‌خاطری محدودیت‌های طالبان کردیم، هیچ وقت نکرده بودیم.»
بیکاری و فقر عامل عمده‌ای است که قدرت خرید مردم را پایین آورده است. زنانی که در گذشته خود صاحب کار و درآمد بودند، دیگر وابسته‌ی جیب اعضای مرد خانواده‌اند؛ آن‌هم اگر درآمدی داشته باشند. فریبا عزیز می‌گوید: «وقتی زنان کاروبار نداشته باشند، پولی هم ندارند و وقتی زنان پولی نداشته باشند هرگز نمی‌توانند که خرید کنند.»
گزارش‌های رسمی نشان می‌دهد که کاروبار زنان تجارت‌پیشه در دو سال اخیر از رونق افتاده است. در گزارش بانک جهانی آمده است که کار زنان در سکتور خصوصی حدود پنج ماه بعد از سلطه‌ی طالبان بر افغانستان ۷۵ درصد کاهش یافته است. این تحقیق که در سال گذشته صورت گرفته بود، نشان می‌داد که در این مدت زمانی حدود نیمی از زنان که قبلا در بدل کار معاش دریافت می‌کردند، کارشان را از دست داده‌اند.
حمایت از تجارت زنان با دیدن از نمایشگاه
برگزارکنندگان این نمایشگاه پنج‌روزه‌ی صنایع دستی زنان در پی تقویت تجارت زنان اند و می‌خواهند از این طریق برای صنایع دستی آنان مشتری جذب کنند. اما مشتریان با جیب‌های خالی به دیدن نمایشگاه می‌روند تا به‌گفته‌ی خود شان تنها حمایتی که از دست شان برمی‌آید را کرده باشند.
عزیزه، یکی از بازدیدکنندگان نمایشگاه صنایع دستی زنان در هرات است. وی می‌گوید تنها کاری که برای زنان تجارت‌پیشه در این شرایط می‌تواند انجام دهد همین است که بیاید حداقل صنایع دستی آنان را ببیند. او می‌گوید: «خیلی خوب است برای خانم‌ها که بیشتر دیده شوند و در کار صنعت بیشتر نقش داشته باشند. برای همین فکر می‌کنم اکثر خانم‌هایی که امروز نیامدند، بودجه‌ی کافی نداشتند. وضع اقتصادی افغانستان خوب نیست. ما هم که آمدیم چیزی خریداری نکردیم چون وضع اقتصادی خوبی نداریم؛ اما به‌خاطر حمایت و بالابردن روحیه‌ی خانم‌های تجارت‌پیشه اینجا آمدیم.»
اصیلا، یکی دیگر از بازدیدکنندگان این نمایشگاه است. او نیز می‌گوید که هیچ چیز خرید نکرده و فقط برای دیدن آمده است. به‌گفته‌ی او: «یکی از علت‌هایی که کسی خرید نمی‌کند این است که بیکاری است و مردم پول خود را برای هر چیزی نمی‌دهند. فعلا اولویت مردم این است که شکم خود را سیر کنند تا این‌که بیایند به نمایشگاه و وسایل تزئینی بگیرند.»
اما مسئولان اتاق تجارت زنان در هرات می‌گویند تمام تلاش شان را برای حمایت از زنان تجارت‌پیشه و کاروبار آنان می‌کنند. ادیبا وزیری، رییس اتاق‌های تجارت زنان در زون غرب می‌گوید که شانزدهمین نمایشگاه صنایع دستی زنان در هرات جهت رشد اقتصاد زنان تجارت‌پیشه در ایام عید برگزار شده است.
او گفت: «در این مدت دو سال تغییرات مثبتی آمده. بیشتر دخترها و خانم‌هایی که کار داشتند و در مکاتب و دانشگاه‌ها می‌رفتند، حالا به کار و تشبث مراجعه کردند. حالا همه کار و فعالیت انجام می‌دهند. تعداد خانم‌ها از ۷۰ نفر به ۴۶۲ نفر رسیده است.»