سازمان «سیا» بازداشت و کشتار رهبران شورشیان را غیر‌مؤثر می‌داند

روز پنج‌شنبه در یک گزارش استخبارات ایالات متحده‌ی امریکا که به بیرون درز کرده، آمده است که دستگیری و کشتن رهبران شورشیان تأثیر معکوس دارد. از این گزارش نقل قول شده است که نتایج آن به‌طور خاص در افغانستان «محدود» است. این گزارش مربوط به جولای 2009 که توسط ویکی‌لیکس انتشار یافته است، به دیدگاه‌های جانب‌داران و مخالفان در مورد عملیات «اهداف دارای ارزش زیاد» می‌پردازد که «علیه افراد ‌یا شبکه‌های خاصی» به‌راه انداخته می‌شوند.

این گزارش 18 صفحه‌‌ای در دوران کار ریاست لیون پنیتا بر دستگاه استخبارات مرکزی امریکا یا سی‌آی‌ای‌ تدوین شده است. گزارش فقط چند ماه پیش از «افزایش» شمار سربازان ایالات متحده‌ی امریکا در افغانستان به دستور رییس جمهور باراک اوباما تهیه شده است که هدف آن عقب‌زدن شورشگری طالبان، شکست دادن القاعده و تسریع پایان جنگ بود.

این گزارش کمک این برنامه را به موفقیت‌های ضد‌شورش‌گری در کشور محدود توصیف کرده است. در گزارش گفته شده است: «طالبان قابلیت کلی زیادی برای تعویض رهبران از دست رفته‌ی‌شان دارند. نفوذ محدود حکومت در بیرون از کابل، هم‌آهنگی تلاش‌ها برای اهداف دارای ارزش زیاد را با مشکل مواجه می‌سازد». هم‌چنان در نتیجه‌گیری گزارش آمده است که پناه‌گاه‌های رهبران طالبان در پاکستان نیز «تلاش برای اهداف دارای ارزش زیاد را پچیده می‌کنند».

اما گفته شده است که این تاکتیک‌ها در مجبور ساختن اسامه بن لادن به مخفی شدن موفق بوده است. در نتیجه‌ی آن، او کمتر برآمدهای کلیدی داشت، «به‌شمول این‌که به تکنالوژی مخابراتی غیر‌پیشرفته متکی بود، برای ملاقات با زیردستانش بی‌میل بود و به رهبری آن از فاصله‌ی دور و در حالت اختفا قناعت می‌کرد».

در این گزارش آمده است که تمایل برخی گروه‌های شورشی برای انجام دادن حملات، دلالت بر آن می‌کند که هدف قرار دادن لوژستیک و منابع مالی آن‌ها «در برخی شرایط می‌تواند مؤثر‌تر از هدف قرار دادن ساختار رهبری گروه باشد». در مبارزه علیه القاعده در عراق، عملیات با اهداف دارای ارزش زیاد، تنها یک‌جا با «با اقدامات وسیع‌تر ائتلاف و سنی‌های عراقی، مانند تلاش‌ها برای قطع ارتباط القاعده عراق با پایگاه حمایتی‌اش» به‌کار گرفته می‌شد.

عملیات با اهداف دارای ارزش زیاد، در تضعیف شورشیان از طریق کاهش اراده‌ی شورشیان، متفرق ساختن گروه آن‌ها یا تقویت روحیات حکومت و جلب حمایت برای آن مؤثر بود. در این سند گفته می‌شود که «عملیات با اهداف دارای ارزش زیاد وقتی می‌تواند نقش مفید بازی کند که بخشی از یک استراتژی وسیع‌تر ضد‌شورشگری باشد».

این گزارش که شرح موفقیت‌ها وشکست‌های این شیوه را در چندین گروه در سرتاسر جهان بیان می‌دارد، از «استفاده‌ی قاطعانه»‌ی عملیات با اهداف دارای ارزش زیاد علیه گروه «راه درخشان» در پیرو سخن به میان آورده است که مؤسس و رهبر ارشدش در سال 1992 دستگیر شد.

در گزارش گفته شده که «بقایای «گروه راه درخشان» از اوایل دهه‌ی 1990به این‌سو کوشیدند تا دوباره خود را جمع‌وجور کنند، اما قادر نشدند بر عقب‌گردهای‌شان غلبه کنند؛ زیرا این جنبش در اطراف کیش شخصیت (رهبرش) تشکیل شده بود». اما این گزارش دستگاه استخبارات مرکزی امریکا، سی‌آی‌ای، یک لیست تأثیرات منفی باالقوه‌ی این شیوه را برشمرده است که شامل «افزایش حمایت از شورشیان و مانع شدن از این‌که حکومت سایر وجوه استراتژی ضد‌شورش‌گری را ببیند و تحریک شورشیان به این‌که‌ استراتژی و سازمان را به ترتیبی دگرگون کنند که به سود شورشیان باشد».

بنابراین، از جمله‌ی خطرات باالقوه‌ی این عملیات، «حمایت توده‌ای از گروه مسلح در بین مردم، به تندروی گراییدن رهبران باقی‌مانده‌ی گروه شورشی و ایجاد خلایی می‌باشد که گروه‌های بسیار تندرو‌تر در آن می‌توانند داخل شوند». ویکی‌لیکس در سال 2010 شروع به نشر 250 هزار اسناد دیپلماتیک امریکا و 500 هزار سند و گزارش محرم اردوی امریکا نمود که این‌ها دیپلماسی و جنگ ایالات متحده در جنگ‌های عراق و افغانستان را پوشش می‌دادند. (دویچه وله)